Kedigillerde Filaryaz veya Kalp Kurdu Nedir?
Yazan ve doğrulayan biyolog Ana Díaz Maqueda
Kedigillerde filaryaz (veya kalp kurdu hastalığı) oldukça nadir görülen bir durum ve hastalık hakkında aslında çok fazla şey bilinmiyor. Bu rahatsızlık, bir dizi faktörden kaynaklanabiliyor. İlk olarak, kedigiller kalp kurtlarının birincil konakçısı değil, bunu bilmemiz gerekiyor. Ayrıca, kedigillerde nadiren bu hastalığa ait semptomlar ortaya çıkar ve bu semptomlar genellikle diğer solunum yolları problemleri ile karıştırılıp yanlış teşhis edilir.
Kalp kurdu, zoonotik bir hastalık olduğundan, insanlara ve köpekler gibi diğer evcil hayvanlara da geçebiliyor. Bu nedenle, kedinizin filaryazdan muzdarip olduğundan şüpheleniyorsanız, en kısa sürede veterinerinizden yardım almalısınız.
Kalp kurdu türleri
Filaryaz terimi, yuvarlak solucanların neden olduğu, esasen tropikal olan bir grup hastalığı tanımlıyor. Bu hastalık, sivrisinekler ve diğer böcekler tarafından, kan yoluyla yayılan bir hastalık. Kalp kurdu hastalığı, endemik olduğu ülkelerde genellikle kronik bir hal alır. Bugün, dünya üzerinde yaklaşık 40 milyon insan bir tür kronik filaryazdan şikayetçi.
Yetişkinlik dönemine gelmiş kurtlar 1 buçuk ile 10 santimetre arası uzunluğa ulaşıyor, larvası ise 340 mikrometreden, yani 0.34 mm’den daha büyük değil.
Kalp kurtlarının, enfekte ettikleri dokuların tipine bağlı olarak farklı türleri var. Buna birkaç örnek verecek olursak:
- Lenfatik filaryaz: Wuchereria bancroft ve Brugia malayi solucanları lenfatik sistemi enfekte ederek bu rahatsızlığa sebep olur.
- Seröz kavite filaryazı: Mansonella perstans ve Ozzardi solucanları neden olur. Bu solucanlar iç organları koruyan zarları enfekte ederek rahatsızlığa sebep olurlar.
- Deri altı filaryazı: Mansonella streptocerca ve Dracunculus medinensis solucanlarından kaynaklanır.
- Loa Loa ve Onchocerca volvulus, deri altı ve bağ dokularını enfekte eden kalp kurtlarıdır. Loa loa solucanları ayrıca göz paraziti olarak da bilinirler.
- Dirofilaria immitis, pulmoner arterleri ve kalp dokusunu enfekte eden kedi ve köpek filaryazına neden olur. Diğer kalp kurdu türlerinin aksine, Dirofilaria Güney Avrupa gibi daha ılıman iklimlerde yaşayabilir.
Dirofilaria (Kalp Kurdu)
Daha önce de belirttiğimiz gibi, kalp kurdu hastalığı, köpeklerde, kedilere göre çok daha yaygın. Kedilerdeki enfeksiyon oranı, aynı coğrafi bölgedeki köpeklere göre kabaca % 5-20 civarında. Aslında, hastalığın endemik olduğu yerlerde bile, enfeksiyon oranı kedi popülasyonunun yaklaşık % 10’unda kalmakta.
Tıpkı köpeklerde olduğu gibi, dirofilariasis terimi, pulmoner ve ventriküler arterlerde solucan varlığını ifade eder. Köpek ve kedi filaryazı arasındaki ana farklılıklardan biri, çoğu kedinin bedenlerinde sadece bir veya iki solucan taşıyor olmasıdır (ciddi vakalarda bu sayı 19 solucana kadar çıkabiliyor).
Bu solucanlar, normalde, kendilerini taşıyan kedilerde sadece iki yıl yaşarlar. Köpeklerde çok daha yavaş olgunlaşırlar ve altı yıla kadar bir ömre sahip olabilirler.
