Logo image
Logo image

Bayağı Fok ve Özellikleri

2 dakika
Karada garip bir duruşa sahip bayağı fokunun vücudu, yüzmek için doğal olarak tasarlanmıştır. Bayağı foku "liman foku" olarak da bilinir.
Bayağı Fok ve Özellikleri
Son Güncelleme: 27 Eylül, 2019

Fok balıkları, benekli fok veya bayağı fok olarak da bilinirler. Ilık ve soğuk sulu kıyıları tercih eden bu tür, dünyaya en çok yayılmış yüzgeçayaklı türüdür. Foklar hakkında daha fazlasını öğrenmek için yazımızı okumaya devam edin.

Bayağı Foklar: Fiziksel Özellikleri

Bilimsel adı Phoca vitulina olan foklar, gri, tarçın kahverengisi veya düz kahverengidir. Her türün bedeninde, kendilerine has koyu lekeler bulunur. Bu lekeler siyah veya kahverengi olsa da, fokların karnı daima açık renklidir.

Bayağı fokun en karakteristik özelliklerinden biri “V” şeklindeki burun delikleridir. Ayrıca, kulakları yoktur.

Yetişkin bayağı foklar 140 kilo ağırlığına ve 1.80 metre boyuna ulaşabilirler. Dişiler genelde erkeklerden daha küçük olmalarına rağmen, erkeklere kıyasla 25 ila 35 yıl daha uzun yaşarlar.Erkek bayağı fokların ömrü, her yıl çiftleşme döneminden önce girdikleri stresten dolayı daha kısadır.

Karada hareket ederken biraz sakar görünseler de, kısa, esnek, 5 parmaklı ön yüzgeçleri sayesinde suda aşırı hızlı yüzerler.

Some figure

Tüyleri kısa olmasına rağmen, bayağı fokun cildini güneşe karşı korumayı başarırlar. Ayrıca, vücutları yağ bezleri sayesinde nemli kalır. Bu, fokların çok daha rahat yüzmesini ve suda kaymasını sağlar.

Bayağı Fokların Doğal Ortamı ve Beslenme Alışkanlıkları

Yaklaşık 500.000’e ulaşan sayıları ile, bayağı foklar nesli tükenen hayvanlar listesinde değildir. Ancak, Baltık Denizi, Hokkaido ve Grönland’daki bu duruma bir istisnadır. Yasa dışı balıkçılık ve ticari avlanmalar sonucu bu bölgelerde pek çok fok ölmektedir.

Benekli ve bayağı fokların beş alt kategorisi bulunmaktadır:

  • Batı Atlantik foku (Kuzey Amerika’da yaşar)
  • Ungava foku (Doğu Kanada’da yaşar)
  • Pasifik foku (Batı Kuzey Amerika’da yaşar)
  • Ada (insular) foku (Doğu Asya’da yaşar)
  • Doğu Atlantik foku (Avrupa ve Asya’da yaşar, en bilinen fok türüdür)

Bayağı foklar, yemek yeme vakitleri geldiğinde avlarını, süratli bir şekilde yüzerken yakalamalarıyla bilinirler.

Foklar, 10 dakika boyunca nefes almak için yüzeye çıkmadan yüzebilir ve bu süre zarfında denizin altında 500 metre derinliğe inebilirler. Bu sebeple, balık avlamak için suyun 20 metre altına dalmak, bayağı foklar için çok basittir.

Some figure

Bayağı Fokların Davranış Biçimleri

Bayağı foklar ailelerine çok bağlıdırlar ve hep grup halinde görülürler. Bu sayede kendilerini vahşi hayvanlardan korurlar. Ayrıca, bayağı foklar sosyal ve çokeşli bir türdür. Dişiler genelde üreme çağına 2 yaşında girerler.

Çiftleşmek için, erkekler birbirleri ile suda dövüşürler ve “kazananlar” dişilerle çiftleşme hakkı kazanır. Dişiler, sadece en güçlülerle çiftleşmeyi kabul eder. 11 aylık gebelik süresinden sonra doğum yapan anneler, yavruların bakımından tek başlarına sorumludur. Yavru foklar doğduklarında yaklaşık 20 kilo olurlar ve doğduktan sadece birkaç saat sonra yüzmeye ve dalmaya başlarlar.

4 hafta içerisinde, annelerinden içtikleri yüksek yağlı süt sayesinde 3 kat büyürler.

Tüy dökme döneminde kıyıda yatarak vakit geçirirler. Evlerinden 30 kilometre kadar uzağa gidip, günlerini denizde geçirseler bile, yemek yedikten sonra daima evlerine geri dönerler.

Bu yüzgeçayaklıların ailelerini kurmak için seçtikleri yerler genelde kayalıklı kıyılar veya kumsallardır. Alışkanlıkları, yaşadıkları yerdeki insan miktarına göre değişiklik gösterir. Tehlike hissettikleri anda hızlıca suya dalarar.

Bayağı foklar harika hayvanlardır. Dahası, sensör benzeri bıyıkları sayesinde, suyun altındaki titreşimleri hissedebilirler. Daha ilginci ise, her bir fok, günde yaklaşık 10 kilo yemek yiyebilir.


Tüm alıntı yapılan kaynaklar, kalitelerini, güvenilirliklerini, güncelliklerini ve geçerliliklerini sağlamak için ekibimiz tarafından derinlemesine incelendi. Bu makalenin bibliyografisi güvenilir ve akademik veya bilimsel doğruluğa sahip olarak kabul edildi.


  1. Arias del Razo, A. (2016). Factores que determinan la preferencia de hábitat de los pinnípedos en las islas del Pacífico de Baja California. Tesis de Doctorado. Tesis de Doctorado.

Bu metin yalnızca bilgilendirme amaçlı sunulmuştur ve bir profesyonelle görüşmeyi yerine geçmez. Şüpheleriniz varsa, uzmanınıza danışın.