Güney Çin Kaplanı Yok Olma Tehlikesiyle Karşı Karşıya

Çoğu büyük kedi cinsi, tehdit altındaki türler olarak sınıflandırılır, ancak bazı türler için durum çok daha endişe vericidir. Güney Çin kaplanı, Dünya Doğa ve Doğal Kaynakları Koruma Birliği’ne (IUCN) göre en çok tehdit altındaki kaplan türlerinden biridir. Bunun nedeni, bu türün şu anda kritik bir yok olma tehlikesiyle karşı karşıya olmasıdır.

Yerel çiftçilerin raporlarının ötesinde, bilim insanları bu kedinin vahşi doğada neslinin tükendiğine inanıyor. Dahası, bugün hala hayatta olanlar ise oldukça düşük bir toplam nüfus sayısına sahiptir ve hayvanat bahçelerinde esaret altındadır.

Güney Çin kaplanının orijinal yaşam alanı

1905’te zoolog Max Hilzheimer, Çin’in güneyinde bir eyalet olan Hankou’da ilk Güney Çin kaplanını bilimsel anlamda tanımladı. Bu tür Bengal kaplanına çok benziyordu ama ondan biraz daha küçüktü.

Bu türün orijinal yaşam alanı, avların bol olduğu yoğun örtülü ormanlardı. Avlandıkları hayvanlar yaban domuzları, tavşanlar, tavus kuşları, geyikler ve kirpileri içeriyordu. İnsanlar bu türün yaşadığı toprakları istila etmeye başlar başlamaz Güney Çin kaplanları çiftlik hayvanlarıyla beslenmeye başladı ve bu durum da sayılarının düşmesine neden oldu.

Güney Çin kaplanının bölgedeki dağılımı oldukça genişti; çünkü bu kaplanlar, doğudan batıya, kuzeye ve güneye tüm Çin’e yayılmış durumdaydı. Bununla birlikte, yaşadıkları habitatın tahrip edilmesi ve bu hayvanların bilinçsizce avlanması, nüfusunu büyük oranda azalttı.

Bu türün kaybolmasının nedenleri

Yerliler uzun bir süre bu türü sanki bir veba gibi gördü ve Fujian eyaleti hükümeti onların yok edilmesini emretti. Sonuç olarak, 1959’da tahmin edilen 4000 canlıdan, 1977’de sadece 200 kadarı geriye kalmıştı. 1977’de nihayet hükümet avlanma emrini iptal etti.

Bu türün geriye kalan temsilcileri artık hayvanat bahçelerinde kalıyor, bu nedenle tahminlere göre bugün orijinal nüfusun sadece % 1’i hayatta. Akrabalar arasında üreme demek olan ‘soy içi üreme’ oranı bir hayli yüksektir. Diğer alt türlerle melezledirme çalışmaları da yapılmaktadır. Soy içi üreme, genetik çeşitliliğin oldukça zayıf olduğu anlamına gelir ve bu da nüfusunun tamamen iyileşmesini zorlaştırır.

Yirmi yıldan fazla bir süredir, bu kaplan türü vahşi doğada görülmedi. Bu nedenle vahşi doğada tamamen yok olduğuna inanılıyor.

1981’de CITES sözleşmesi gereğince, Güney Çin kaplanı nesli tükenmekte olan bir alt tür olarak sınıflandırdı. Yedi yıl sonra Çin hükümeti onu korunan hayvanlar listesine ekledi. Kısa sürede tamamen yok olma tehlikesiyle karşı karşıya olan bu türün hücreleri hayvanat bahçelerinde korunmaktadır.

“Çin Kaplanlarını Kurtarın” ve “Çin Kaplanları Güney Afrika’da” gibi kuruluşlar, on tane örneği Güney Afrika’daki özel bir alana göndermek için güçlerini birleştirdi. Buradaki amaç, bu hayvanları orijinal yaşam alanlarına girmeye yeniden  hazırlamaktır. Bu süreçte hayvanlar vahşi doğada hayatta kalmak için eğitim alırlar.

Vahşi doğada yeniden keşfedilmeleri, Güney Çin kaplanını gezegenden kaybolma riski en fazla olan on hayvan listesine yerleştiriyor. Dahası, dünyanın en çok tehdit altındaki kedigilleri arasında, hatta İber vaşağının da önüne geçerek ilk sırada yer alıyor.

Amoy kaplanı hakkında neler biliyorsunuz?

Amoy kaplanı, kaplan ailesinin en ilkel özelliklerini koruyan alt türlerden biridir. Vücut özellikleri bize, Pleistosen çağının sonunda yaşadığı tahmin edilen Sibirya kedilerinin ortak atasını hatırlatıyor.

Amoy kaplanı küçük bir kaplan türüdür, neredeyse boyu 2.4 metredir. Erkekler 170 kg, dişiler ise 120 kg ağırlığındadır. Tüyleri parlak turuncudur ve diğer kaplan türlerine göre daha az beyaz tüye sahiptir. Aynı zamanda, diğer kaplan türlerinin geri kalanına göre daha az siyah çizgiye sahiptir.

Kaplanlar: Kedigillerin en tehlike altında olanı

Büyük kedi türleri, gezegendeki en güçlü canlılar oldukları için besin zincirinde de en yüksek yeri işgal ederler. Ancak bu nedenle de aynı zamanda en savunmasız canlılar yine onlardır.

Yaşam alanlarının ortadan kalkması ve kaçak avlanma karşılaştıkları en büyük tehditlerden ikisi olarak kabul ediliyor. Güney Çin kaplanı gibi pek çok tür, hayvanat bahçelerinde yaşamak zorunda kalıyor. Bu yerlerde esaret altında üreyerek sayılarını arttırmaya çalışıyorlar.

Son yüzyılda toplam nüfusu % 95 oranında azaldığı için bu kaplan türü büyük kediler arasında en çok tehdit altında olan türdür. Bu türün toplam sayısı sürekli düşüş halindedir. 20. yüzyılın başında sayılarının 100.000’den fazla olduğu tahmin ediliyordu. Bugün ise bu sayı 4.000’den daha az. 

Gördüğümüz gibi, yukarıdaki veriler gerçekten endişe verici. Bu canlıların karşı karşıya oldukları tehditleri zamanında ortadan kaldırmazsak ve korunmaları için yatırım yapmazsak, birçok alt kaplan türü kısa sürede tamamen yok olacaktır.