Hangi Hayvanlar Anoreksi Olabilir?
Yazan ve doğrulayan biyokimya Luz Eduviges Thomas-Romero
Anoreksi, evcil hayvanlarımızın iştah kaybı yaşadığı durumları anlatmak için kullanabileceğimiz bir kelimedir. Bu tür durumlarda, hayvan yemek yemek istemiyor ya da yiyemiyor olabilir. Makalemizde, anoreksiden muzdarip olan hayvanları ve hastalık koşullarından bahsedeceğiz.
Ancak konuyu derinleştirmeden önce, “iştah” ile “açlık” kavramlarının aynı şey olmadığını netleştirmek gerekir. Bir yandan, açlık vücudumuzun yiyecek için fizyolojik olarak ihtiyaç duymasıdır. Diğer yandan, iştah psikolojiktir ve hafıza ile çağrışıma göre değişir.
Hayvanlarda anoreksi hastalığının muhtemel sebepleri nelerdir?
Bir evcil hayvanın anoreksiden muzdarip olmasının birçok sebebi vardır, ancak en yaygınları şunlardır:
- Kanser
- İç parazitler
- Dildeki enfeksiyonlar
- İltihaplı ülserler
- Diş hastalıkları
- Şişmiş bademcikler
- Yabancı maddeler
- Ateşe neden olan enfeksiyonlar
- Herhangi bir mide ya da bağırsak hastalığı
Evcil hayvanlarda anoreksiye neden olan diğer sebepler
- Havai fişek ve gök gürültülü fırtına gibi yüksek patlama seslerinin sebep olduğu stres anoreksiye neden olabilir.
- Kediler gibi bölgesel hayvanlar, bölgelerinde başka bir kedinin varlığını hissettiklerinde yemeyi bırakabilir.
- Yakın zamanda ameliyat olmuş evcil hayvanlar ya da vücutlarında herhangi bir acı hisseden hayvanlar anoreksi olabilir.
Veteriner ne tedavi uygulayacak?
Evcil hayvanınızın gösterdiği belirtilere bağlı olarak, veteriner duruma uygun olan en uygun tedaviyi seçecektir. Ancak, muhtemel olarak aşağıdaki tedavileri uygulayacaktır:
- Çoğu veteriner sorunu anlamak için temel bazı sorular soracaktır. Örneğin, “ilk olarak anoreksiyi ya da hayvanınızın iştah kaybı yaşadığını ne zaman fark ettiniz?” ya da “hayvanınızın iştahı normalde nasıldır?”.
- Daha sonrasında evcil hayvanınızı fiziksel olarak muayene edecektir.
- Eğer veteriner uygun görürse, çeşitli testler yapacaktır. Kan testinin yanı sıra dışkı ve idrar testi ile birlikte altta yatan diğer hastalıkları eleyebilirler.
- Veteriner hayvanınızın röntgenini çekecektir. Bu seçenek genelde ortopedik ağrılar, kanser ya da gastrointestinal sistem hastalıklardan şüphelenildiğinde yararlı olacaktır.
Köpeklerde anoreksi
Eğer köpeğiniz geçici olarak yemek yemiyorsa, hemen endişelenmeyin. İnsanlar gibi, bazen köpekler de aç hissetmeyebilirler.
Bazen nedeni stresli durumlar olabilir. Bu tür durumlar bir gün içinde kendiliğinde geçer. Ancak eğer 48 saat sonrasında bile köpeğiniz yemek yemiyorsa, köpeğinizi hemen veterinere götürmelisiniz.
En çok endişelendiren durumlardan bir tanesi de, genelde yemek konusunda heyecanlanan bir köpeğin ilgisini kaybetmesidir. Bu ani iştah kaybı, bir şeylerin yanlış olduğuna işarettir.
Kediler de anoreksi olabilir
Kediler tahmin edilebilir bir rutinden hoşlanırlar ve bu durumdaki herhangi bir değişiklik iştah kaybına neden olabilir. Seyahat etmek, taşınmak ya da yeni bir bebeğin veya hayvanın gelişi de kedilerde strese neden olabilir. Çoğu durumda, kediler bu stres durumlarında yemek yemezler.
