Köpeklerin De Duyguları Olduğu Bilimsel Olarak Kanıtlandı
Köpeklerin duyguları var mı? Bu hayvanlar empati yapabilir mi? Hayvanlar hakkındaki düşüncelerimiz sürekli olarak değişiyor.
Hayvanlarda zihin
Bilimsel ve hukuksal çevreler hayvanların da birer varlık olduğunu ve insanlar gibi acı çekebileceğini kabul etmekte direniyorlar. Hayvanların zihinleri hakkında çok şey bilinmediğinden, tahmin edebileceklerinden çok daha zengin ve karmaşık bir dünyayı reddediyorlar.
Bununla birlikte, bu algı hayvanseverlerin algısı ile örtüşmüyor. Hayvan hakları dernekleri ve bunu destekleyen siyasi partiler hayvanların duygusal zekaları olduğuna eminler.
İspanya’da 2017’deki milletvekilleri kongresinde, hayvanlar da hakları olan varlıklar olarak kabul edilip, kişilerin malı sayılmayacağı belirtildi. Adım adım hayvanlar hakkındaki algıyı ve bu canlıların düşünce şekillerini, köpekler hakkındaki son bulgular gibi keşifler sayesinde değiştiriyoruz.
Keşfin anahtarı: beyin taraması
Başka hayvanların da duyguları olabileceği düşüncesi 10 yıl öncesine kadar göz önüne alınmıyordu. Emory Üniversitesi’nden nöro bilimci Gregory Berns çalışmalarını köpeklerin duyguları olup olmadığına yoğunlaştırdı. Fikri ise belirli sayıda köpeği beyin taramalarını almak amacıyla eğitmekti.
Çalışmalar sağolsun, Berns hayvanların beyin haritalarını çıkarıp onların farklı uyarıcılara nasıl tepki verdiğini görebildi. Sonuçlar ise What It’s like to Be a Dog (Köpek Olmak Nasıl Bir Şey) isimli kitabında yayımlandı.
Science (Bilim) Dergisi’nde yayımlanan bir çalışma da köpeklerin de insanlara benzer bir şekilde bilgiyi işlediğini ispatladı. Bu makalede köpeklerin beyinlerinin sol lobunun kelimelere, sağ lobunun ise bu kelimelerin telaffuz edilme şekillerine ve tonlamalara tepki verdiği kanıtlanmıştı.
Çalışmadaki ilk denek Callie’nin hikayesi
Berns, yakınlardaki bir hayvan barınağından kırma bir dişi Terrier köpek sahiplendi. Aslında Callie’yi herhangi bir kritere göre seçmedi; köpek meraklıydı ve diğer tüm Terrier cinsi köpekler gibi enerji doluydu.
İlk önce, Berns evine hastanelerdeki tarama cihazlarının çıkardığı seslere benzer ses çıkaran bir simulatör kurdu. Bunun için, tarama makinelerinin mıknatıslarının çıkardığı sesleri kaydetti ve evde Callie ile oynarken bu sesleri çaldı.
Başlangıçta, Berns bu makine seslerini düşük volümde çalıyordu, ama zamanla sesin volümünü arttırdı. Çalışma iki ila üç ay arasında sürdü ve beklenenden daha kolaydı. Bu ilk başarının ardından, Berns’ün projesine ekleyebileceği yeni konular ortaya çıktı.
Köpek ve insan beyni arasındaki benzerlikler
Beyin loblarının en derin yerinde kaudat çekirdek isimli yapı bulunur. Bu yapı başta memeliler olmak üzere tüm canlılarda dopamin hormonu alımında önemlidir.
Kaudat çekirdek öznenin bilgiyi henüz almadan önceki halinde aktiftir. Kişi (özne) bilgiyi aldığında, karar verme süreci başlar ve kişi bu bilgiyle ne yapacağını belirler. Eğer bu pozitif bir durumsa, bu işlem daha yoğun gerçekleşir.
Bu beyin aktivitesi köpeklerde ve insanlarda aynı koşullar altında, benzer şekilde aktive oluyor. Bununla birlikte, aradaki boyutsal farklar (bir köpeğin beyni aslında bir limon boyutlarında) köpeklerin bizler kadar yetkin olmasına da bir engel.
O zaman köpekler bizi sevebilir mi?
Deneyde, köpeklere iki nesne göstermişler. Ve onları bu nesnelerden birini yemekle, diğerini de sahiplerinin “aferin” demesiyle özdeşleştirmişler. Bazı köpekler ilk nesneyi, bazıları da ikincisini tercih etmiş.
Bu anlamda kategorize edilebilen bir davranış ölçülmemiş. Tepkiler hemen hemen eşit olmuş. Aradaki bu farkı da muhtemelen köpeklerin sahipleriyle kurdukları ilişki yaratıyor.
Ana görselin kaynağı: smlp.co.uk