Dikenli Köpek Balığı: Özellikleri ve Habitatı

Yazan ve doğrulayan biyolog Ana Díaz Maqueda

Son Güncelleme: 21 Aralık, 2022

Dikenli köpek balığı (Echinorhinus cookei) çivili köpek balığı (Echinorhinus brucus) gibi Echinorhinidae ailesindendir. Bu tür hakkında kaydedilmiş çok az bilgi bulunmaktadır. Çünkü okyanusun derinliklerinde yaşayan diğer hayvanlar gibi gözlemlenmesi ve üzerinde çalışılması zor canlılardır.

Ne kadar dikenli köpek balığı kaldığı, soylarının tehlikede olup olmadığı ya da bu türün kalabalık bir nüfusa sahip olup olmadığı muammadır. Yine de Yeni Zelanda Doğal Kaynakları Koruma Departmanı bu türü “risk altında türler” kategorisine dahil etmiştir. Bu derin su köpek balıklarını tanımanız için eldeki tüm verileri ilerleyen paragraflarda sizinle paylaşacağız.

Dikenli Köpek Balıklarının Fiziksel Özellikleri

Dikenli köpek balıklarının, bu tür canlılardan beklendiği gibi korkunç bir görünümleri yoktur. Yumuşak, güdük ve silindir şeklinde bir vücutları vardır. En belirgin özelliklerinden biri iğne şeklinde pullarıdır.

Kafası düz ve kısa, burunları sivridir. Burun delikleri birbirinden ayrı durmaktadır ve üstlerinde ince bir deri tabakası vardır. Gözleri diğer köpek balıklarının aksine koruma ve temizlik için göz perdeleri yoktur.

Kavisli bir ağzı, üst ve alt çenesinde de 25’er sıra keskin dişi vardır. Ağzının arka tarafında 5 solungaç yarığı bulunur. Ağza giren su yarıklardan geçer ve suyun içindeki oksijen bu vesileyle taşınmış olur.

Bu hayvanların, balıklardaki duyu organlarından biri olan, algılama kanalları ya da diğer adıyla yan çizgileri oldukça belirgindir ve tüm vücutları boyunca devam eder. Yetişkin bir dikenli köpek balığının boyu dört metreye kadar ulaşabilir, koyu kahverengi ya da gri renklidir ve yüzgeçlerinde siyah kenar boşlukları vardır. Bu türün en çok tanınan üyesi 3 metre uzunluğunda ve 300 kilogram ağırlığındaki bir dişidir.

Dikenli Köpek Balığı Nerede Yaşar?

Pek homojen şekilde dağılmasalar da dikenli köpek balıkları Pasifik Okyanusu’nda yaşarlar. Japonya, Avustralya, Yeni Zelanda’nın yanı sıra, Hawaii ve Amerika sularında da bu türe rastlanabilir.

Okyanus diplerinde yaşayan bu balıkları 1000 metre derinliğe kadar tespit edilmiştir. Bu köpek balıkları dikey hareket ederler ve bundan ötürü her gece  su yüzüne doğru çıkarlar.

Normalde su yüzeyinden 200 ile 330 metre derinlikte gezinirler fakat kayıt altına alınanlar yalnızca 3 metre derinliğindedir. Bu sayede bu tür üzerindeki çalışmalar belli hayvanlar dahilinde olsa da hızlandırılmıştır.

Bu Köpek Balıkları Nasıl Beslenirler?

Siyah köpek balıklarının avlanma stratejileri ya da avları bilinmemektedir. Ağızlarının boyutu, şekli ve boğaz yapıları nedeniyle bu hayvanın avlarını vakumlayarak yakaladığı tahmin edilmektedir.

Geceleri harekete geçen yavaş yüzücüler olmaları ve vakumlama teknikleriyle tatlısu çipuraları, morina balıkları, diğer küçük köpek balıkları, dev kalamar ve ahtapotlar ya da taş balıkları gibi büyük balıkları avlayabilirler.

Dikenli Köpek Balıklarının Olası Tehlikeleri

Dalgıçların verdiği raporlara göre bu köpek balıkları insanlara zarar vermemektedir. Bir insan dikenli köpek balıklarına çok yaklaşır ve onlara dokunursa köpek balığı kendini sevdirir ya da hemen kaçar.

Dikenli köpek balıkları insanlar tarafından tüketilen balıkları yemedikleri ya da onlara karşı bir tehdit oluşturmadıkları için insanlar bu köpek balıklarıyla ilgilenmezler. Aynı zamanda alkarna adı verilen ağlara pek yakalanmazlar. Geçmişte tam tersi düşünülürken sonradan bu talihsizliğin öznesinin çivili köpek balıkları olduğu keşfedilmiştir.

Bu türü tehlikeye atan en önemli durum göç etmemeleridir. Dikenli köpek balıkları tüm hayatlarını aynı yerde geçirir ve yalnızca yukarı aşağı hareket ederler. Bu gibi küçük bir alanda yaşamak da soylarının tükenmesini tetikleyici nedenlerden biri olabilir.

İnsanların avlandıkları yerlerde oldukları için gıda kaynakları tükenebilir. Farklı yerlere göç etmezlerse beşeri baskı bu balık nüfusunu olumsuz etkileyebilir.