Kedinizin yemek yememesinin bir hastalık belirtisi olabileceğini de unutmayınız. Enfeksiyonlar, pankreatit, böbrek yetmezliği, kedi kanseri ve bağırsak sorunları da kedinizin iştahını kesebilir.
Yılanlarda anoreksi anormal bir durumdur
Yumurtlamak üzere olan bazı dişi yılanlar ve planlı kış uykusuna yatacaklar hariç, esaret altındaki yılanların bir ya da iki aydan fazla süre boyunca yemek yememesi anormaldir. Sıcak iklimlerden gelen birçok yılan, gün ışığı azaldığı için sonbahar aylarında yediklerini azaltma eğilimindedir.
Genelde, yılanlar deri değiştirecekleri zaman geçici olarak yemeye ara verebilirler. Deri değiştirmeden önce yılanların görüş yetilerinin azalacağını ve sinirli olacaklarını unutmayın. Ancak, bu süreç geçtiğinde yılanların iştahı da tekrar normale döner.
Ancak, bir ay ya da birkaç hafta boyunca anoreksik olmaya devam ederlerse, bir enfeksiyon durumu söz konusu olabilir. Anoreksi, yılanların kafeslerinde yeterince güvende hissetmediklerinin bir belirtisidir.
Tavşanlarda anoreksi ciddi olabilir
Genel olarak tavşanlar önlerinde her şeyi çiğnemek ve yemek ister. Ancak evcil tavşanlar aniden duyarsızlaştırsa ve yemeye karşı isteğini kaybederlerse acil bir durum söz konusu olabilir.
Bir köpeğin, kedinin ya da diğer evcil hayvanların bir öğün atlaması çok önemli değildir. Ancak tavşanlarda bu durum derhal ilgilenilmesi gereken bir sorunun işareti olabilir.
Tavşanlarda iştah kaybının en genel nedeni gastroparezi veya mide tembelliği olarak bilinen bir sorundur. Bu durum, peristalsis (yiyecekleri gastrointestinal sistemden iten bağırsak kasılmaları) yavaşladığı ya da tamamen durduğu zaman ortaya çıkar. Tavşanlarda bu durum çok tehlikelidir ve doğru tedavi edilmediği zaman ölümle sonuçlanabilir.
Gördüğünüz gibi bazı hayvanlar bazı zamanlarda anoreksiden muzdarip olabilir. Bu sebeple, bu konu hakkında bilgili olmak, sahip olduğunuz evcil hayvana bağlı olarak önem taşıyabilir. Bu sayede, ne zaman veterinere başvurup başvurmayacağınızı kestirebilirsiniz.
Tüm alıntı yapılan kaynaklar, kalitelerini, güvenilirliklerini, güncelliklerini ve geçerliliklerini sağlamak için ekibimiz tarafından derinlemesine incelendi. Bu makalenin bibliyografisi güvenilir ve akademik veya bilimsel doğruluğa sahip olarak kabul edildi.
- Stella, J., Croney, C., & Buffington, T. (2013).Effects of stressors on the behavior and physiology of domestic cats.Applied Animal Behaviour Science, 143(2), 157–163.
- Harcourt-Brown, F. (2002).Anorexia in rabbits 1. Causes and effects. In Practice, 24(7), 358–367.
- Boyer, T. H., & Boyer, D. M. (1993).Breeding Season Anorexia in Male Snakes.Bulletin of theAssociation of Reptilian and AmphibianVeterinarians, 3(1), 6–6.
- Delaney, S. J. (2006).Management of anorexia in dogs and cats. Veterinary Clinics of North America-Small Animal Practice, 36(6), 1243–1249.
Bu metin yalnızca bilgilendirme amaçlı sunulmuştur ve bir profesyonelle görüşmeyi yerine geçmez. Şüpheleriniz varsa, uzmanınıza danışın.