İspanya'daki Kartalların Korunması

Yazan ve doğrulayan Veteriner Érica Terrón González

Son Güncelleme: 21 Aralık, 2022

İspanya’daki kartalların korunması neden bu kadar önemli? Hem tavşancıl kartal (Aquila fasciata) hem de kaya kartalı (Aquila chrysaetos) İspanyolların büyük kartallara sahip olduğu gerçeğini yansıtmaktadır. Ülkenin en zorlu bölgelerindeki dağlarda ve şehir merkezinde yaşarlar. Her iki kartal türü de uçarken zarif ve görkemli hal takınırlar ve avlarını güçlü pençeleri ile avlarlar. Ayrıca, bu kartallar İspanya yaban hayatının bir sembolüdür.

Ancak, yanlış bilgi ve bilgi eksikliği insanların kartalı bir düşman ve rakip olarak görmesine  neden olmuştur. Ayrıca bu cehalet yok edilmelerine neden olmuştur. Bu yüzden bu kartalların korunması bugün için önem arz etmektedir.

İspanya’daki kartalların korunması

İspanya vahşi yaşam konusundaki artan bilgi tabi mirasın korunmasına olan ihtiyacın daha fazla fark edilmesine katkıda bulunmuştur. İspanya’nın bu yırtıcı kuşların öldürülmesini ödüllendirdiği yıllar, neyse ki, çoktan geride kaldı.

Bu türlerle başa çıkma girişimleri neyse ki başarısız oldu. Aslında, İspanya Avrupa’daki bugüne kadar sahip olunan en büyük  tavşancıl kartalı ve kaya kartalı nüfusuna sahip olmaya devam ediyor.  Ancak yine de kazanılması gereken büyük bir savaş var. Her iki türden doğan örneklerin yaklaşık %80’i üreme yaşına ulaşamıyor. Ayrıca, her yıl yetişkin kartalların büyük bir bölümü ise ölmektedir. 

Her iki türe ilişkin genel bilgiler

Altın kartal

Bilimsel adı Aquila chrysaetos olan kaya kartalı, şüphesiz İspanya semalarında uçan en olağanüstü kuşlardan bir tanesidir.

Nüfus ve dağılım

İspanya’daki kaya kartalı nüfusu tüm Batı Avrupa’nın en yoğunudur. Bununla birlikte, kartallar yarımada boyunca endişe verici bir azalma ve düzensiz dağılım göstermektedir. Ülkede yaklaşık 1200 üreyen çift bulunmaktadır. Bu sayı ise tüm Avrupa’da 5000 çifttir.

Dağlık ve insanların en az yaşadığı bölgeler, İber yarımadasında üzerindeki yaşam alanlarıdır. Bir kayaya ya da bir ağacın dalına tünerler ve günün büyük bir kısmında aktif değildirler… zamanlarını alanlarını izleyerek geçirirler.

Beslenmeleri

Kaya kartalları özellikle tavşan ve tavşanlardan oluşan çeşitli yiyeceklerle beslenirler. Bu besinler ise beslenmelerinin %70 ila 90’ını oluşturur. Ayrıca sürüngenler ve küçük kuşlarla da beslenirler. Ölü ele geçirdikleri hayvanları da yemekle ilgili problemleri yoktur. Aslında akbabaları uzak tutmak için bir süre bu leşlerin üzerinde uçtuklarını görmek oldukça yaygındır.
Bununla birlikte, kaya kartalının bir süper önleyici olması, ekolojik işlevi ile ilgili olarak öne çıkan bir özelliğidir. Bu kuşlar tilkileri, vahşi domuzları, misk kedilerini ve yaban kedilerini yakalalar. Bu şekilde, bu hayvanların popülasyonlarını kontrol etmede ve hasta ve yaralı türleri avlayarak hastalıkların yayılmasını sınırlandırmada başarılıdırlar.

Tavşancıl kartal

Bu İspanyol kartalının bilimsel adı Aquila fasciata‘dır. Bu kuşlar orta büyüklüktedir ve İspanya’nın dağlık bölgelerine özgüdürler. Kanat açıklıkları yaklaşık 1.7 metredir ve ağırlığı ise 5,5 kilodur. Bu özellikle bu boyut dişiler için geçerlidir.

Dağılımları

Avrupa’da yaklaşık 900 çift tavşancıl kartal bulunmaktadır. Bu hayvanların üreyen en önemli kesimi yaklaşık 750 üreme çifti ile İspanya’da bulunur. Bu hayvanların çoğu Subbetic ve Penibetic dağ sıraları üzerindeki İber dağ sisteminde ve Sierra Morena’da yaşar.

Tavşancıl kartal yuvasını alçak rakımlı dağlık bölgelere kuran sakin bir yırtıcı kuştur. Saldırgan bir kuştur ve büyük bölgelerde hakimiyet kurması gerekir. Bu nedenle, topraklarını istila eden büyük akbabaları bölgelerinden dışarı atarlar.

Beslenmesi

Bu kartalların, temizlikçi bir hayvan gibi davrandıkları pek bilinmez. Aslında bu kuşlar seçkin birer av kuşlarıdır. Diyetleri 13 kilodan az olan avlardan oluşur – bu avları özellikle tavşan, güvercin, keklik, karga ve büyük sürüngenler oluşturur.

Kuşları ele geçirme konusundaki uçuş yetenekleri göz önüne alındığında, bu hayvanlar karga popülasyonunu kontrol altında tutmada gerekli olan çok değerli bir türdür.

Kartalların İspanya’da korunması

Sorunlar

Kartalların İspanya’da karşılaştıkları en büyük sorunlar şunlardır:

• Yaşam alanlarının insanlar tarafından değiştirilmesi
• Elektrik çarpması, yangın, zehirlenme ve yağmalama nedeniyle ölüm oranlarında artış görülmesi
• Tavşan popülasyonlarındaki azalmanın bir sonucu olarak beslenme kaynaklarında azalma
• Kaya tırmanışı gibi bazı dış mekanlarda yapılan insani faaliyetlerinin etkisi

Aşağıdaki önlemler İspanya’daki kartal popülasyonlarının korunmasına yardımcı olabilir:

• Üreme mevsimi boyunca yuva sahaları etrafında uygun ortamın sağlanması
• Doğal olmayan ölüm oranının azaltılması
• Besinlerini oluşturan doğal avların miktarında yeterliliği garanti etmek