Kutup Tilkisi: Sosyal Bir Kara Hayvanı

Köpekgiller familyasından gelen kutup tilkisi veya beyaz tilki, onu sert kış koşullarına karşı sıcak tutmaya yarayan beyaz kürkü ve büyük kuyruğuyla bilinir.

Beyaz tilki olarak da bilinen ve köpekgiller familyasının bir mensubu olan kutup tilkisi, dünyanın en kuzeyindeki kutupta yaşar. Bu yazımızda, kutup tilkisiyle ilgili birçok şey öğreneceksiniz.

Yayıldığı alan ve yaşam ortamı

Kutup tilkisi Kuzey Amerika, Avrupa ve Asya’nın tundra bitki örtüsünde yaşar. Bu tilki türüne Grönland, İzlanda (yerel hayvanı olarak), Alaska, Kanada ve Bering Denizi’nde rastlayabiliriz. Kuzey Kutbu’na yakın buzul yerlerde ve deniz seviyesinden 3 km yukarıda yer alan kutup altı ormanlarında yaşamayı tercih eder.

Kutup tilkisinin fiziksel özellikleri

Kutup tilkisinin fiziksel özellikleri arasında en göz çarpanı elbette bembeyaz tüyleridir. Yılın belirli dönemlerine göre rengi değişebilir; yazın daha gri veya kahverengi olabilir. Ayrıca havaların sıcak olduğu zamanlarda tüyleri de kısalır.

Kışın ise kalın kürk katmanı oldukça düşük sıcaklıklarda (-15 °C) hayatta kalmasına yardımcı olur, bu sayede karlı ve buzlu ortama uyum sağlayabilir. Ayrıca patilerini kaplayan derisi de bu koşullara uygun şekilde adapte olmuştur.

Büyük kuyruğunu kıvırıp vücudunu sarmaladığı için vücut sıcaklığını koruyarak rahatça uyuyabilir. Ayrıca kulakları da ısı kaybını en aza indirecek şekilde küçüktür, ancak bu sebeple köpek ve diğer tilkilere göre işitme kabiliyeti daha az gelişmiştir. Buna rağmen, karın birkaç santim altındaki avını kolayca tespit edebilir.

Üreme ve davranış

Kutup tilkileri için çiftleşme zamanı Mart ayıdır çünkü bu zamanda daha fazla kemirgen ya da deniz kuşu avlayabilirler. Dişi tilkiler Mayıs ayında ortalama 14 yavru doğurabilir. Yaz aylarında yavruların bakımından hem erkek hem de dişi sorumludur.

Mevsim şartları sebebiyle yavrularda ölüm oranı çok yüksektir. Bir yavru kutup tilkisi, hayatta kalmak ve ısınabilmek için hep annesine yakın durmaya ihtiyaç duyar ve yırtıcı hayvanlara karşı son derece savunmasızdır.

Yavrular henüz küçükken tüm aile yükseklerdeki mağaralarda yaşar. Bu mağaralarda, yüzlerce metre yayılan ve güneşe bakan birkaç girişten oluşan karmaşık tünel ağları vardır.

Avladıkları başlıca hayvan yabani sıçandır; ancak küçük kuşlar ve memeliler, yumurtalar, hatta fok yavrularıyla bile beslenirler. Ayrıca kutup ayılarından arta kalan leşleri de yerler; et bulamadıkları zaman deniz yosunu ve kabuksuz meyvelerle beslenmek zorunda kalırlar.

Kutup tilkisi tüm yıl boyunca aktiftir, yani kış uykusuna yatmaz ya da göç etmez. Sadece yiyecek bulmak için buz kalıpları arasında gidip gelir. En büyük düşmanları kar baykuşu ve kurtlardır.

Sosyal canlılar

Kutup tilkileri oldukça sosyaldir ve izole olmak ya da diğer köpekler gibi partneriyle beraber yürümek gibi çabalarla boşa enerjilerini ve zamanlarını harcamazlar. Bunun yanı sıra, insanların bulunduğu ortamlara kolaylıkla adapte olabilir ve pek çekingenlik göstermezler. Ne yazık ki bu yüzden de kolayca avlanmaya müsaitlerdir.

Bugün avlanan kutup tilkilerinin sayısı azalmış olsa da, bu güzel kürkünü kullanmak için avlayan “uzmanlar” maalesef hala var. Ayrıca şu anda, IUCN’nin (Dünya Doğa ve Doğal Kaynakları Koruma Birliği) koruma listesinde ‘Asgari Endişe” altındaki tür statüsüne sahip.