Talapoin Maymunları: Özellikleri, Davranışları ve Yaşam Alanları

Yazan ve doğrulayan Veterinerlik Eugenio Fernández Suárez

Son Güncelleme: 21 Aralık, 2022

Talapoin maymunları, bilim insanlarının fazla bilgi sahibi olmadıkları bir primat türüdür. Ne yazık ki, Avrupa’da yaşayan türleri hala yasa dışı hayvan kaçakçılığının kurbanları durumundadırlar.

Talapoin maymunlarının özellikleri

İki farklı talapoin maymunu türü bulunmaktadır ve bunlar ise Miopithecus cinsindendir. Bu maymunlar Orta Afrika’da yaşarlar. Bu iki tür ise Angola talapoin ve Gabon talapoin maymunlarıdır.

Her iki tür de yaklaşık 2 kilo ağırlığında ve 15 cm uzunluğunda küçük primatlardır. Bu özellik ise onları en küçük Afrika maymunu yapar. Bununla birlikte, Güney Amerika’da bulunan onlardan çok daha küçük olan birçok marmoset türü de bulunmaktadır.

Yeşil maymunlara benzerler, ancak onlardan çok daha küçüktürler. Yeşil maymunlar, bu küçük Afrika primatından altı ila sekiz kat daha ağır olabilirler. Ayrıca, özellikle sırt ve baş bölgesinde yeşilimsi tonlarda kahverengi bir paltoları bulunmaktadır. Onları yeşil maymunlara benzeten şey de budur.

Bu maymunlar aynı zamanda tanınabilir ve tüysüz bir yüze sahiptir ve bu özellik ise yüz ifadelerini görmeyi kolaylaştırır.

Kuzey Gabon talapoin maymunları yüzlerinde ten renginde bir cilde sahiptirler. Oysa ki, Güney Angola talapoin maymunlarının derileri ve kulakları siyahtır.

Anne maymunlar doğumdan önce bebeklerini yaklaşık beş ay taşırlar. Sadece altı hafta sonra, bebekler katı yiyecekler yiyebilecek duruma gelirler. Primatların sadece bir çocuğa sahip olmaları normaldir ve anne maymunların genç bireylere büyük özen gösterdikleri bilinmektedir. Ek olarak, bu hayvanlar özellikle esaret altında 20-30 yıl yaşayabilirler. 

Talapoin maymunlarının davranışları

Talapoin maymunları, 100 bireye kadar kişiden oluşan büyük gruplar halinde yaşarlar ve bu üyelerin hepsi genellikle ağaçlarda uyurlar. Ancak, gün boyunca yiyecek aramak için genellikle küçük gruplara ayrılırlar. Bu şekilde buldukları yiyeceklere karşı diğer bireylerle çatışmaktan kaçınırlar.

Bu gruplarda gençler ile birlikte birçok erkek ve dişi bulunur. Bu maymunlar bölgesel davranışlardan yoksun ve büyük bir vokal repertuarına sahip olan hayvanlardırlar. Ancak, repertuarları diğer maymunlar kadar geniş değildir.

Talapoin maymunları hepçil hayvanlardır, bu nedenle meyveler ve tohumlar ile su bitkileri, yumurtalar, böcekler ve diğer omurgasız hayvanlar üzerinden beslenirler. Ayrıca sık olmamak kaydıyla küçük kemirgenleri ve kuşları da yiyebilirler.

Her iki maymun türü de ağaç üzerinde yaşama dayalı olsa da, Angola talapoin maymunları Gabon türünden daha fazla karasaldır. Bilim insanları bunun, her iki ekosistemdeki kaynaklardaki farklılıklar nedeniyle olabileceğine inanmaktadır.

Talapoin maymunlarının yaşam alanları

Talapoin maymunları, ağaçların etrafında yaşamaktan hoşlanan primatlardır ve ormanlarda yaşayan gündüz eylem gösteren bir hayvandır. İlginçtir ki, ıslanmakla ilgili sorunları olmayan birkaç primattan biridir ve yiyecek bulmak için yüzebilirler.

Bu nedenle, bu primat genellikle su kütlelerinin yakınında bulunan bölgelerde yaşar. Gabon talapoin maymunları, Kamerun, Ekvator Ginesi, Gabon ve Kongo Demokratik Cumhuriyeti’nin kıyı bölgelerinde yaşamaktadır.

Güney talapoin maymunları ise Miombo‘da yaşarlar. Bu, Afrika’nın güney savanalarında bulunan bir türdür ve Gabon talapoininin yaşadığı bölgeden çok daha kuru bir ağaçlık savana türüdür. Özellikle, Angola talapoin maymunları Kongo Nehri’nin güneyinde, Kongo Cumhuriyeti nehirlerinde ve Angola’da yaşarlar.

Talapoin türleri tehlikede olmasa da, yasa dışı kaçakçılık trafiğine karşı çok iyi korunmuyorlar. Çok küçük olduklarından Avrupa’da kolayca evcil hayvan olarak kullanılabilmekte ve satılabilmektedirler. Orta Afrika’daki Afrika primatları insanlar için özellikle tehlikelidir. Bunun nedeni, kontrol edilmeden yasa dışı yollardan gelen hayvanların  tehlikeli zoonoz hastalıklarının bulunduğu bir bölgede yaşıyor olmalarıdır.