Hayvanlarda Hafıza Kaybı: Belirtileri Ve Tedavisi
Yazan ve doğrulayan Aavukat Francisco María García
Son zamanlarda yapılan araştırmalar, hayvanların da hafıza kaybı sorunu ile karşılaşmalarının mümkün olduğunu gösterdi. İnsanlar genellikle köpeklerin anı yaşadıklarını ve bu yüzden hafızalarının olmadığını düşünürler. Ancak köpekler insanlardan farklı bir hafızaya sahiptirler ve onlar da hafıza kaybı sorunu ile karşılaşabilirler.
Belli bir yaşa geldiklerinde dört köpekten ikisinde, bilişsel işlev bozukluğu olarak da bilinen Alzheimer hastalığı gelişebilir. Peki, semptomlar nelerdir? Hafıza kaybı yaşayan bir hayvana nasıl bakılır?
İşaretler ve belirtiler
Bilişsel işlev bozukluğu sendromu 8 yaşından büyük köpeklerde görülür. Hafıza kaybının temel belirtileri alışılagelmiş davranışlarında değişiklik, zaman ve yer kavramıyla ilgili karmaşadır.
Tıpkı insanlar yaşlandığında olduğu gibi köpekler de yaşlandıklarında beyinleri bozulur. Zamanla, bilişsel fonksiyonlar, öğrenme yeteneği, görme, koklama ve duyma yetilerinde kayıplar görülür.
Bir köpek 10 yaşını geçtiğinde yaşlı olarak kabul edilir. Davranışlarının değişmesi ve eskiden olduğu gibi davranmamaları normaldir.
Köpeğinizde fark edebileceğiniz değişiklikleri daha fazla uyuma ihtiyacı, enerjisinde ve diğer hayvanlara ve çocuklara karşı gösterdiği sabırda azalma olarak sıralayabiliriz. Köpeğiniz agresifleşmeyecektir ancak sessiz bir yerde, onları rahatsız edebilecek her şeyden uzakta yalnız kalmayı tercih edeceklerdir.
Fark edebileceğiniz bir başka değişiklik de size karşı kayıtsız hale gelmesi olabilir. Örneğin tatilden döndüğünüzde köpeğiniz eskiden olduğu kadar sevgi dolu tepkiler vermeyebilir.
Farklı ve tuhaf davranışlar
Hafıza kaybı nedeniyle tutarsız davranışlar da gösterebilirler. Köpeğiniz bahçenin ortasında bir noktaya odaklanmış bir şekilde öylece durabilir. Ayaktayken uykuya dalabilir. Eskiden favorisi olan bir oyuncağı ona verdiğinizde hiçbir duygu belirtisi göstermeyebilir.
Köpeklerde hafıza kaybı kendini tuhaf davranışlarla da gösterebilir. Köpekler neden bahçeye çıktıklarını unutabilirler veya onlara tanıdık olan yerlerde zaman ve mekan kavramıyla ilgili karmaşa yaşayabilirler.
Günlük rutinleri esnasında kendilerini rahatlatmayı bile unutabilirler. Sahiplerinin emirlerine cevap vermezler. Fiziksel açıdan da yaşlanma belirtileri fark edilir olacaktır.
Yavaşlayacaklar, merdivenlerden çıkıp inmekte zorlanacaklar ve uzun mesafeleri yürüyemeyecekler. Görme ve duyma yetileri azalacak. Bu nedenle tanıdık yerleri ve birlikte yaşadıkları insanları tanımakta zorlanacaklar.
Sahibin tepkisi
Bu değişiklikler köpek sahiplerini üzebilir. Hayvanları artık eskisi gibi değildir ve onların sevgisine karşılık vermeyi ve oyun oynamayı bırakmışlardır. Ancak biraz özel ilgi ile köpek rahat bir yaşam sürdürebilir.
Gerekirse veteriner işlevsel bozulmaya ve hafıza kaybına eşlik eden hastalıklara karşı savaşan bazı ilaçlar yazacaktır. Ancak bilişsel işlev bozukluğu sendromunun hiçbir tedavisi olmadığını bilmelisiniz.
Bilişsel işlev bozukluğu yaşayan hayvanlara nasıl bakılır?
Hasta bir köpeğe karşı sevgiyle ve sabırla davranılmalıdır . Normalde pozitif ve sıcak bir ortamdalarsa artık bu tür bir ortama daha çok ihtiyaçları vardır. Yalnız zaman geçirmek istemeleri saygıyla karşılanmalı ve bazı değişiklikler yapılmalıdır. Köpeğiniz eskisinden daha çok uzanmak isteyebilir. Favori köşesinde sık sık uyuklayacaktır.
Sessiz zaman geçirmeyi tercih etmeleri, gün boyunca yalnız bırakılmaları gerektiği anlamına gelmez. Yaşlı hayvanlar sahiplerinin onlara eşlik etmesine ihtiyaç duyarlar. Fiziksel aktivitenin onlar için artık daha zor olması olasıdır. Ne olursa olsun her gün yavaş tempolu kısa yürüyüşlere çıkmaları gerekir.
Köpekler için seyahata gitmek veya taşınmak gibi büyük değişikliklerle baş etmek zordur. Bu değişiklikler onların hafızalarını etkiler, hafıza kayıplarını ve bilişsel yetileriyle ilgili diğer dejeneratif belirtileri hızlandırır.
Bu yüzden köpeğinizi birine bırakmak istiyorsanız bu süreci iyi bir şekilde planlamanız önemlidir. Onları yanınızda götürürseniz rutinlerini değiştirmemeye çalışın. Böylece kafaları karışmaz veya kaybolmazlar.
Maalesef bazı durumlarda köpek sahipleri, tedavisi imkansız olan köpekleri acı çekmemeleri ve evde ekstrem davranış değişiklikleri göstermemeleri için uyutmayı tercih edebilirler. Ancak sevgi dolu davranışların, oyunların ve kısa yürüyüşlerin hayvanların bilişsel işlev bozukluğuna iyi geldiği kanıtlanmıştır.
Hayvanınızda bilişsel bozulma belirtilerini fark ettiğiniz ilk anda, bir değerlendirme yapması için veterinere gitmeniz çok önemlidir. Köpeğinizin daha iyi bir hayat kalitesinin olması için erken tanı hayati önem taşır.
Bu metin yalnızca bilgilendirme amaçlı sunulmuştur ve bir profesyonelle görüşmeyi yerine geçmez. Şüpheleriniz varsa, uzmanınıza danışın.