Yaşlılar Ve Köpekler: Kanıtlanmış Ortak Yaşam

Yazan ve doğrulayan biyolog Samuel Sanchez

Son Güncelleme: 21 Aralık, 2022

Kaç yaşında olduğunuz fark etmez, hepimiz biliyoruz ki köpekler girdikleri eve neşe ve enerji getirirler. Hayvanlar enerji doludur, sadıktır, yakın bağ kurmayı sever ve etraflarındaki insanları severler. Özellikle yaşlıların yalnızlık duygusunu hafifletmek için idealdir. Yaşlılar ve köpekler birbirlerine pek çok konuda iyi gelebilir; bunun nasıl mümkün olduğunu merak ediyorsanız okumaya devam edin!

Bu bilgilere rağmen çok az insan köpek sahibi olmanın bilimsel faydaları hakkında bir şeyler okuyor veya öğreniyor. Bu konuda birçok bilimsel bulgu var. Aslında bu iki canlı arasındaki etkileşim yaşlılarla gerçekleştiğinde çok daha önemli bir görev üstleniyor. Bu yazıda, yaşlılarla köpeklerin birbirlerine iyi geldiğini size göstereceğiz.

Yaşlılar ve köpekler hakkında geniş bir çalışma

Üzerinde duracağımız ilk çalışma, yaşlı insanların fiziksel durumları ve hayatlarında bir evcil hayvan olması arasındaki ilişki hakkındadır:

• 65 yaşın üzerinde 1000’den fazla kişiden oluşan bir örnek grubu oluşturuldu. Bazılarının evcil hayvanları varken diğerlerinin yoktu.
• Araştırmacılar, hem demografik veriler hem de günlük aktivitelerle ilgili bazı soruları içeren bir telefon anketi gerçekleştirdiler. Merdiven çıkma, belirli mesafeleri yürüme, kuvvetli egzersiz yapma, eğilme gibi aktiviteleri içeren bir Günlük Yaşam Aktiviteleri (GYA) ölçeği oluşturuldu. Son olarak araştırmacılar, her bir bireyin fizyolojik olarak ‘iyi olma’ halini çeşitli kriterleri baz alarak ölçtüler.
• Daha sonra ise bir yıl boyunca bu yaşlı insanları takip ettiler.

Bu çalışmanın sonuçları son derece aydınlatıcıydı. Evde bir köpek veya kedinin varlığı, genel olarak yaşlıların GYA’sını önemli ölçüde iyileştiriyor.

Araştırmacılar, aktif bir yaşam tarzına sahip olmanın düşme ve kırık olasılığını azalttığını biliyorlar. Buna ek olarak, aktif bir yaşam, yaşla ilişkili ortaya çıkan kemik ve kas aşınması sürecini yavaşlatmaya yardımcı olur. Köpek sahipleri yürüyüşe çıkar, egzersiz yapar, köpekleriyle oynar ve farklı seviyelerde köpekleriyle fiziksel etkileşime girer. Belki başta çok etkili gelmese de, bu küçük günlük egzersizlerin yaşlılar için büyük faydaları olabilir.

Yaşlılar ve köpekler: Köpeklerin demans hastası olan insanlara yardımı

Bu konuda yapılan ikinci çalışma 2008 yılında yayınlandı. Araştırmacılar hayvan terapisi ve yaşlılarda demans gelişimi arasındaki ilişkiyi inceledi.

• Araştırmacılar, demansı olan 54 yaşlı hastadan oluşan rastgele bir grubu inceledi. Hastaların yarısına normal bir tedavi sağlanırken, diğer yarısına haftada 10 kez normal tedaviye ek olarak hayvan destekli bir terapi (AAT) kombinasyonu sağlandı.
• Daha sonra ise araştırmacılar, 10 haftalık tedaviden sonra tüm hastaların ilerlemesini kaydetti. Çeşitli nicel değişkenleri gözlemlediler: örneğin, bilişsel bozukluklar, gerginlik veya saldırganlığın varlığı ve demansla ilişkili depresyon gibi. 

Sadece normal tedavi gören kontrol grubunda, yukarıda listelenen değişkenler takip edilen sürenin sonunda önemli ölçüde artmıştı. Bununla birlikte, hayvan destekli tedavi alan kişilerin semptomları sabit kaldı ve demans hastası yaşlılar zamanla daha da kötüleşmedi.

Elbette böyle bir hastalığın sihirli bir tedavisi yok. Ancak hayvan destekli tedavi sayesinde demans hastalarının değişkenlerinin sabit kalması başlı başına zaten büyük bir gelişme olarak yorumlanıyor. Bu sonuçlar, hayvan terapisinin yaşlılarda nöropsikiyatrik dejenerasyon belirtilerini azaltmaya yardımcı olacağını göstermektedir.

Çok yönlü çalışmalar, tek bir düşünce

Bu bahsettiğimiz araştırmaya benzer sayısız çalışma gerçekleşti. Örneğin evcil bir hayvanı olan yaşlılar günlük hayatlarında olmayanlara göre yüzde 12 daha çok egzersiz yapıyor.

Ancak şunu da belirtmek gerekir, yaşlılar ve köpekler arasında kurulan bağ sadece fiziksel faydalarla ilişkili değildir. Tıpkı köpekler gibi bizler de sosyal hayvanlarız. Başka bir canlı türünden bile olsa illa ki bir yoldaşa ihtiyaç duyuyoruz, yalnız olmak istemiyoruz. Çoğu toplumda yaşlılar günlük hayatın hızlı akışının dışında bırakılıyor.

İnsanlar durup yaşlılarla muhabbet etmek için pek zaman ayırmıyor. Ancak köpekler sadık, bağlı ve ilgi göstermeyi seven canlılardır. Her şeyden öte, köpekler insanların duygularını anlar ve en uygun şekilde nasıl karşılık vereceğini iyi bilir.

Görebileceğiniz gibi, köpeklerin diğer faydalarının yanı sıra, sosyal izolasyon, nörodejeneratif hastalıklar ve fiziksel körelmeden kaynaklanan semptomları hafifletmeye yardımcı olduklarını gösteren çok sayıda bilimsel çalışma var. Basit bir köpek edinme hamlesi, yaşlı insanlara pek çok konuda yardımcı olabilir. Bu konu ilginizi çekiyorsa, bu meseleye dair kendi araştırmanızı yapmanızı öneriyoruz. Günümüzde bu konuyla ilgilenen pek çok bilimsel çalışma var.