Atlarda Uyuz: Tedavisi Ve Bakımı

Uyuz, akarların (uyuz böceği) neden olduğu bulaşıcı bir hastalıktır ve insanlar dahil birçok farklı memeli türünü etkiler. Ancak, bu böceğin tercih ettiği asıl ev sahipleri biz değiliz. Örneğin atlarda uyuz yaygın olarak görülür ve bu sağlık durumunun önüne geçebilmek için bir dizi önlemin alınması gerekir.

Bu patolojik durum, bulaşıcı olduğu ve hayvanlardan hayvanlara kolayca geçtiği için at gibi çiftlik hayvanlarında ciddi bir sorun haline gelebilir. Bu nedenle hayvan sahipleri uyuz olan atları izole etmez ve doğru bir şekilde müdahale etmezse uyuzun tüm ahırdaki hayvanlara yayılması muhtemeldir. Bu yazıda size uyuzun nasıl teşhis edileceğini ve nasıl tedavi edileceğini göstereceğiz.

Uyuz nedir?

Uyuz, akarların neden olduğu bir cilt hastalığıdır. Bu rahatsız edici duruma neden olan omurgasızların birkaç farklı türü vardır. Bununla birlikte, en yaygın olan uyuz türü hayvanlarda büyük ölçüde kaşıntıya neden olan Sarcoptes‘tir.

Bu akar türü, ciltte küçük tüneller kazar ve kaşıntı hissi yaratır. Rahatsızlıklarını yatıştırmak için atlar dişleriyle kendilerini kaşırlar. Aynı şekilde kaşınan atlar diğer nesnelere sürtünebilir veya yerde yuvarlanabilirler. Bu aşırı kaşınma durumu, etkilenen bölgelerde cilt lezyonları oluşturabilir.

Akarlar, daha çok uzun ve bol tüylü hayvanların arasında yaşama eğilimindedir. Bu nedenle, hayvanların bacaklarının alt bölgesindeki, özellikle toynaklarının yakınındaki yoğun tüy tutamlarında yaygın olarak görülür.

Atlarda farklı tür uyuz böcekleri görülebilir; bu uyuz türleri aslında iki ana kökenden gelir:

• Sarkoptik uyuz: Bu en ciddi olan uyuz türüdür. Bu akar cinsi, dişilerin yumurtalarını bırakabilecekleri tünelleri kolayca kazabilmeleri için genelde ince tüylü (baş, boyun ve omuzlar) bölgeleri tercih eder. Bu tür, atlarda yoğun kaşıntıya neden olur.
• Psoriatik uyuz: Bu uyuz türü, alın, yele ve kuyruk gibi atın vücudunun herhangi bir bölgesini etkileyebilir. Bu türün neden olduğu kabuklar nemlidir ve uyuz cildin yüzeyinde kalır. Psoriatik uyuz, sarkoptik uyuzdan daha bulaşıcıdır, ancak daha az zararlıdır.
• Corioptic uyuz: Bu akar türü, arka bacakların etrafındaki bölgeyi, özellikle de diz ve tüylerin bol olduğu incik kemiği bölgesini tercih eder. Etkilenen bölgelerdeki “yağ” üretimi, bu uyuz türünün tipik bir semptomdur.
• Demodektik uyuz: Bu tür, atlarda çok yaygın görülmez. Atın cildi pul pul olur ancak kaşınmaz.

Uyuz sorunu yaşayan at nasıl tespit edilir?

Uyuz sorunu yaşayan atlarda, hayvanı etkileyen akar türüne bağlı olarak, vücudun her yerinde veya sadece belli alanlarında enfeksiyon görülebilir. Tanımlayabildiğimiz uyuz belirtileri şunlardır:

• Sürekli tepinme
• Arka bacaklarını ovuşturmak
• Baş ve kulak bölgesinde kabuklanma ve kabarcıklar. Boyun bölgesinde ve daha ciddi durumlarda ise vücudun her yerine yayılabilen kıvrımlar gözlemlenebilir.
• Arka ayaklarda, yelede ve kuyruğun dip kısmında kabuklanma

Veteriner, akar türünü tanımlamak için semptomları değerlendirir ve dermatolojik bir muayene yapar. Atın derisini kazıma veya yapışkan bant yapıştırma gibi bir dizi işlem de uygulanabilir. Bu işlem, hangi akarın soruna neden olduğunu keşfetmek için yapılır. Bu şekilde numune alınır ve mikroskop altında analiz edilir.

Uyuz önlenebilir mi?

Çevre koşulları soğuk ve nemli olduğunda, uyuz türleri konaktan ayrı olarak uzun süre hayatta kalabilir. Bu özellikleri, onların fomitler (mikrobik enfeksiyonları taşıyabilen cansız nesne) aracılığıyla yayılmasını kolaylaştırır.

Atlar söz konusu olduğunda, battaniyeler, eyerler veya fırça gibi nesneler uyuzun kolayca atlar arasında yayılmasına neden olabilir. Bunlara ek olarak, bulaşmanın en yaygın yolu enfekte bir hayvanla başka bir hayvanın doğrudan temasıdır. Uyuzun yayılmasını önlemek için uygun hijyen yöntemlerinin düzgün bir şekilde uygulanması şarttır.

Uyuz, sağlığı iyi durumda olmayan atlarda daha yaygındır.

Atlarda uyuz tedavisi nasıl yapılır?

Söz konusu atlarda uyuz tedavisi olduğunda, linden banyoları çok etkilidir, ancak yine de dikkatli olmalısınız. Diğer hayvan türlerinde kullanılan bir antiparazitik olan ivermektin ile oral tedavi uygulamak da iyi bir çözüm olabilir.