Köpeklerde Epilepsi Nedir ve Nasıl Tedavi Edilir?

Yazan ve doğrulayan Aavukat Francisco María García

Son Güncelleme: 21 Aralık, 2022

Köpeklerde epilepsi nöbet ile beraber görülen, beynin fiziksel işlev bozukluğudur. Ölümcül bir hastalık olmasa da, epilepsi nöbeti sırasında sevgili hayvanınızınla nasıl ilgilenmeniz gerektiğini bilmek, evcil hayvanınızın hayatını kurtarabilir.

Beyin çok işlevsel bir organdır. Dış uyaranların diğer hücrelere yorumlanmasından ve tercüme edilmesinden sorumludur. Aynı şekilde, vücudun tüm metabolik süreçlerine bağlıdır ve hepsini kontrol eder.

Sinirsel Aktivite

Bu bütün dinamiğin büyük ölçüde gerçekleşme sebebi beynin nöronlardan oluşmasıdır. Bu hücreler birbirleri arasında algılanan uyarıcı ve yorumlanmış bilgi alışverişi yapan elektriksel dürtülerle iletişim kurarlar. Bu elektriksel olay sinapsis olarak bilinir.

Nöronlar veya beynin diğer bölümlerine bazı hastalık veya rahatsızlıklar bulaştığı zaman, olumsuz yönde etkilenebilecek tek şey vücudun metabolizması olmayacaktır. Zihinsel ve/veya duygusal işlevler de hasar görebilir.

Köpeklerde Epilepsi Nedir?

Bazılarının aksine, köpeklerde epilepsi psikolojik bir hastalık ya da akıl hastalığı değildir. Epilepsili hayvanların ne öğrenmede ne de kişiliklerinde herhangi bir eksiklik yoktur.

İdiyopatik epilepsi belirli nöronlara saldırabilen fiziksel bir bozukluktur. Görülebilen ana ve tek belirtisi nöbetlerdir. Epilepsi nöbetleri beyin tümörleri, karaciğer veya akciğer yetmezliği, gençlik hastalığı, diyabet, travma ya da besin zehirlenmesi gibi diğer hastalıkların ikincil bir belirtisi olabilir. Bu durumda, nöbetler hastalığın daha da kötüleştiğinin önemli bir uyarıcısıdır.

Köpeklerde Epilepsinin Altında Yatan Sebepler

Asıl sebep bilinmiyor. Bilimsel olarak bazı ırkların genetik olarak epilepsiye daha yatkın olduğu kanıtlanmıştır. Bu ırklar: Alman Çoban köpeği, Saint Bernards, Beagles, İrlanda Seteri ve Poodle(kaniş). 

Çalışmalara göre epilepsi nöbetleri, belirli nöronların aşırı elektriksel hareketlerinden kaynaklanmaktadır. Bu hücreler fazla aktif hale gelmektedir. Aşırı uyarılma anlık olarak beynin işlevini aksatır.

Bu yüzden, nöbet sırasında motor koordinasyon bozukluğu meydana gelmektedir. Buna ek olarak, istem dışı ve ölçüsüz hareketler, davranış değişiklikleri ve geçici bilinç kaybı da yaşanabilir.

Köpeklerdeki Epilepsi Nöbetlerinin İşaretleri ve Aşamaları

Uzmanlar epilepsi nöbetini üç aşamada açıklıyor:

1. Aşama: “Aura”

Meydana gelecek bir epilepsi nöbetinin ilk belirtileri:

• gerginlik
• huzursuzluk
• hiperaktivite
• aşırı salya üretme
• titremeler
• kopukluk

Bu aşamanın süresi birkaç saniye ile birkaç gün arasında değişebilir. Bu yüzden, bu zaman dilimi sonraki aşamaları engellemek için çok kritiktir.

2. Aşama: “Icarus”

Icarus aşaması, epilepsi nöbetinin kendisini oluştur ve genelde birkaç saniye sürer. Bir nöbeti engelleyemiyorsanız, nöbet sırasında köpeğinizin incinmemesi için doğru şekilde davranmalısınız.

Genelde köpek bilincini kaybeder ve yan tarafına doğru düşer. İşte o an da köpeğin, patilerini havaya savurma, çırpınma ve tekmeleme gibi istemsiz hareketler yapmaya başladığını göreceksiniz. Bunun yanı sıra mesanelerinin ve bağırsaklarının kontrolünü de kaybedebilirler.

Stage 3: “Post-ictal”

Post-ictal aşaması, nöbeti takip eden sürece denir. Bu yüzden, bu aşamada köpek genelde yorgun ve kafası karışmış bir halde olur. Çevresinde olan bitenleri tekrardan algılayabilmesi ve dış uyarıcılara tekrar güvenebilmesi biraz zaman alabilir. Bazı durumlarda, geçici körlük ve felç belirtileri de gözlemlenebilir.

Köpeklerde Epilepsi Nasıl Tedavi Edilir ve Epilepsi Nöbetleri Nasıl Önlenebilir?

Ana sebebi bilinmediğinden dolayı köpeklerde epilepsinin tedavisi, genel olarak belirtileri tedavi etmeye yöneliktir. Genelde, veterinerler epilepsili köpeklere antikonvülzan ilaçları vermektedir.

Köpeğe ve hastalığın nasıl ilerlediğine bağlı olarak tedavi önermekle yetkili kişiler, gerekli mesleki eğitimi almış profesyonel veterinerlerdir. Epilepsi nöbetinin ilk işaretlerini fark ettiğiniz anda köpeğinizi bir uzmana göstermeniz gerekir.

Köpeğiniz Epilepsi Nöbeti Geçiriyorsa Ne Yapmalısınız?

1. Sakin olun ve mantıklı davranın.
2. Nöbet sırasında herhangi bir yaralanma gerçekleşmemesi için köpeği düz ve sağlam bir zemine yatırın. Köpeğin daha rahat etmesi için bir minderin ya da yastığın üzerine de yatırabilirsiniz.
3. Asla köpeğinizin dilini ağzından çıkarmaya ya da elinizi köpeğin ağzına sokmaya çalışmayın.Köpek kendi dilini ısırabilir ya da elinde olmadan size zarar verebilir.
4. Eğer veterineriniz antikonvülzan verdiyse, talimatlar doğrultusunda ilacı kullanın. 
5. Nöbet sona erdikten sonra köpeğinizin kendine gelmesi için ona zaman tanıyın. Rahat nefes alabilmesi ve bilincini yeniden kazanabilmesi için köpeğinize sakin bir ortam hazırlayın.