Köpekler Ölümü Anlayabilir Mi?

Yazan ve doğrulayan biyolog Samuel Sanchez

Son Güncelleme: 21 Aralık, 2022

Ölüm zordur, fakat kaçınılmazdır. Bu gezegendeki herkesin ortak sahip olduğu bir şeydir. Fakat, insanlar hayatlarının biteceğinin farkında olan nadir canlılardır. Bu zamana kadar, hayvanların aynı farkındalığa sahip olduğuna dair bir kanıt yoktur. Peki hayvanlar bu gerçeklik ile yüzleştiğinde ne olur? Köpekler ölümü anlayabilir mi? Duyguları var mıdır?

Varoluşçuluk ve diğer felsefi konular insan zihni içindir. Fakat bu, hayvanların ölümden etkilenmeyeceği anlamına gelmez. Bunu aklımızda tutarak, köpeklerin sevdikleri birinin ölümüne nasıl tepki verdiğine daha yakından bakmak istiyoruz. Eğer bu ilginç konu hakkında daha fazlasını keşfetmek istiyorsanız, sizi bu yazımızı okumaya davet ediyoruz.

Hayatın Sonu Hakkında

Bir tanıma göre, ölüm, “tüm yaşamsal işlevlerin kalıcı olarak durmasıdır.” Daha biyolojik bir bakış açısından ise, ölmenin, canlılarda homeostatik sürecin (iç dengeyi sürdürme kapasitesi) bitmesinden kaynaklanan nihai bir etki olduğunu söyleyebiliriz.

Maalesef, ölüm basit bir hücresel dengesizliktir. Sevdiğimiz birini kaybetmek, arkasında kalanlar için gerçek dışı bir his, çok büyük bir acıdır… Genellikle, hayatımızın bir parçası olan bu insanın artık etrafımızda olmadığını kabullenemeyiz.

Ne kadar tatsız görünse de, insanların ölümü tam olarak anlamaya hazır olmadığı gerçeği ile yüzleşmeliyiz. Peki ya köpekler? Köpekler ölümü anlayabilir mi? Sevdiği kişi gittiğinde onu özlerler mi? Bugün bilimsel kanıtların bu konu hakkında konuştuğu şeylerden bahsedeceğiz.

Köpekler Ölümü Anlayabilir Mi?

Bu konu hakkında bilim tarafından da tamamen doğru bir cevap almak imkansızdır. Köpeklerin ölümü anlamalarını deneysel olarak göstermek oldukça karmaşıktır. Fakat, araştırmacılar bilimsel çalışmalara dayanarak şunu keşfetmiştir; köpekler sevdikleri birini kaybettiklerinde yas tutar.

Amerikan Hayvanlara Karşı Zulmü Önleme Derneği (American Society for the Prevention of Cruelty to Animals) (ASPCA) bu konuyla ilgili bir çalışma yapmıştır. Araştırmalarında, bir köpek arkadaşının kaybını yaşayan köpeklerin duygusal durumlarını izlediler. Şunları gözlemlediler:

• Köpeklerin %36’sında arkadaşının ölümünden sonra belirgin bir iştah kaybı olmuştur.
• Köpeklerin %11’i yemeyi tamamen reddetmiştir.
• %63’ünün ses çıkarması değişmiştir. Bazıları daha çok ulumuştur, bazıları daha sessiz kalmıştır.
• Bazıları daha çok uyumuştur, bazıları uykusuzluktan muzdarip olmuştur. Çoğu köpek, arkadaşının ölümünden sonra kendine yeni bir uyuma noktası seçmiştir.
• Kalanlar, sahiplerinin şefkatine daha çok ihtiyaç duyar bir hale gelmiştir.
  

Bu çalışma, katılan köpeklerin % 66’sının, arkadaşlarının ölümünden sonra dört veya daha fazla davranış değişikliği sergilediğini göstermiştir. Bu nedenle, köpeklerin ölümü anlayıp anlamadıklarından emin olamasak da, kaybın onların acı çekmesine neden olduğu açıktır.

Sahipleri Ölünce Köpeklere Ne Olur?

Diğer kaynaklar da, köpeklerin sahiplerini kaybettiklerinde de acı çektiklerini göstermektedir. Uzmanlar, üç köpekten ikisinin, sahipleri ortadan kaybolduğunda anksiyeteden muzdarip olduğunu tahmin etmektedirler. En yaygın semptomlar da şunlardır:

• Enerjide azalma, oyuna ve uyaran şeylere ilgisini kaybetme
• Daha çok dinlenerek zaman geçirme ve ailenin diğer üyeleri ile sosyal ilişkilerinde azalma
• Kilo kaybı ve anoreksiya

Görebileceğiniz gibi üstteki semptomlar da, köpeklerin bir arkadaşını kaybettiklerinde yaşadığı şeyler ile çok yakındır. Bazı köpekler bu travmatik süreçlerin üstesinden gelerek diğerleri ile yeni bağlar kurmayı başarır. Fakat diğerlerinin depresyonun üstesinden gelmek için profesyonel bir ilgiye ihtiyacı olabilir.

Doğal Bir Acı

Yani, köpeklerin ölümü anladıklarını ispatlayacak bir kanıt olmasa da, bunun sonuçlarını hissettikleri açıktır. Köpeğiniz sevdiği birinin kaybını yaşarsa, acı çeker. Bu nedenle bu zamanlarda, köpeğinize her zamankinden daha fazla sevgi, şefkat ve ilgi göstermelisiniz.

Ölüm genel olarak herkes için acı verici bir konudur. Doğal bir süreçtir ve kaçınılmazdır. Anlamamız gereken şudur ki, acının çoğu, zamanla azalacaktır. Hiç kaybolmayacak olan şey ise, sevdiklerimiz ile anılarımızdır.