Ayrıca, kedilerin bağışıklık sistemleri genellikle bu tip parazitlerle savaşmak konusunda çok iyi olduğu için, çok daha az oranda mikrofilarya – kalp kurtlarının larva formu – taşırlar. Çalışmalar, kalp kurdu olan kedilerin sadece % 20’sinin kan tahlillerinin sonucunda mikrofilarya tespit etmiştir.
Kedigillerde filaryaz belirtileri
Dirofilariası olan kedilerin çoğu asemptomatiktir. Bununla birlikte, böyle bir durum ortaya çıktığında, kedigillerde filaryaz belirtileri köpeklerdekilere oldukça benzer belirtilerdir.
- Karın bölgesinde iltihap veya sıvı toplanması
- Vasküler ödem
- Solunum yetmezliği (dispne)
- İştahsızlık
- Halsizlik
- Susuz kalma
- Aritmi
- Kalp yetmezliği
- Baygınlık
- Kanlı idrar (koyu renkli idrar)
Kalp kurdu hastalığı, genellikle normalde kardiyovasküler yetmezlikten kaynaklanacak şekilde ani ölümlere neden olur. Bu, arterlerde ölü solucanların bir araya gelmesinden veya kalp veya akciğerlerdeki lezyonların ortaya çıkardığı trombüs gibi bazı nedenlerden kaynaklanıyor olabilir.
Kedigillerde filaryaz tedavisi
Evcil hayvanınıza tedavi uygulamaya başlamadan önce mutlaka veterinerinize danışın ve asla veteriner reçetesi olmadan birşey yapmayın. Kedigillerde filaryaz için uygulanacak tedavi, köpeklerde filaryaza göre farklılık gösterecektir. Köpeklerde hastalığı tedavi etmek için kullanılan ilaç oldukça nefrotoksiktir ve yanlış uygulanırsa kedinizi öldürebilir.
Genellikle, veterinerineriniz, evcil hayvanınızın semptomlarını hafifletmek için kortikoidlerle birlikte yatak istirahati önerecektir. Eğer evcil hayvanınızın kalp yetmezliği riski altında olduğuna inanıyorsa, ilave başka ilaçlar da yazabilir.
Tüm alıntı yapılan kaynaklar, kalitelerini, güvenilirliklerini, güncelliklerini ve geçerliliklerini sağlamak için ekibimiz tarafından derinlemesine incelendi. Bu makalenin bibliyografisi güvenilir ve akademik veya bilimsel doğruluğa sahip olarak kabul edildi.
- Altamirano Arias, E. I. (2019). Prevalencia de Microfilaria immitis en Felis silvestris catus atendidos en la Casa Comunal Ana María de Olmedo, Durán.
- Miller, M. W., Atkins, C. E., Stemme, K., Robertson-Plouch, C., & Guerrero, J. (2000). Prevalence of exposure to Dirofilaria immitis in cats in multiple areas of the United States. Vet Ther, 1(3), 169-75.
- Morchón, R., Carretón, E., González Miguel, J., & Mellado Hernández, I. (2012). Heartworm disease (Dirofilaria immitis) and their vectors in Europe–new distribution trends. Frontiers in physiology, 3, 196.
- Sánchez, J. P., del Valle Apastegui, R., Romero, M. B., & Santos, J. S. (2014). Nematodosis (I): filariasis. Medicine-Programa de Formación Médica Continuada Acreditado, 11(53), 3129-3141.
- Odriozola, V. M. V. (1995). Dirofilariasis en Gatos. Anuario AAMeFe.
- Palmieri, J. R., Masbar, S., Marwoto, H. A., Tirtokusumo, S., & Darwis, F. (1985). The domestic cat as a host for Brugian filariasis in South Kalimantan (Borneo), Indonesia. Journal of helminthology, 59(3), 277-281.
Bu metin yalnızca bilgilendirme amaçlı sunulmuştur ve bir profesyonelle görüşmeyi yerine geçmez. Şüpheleriniz varsa, uzmanınıza danışın.