Köpeklerde Narkolepsi – Tanımı ve Özellikleri

Köpeğiniz koşarken veya başka bir aktivite sırasında hiç uyuyakaldı mı? Siz bunu fark etmemiş olabilirsiniz ancak o, köpeklerde de görülen bir uyku bozukluğu olan narkolepsiden muzdarip olabilir.

Yazan ve doğrulayan biyolog Ana Díaz Maqueda.

Son Güncelleme: 22 Aralık, 2022

Enerjik bir şekilde diğer köpeklerle oynayan köpeğiniz ile dışarı çıktığınızı hayal edin. Sonra birden küçük dostunuz yere yığılıyor. Aynı evdeki gibi kısa bir uykuya dalmış gibi görünüyor. Sahi ne oldu? Bir kalp krizine benzemiyor… Peki o zaman narkolepsi hastalığından muzdarip olan o köpeklerden biri olabilir mi?

Tamam ama panik yapmayın, nasıl olsa narkolepsi ölümcül bir hastalık değil ancak yine de dikkat etmek zorundasınız. Bu sinir sistemi bozukluğu, insanlarda olduğu gibi genç köpekler ve kedilerde de meydana geliyor. Daha fazlasını öğrenmek istiyorsanız okumaya devam edin!

Köpeklerde görülen narkolepsi vakası

Narkolepsi vakası sırasında bir hayvanda hem hareket kaybı hem de tam bir sinirsel çöküntü görülür. Köpeğiniz tamamen derin bir REM uykusuna dalar – gözlerin hızlı hareket ettiği ve kas hareketinin olmadığı aşama.

Narkoleptik atak, köpeğiniz fiziksel olarak aktif olduğu zamanlarda, örneğin koşarken, gerçekleşebilir. Birkaç saniye veya birkaç dakika sonra sanki hiçbir şey olmamış gibi aniden uyanırlar.

Bazen narkolepsi, kasların geçici olarak felç olmasına ve refleks kaybına neden olan katapleksi adı verilen başka bir nörolojik bozuklukla ilişkilendirilebilir. Normalde bir köpek, etrafındakilerin bilincinde kalır ve fiziksel veya ses uyarısıyla kolayca uyanabilir.

Nedenleri

Köpeklerde narkolepsi, obezite ve bağışıklık sistemi bozuklukları gibi diğer patolojilerden kaynaklanmasına rağmen genellikle genetik veya kalıtsal faktörler neden olur. Bu nörolojik bozuklukla ilgili araştırmalar, hipokretin adı verilen bir nörotransmiterin neden olduğunu belirledi.

Bu çalışmalara göre; bir nörotransmiterin reseptörlerinde anormallikler olduğu zaman uyku-uyanıklık döngüsünün normal düzeni kesintiye uğrar.

Tüm bunlara ilaveten araştırmacılar, bu reseptörlere yol açan gende mutasyon görülme olasılığı daha yüksek olan ırkları tanımladılar. Labrador Retriever, Poodles, Pinschers ve Dachshunds ve diğerleri.

Köpeklerde narkolepsi teşhisi

Bir köpeğin aniden uykuya dalması, onlara narkolepsi teşhisi koyulmasında belirleyici bir faktör olmaz. Doktorlar, diğer faktörleri analiz etmeli ve uzun bir süre takibini yapmalılar.

Bir köpeğin genomundaki mutasyona uğramış bir geni en iyi şekilde tespit edebilmek için bir PCR testi yapmak, bir veterinerin şüphelerini hızla ortadan kaldırabilir; ancak bu test, dünya üzerindeki her laboratuvarda mevcut değildir ve çok pahalıdır.

Bu nedenle veteriner, büyük olasılıkla hayvanın maruz kaldığı farz edilen narkoleptik atakların sürekli takibini isteyecektir. Size de aşağıdakilerine benzer sorular yöneltecektir:

• Köpeğiniz aniden uykuya dalmadan önce ne yapıyordu?
• Bu vaka ne kadar sürdü?
• Olayı detaylı bir şekilde anlatınız.
• Klinikte aynı durum için uyarmaya çalışan bir uyaran var mı?

Köpeklerde görülen narkolepsi semptomları, kalp hastalıkları, diyabetik veya epilepsi gibi diğer hastalıkların belirtileriyle benzerlik gösterebilir. Bu yüzden veteriner, hastalığı belirlemek için başka türlerde kan, idrar ve biyokimyasal testler yapmak isteyebilir.

Köpeklerde görülen narkolepsi için bir tedavi var mı?

Maalesef ki narkolepsi için özel, kesin bir tedavi henüz yok ancak bu hastalığa yol açan faktörleri belirlemek, gelecekte yaşanmasını önlemeye yardımcı olabilir.

Örnek verecek olursak; bir köpek, topla oynadıktan veya parkta çok fazla zaman geçirdikten sonra çoğu zaman narkoleptik bir olay yaşıyorsa, bu aktivitelerin süresini azaltarak bu tarz eylemlerden mümkün olduğunca kaçınmaya çalışın.

Yukarıda da söylediğimiz gibi narkolepsi, ciddi bir hastalık değil ancak aniden yığılıp uykuya dalan bir köpek kafasını sert bir şekilde yere vurabilir ve bu da acil veterinere kaldırılmasına yol açabilir.

Yaşam kalitesi

Köpeğiniz narkolepsi vakası yaşadığında aklınızda tutmanız gereken en önemli şey şudur; onlar acı çekmiyor veya ağrı hissetmiyor. Gördüğünüz üzere bu nörolojik hastalıktan muzdarip olan bir hayvan, hala iyi bir yaşam kalitesinin tadını çıkarabilir.

Bu durumdan muzdarip bir köpeğin sahibiyseniz, köpeğinizin aniden uykuya dalmasına neden olan uyaranlara karşı dikkatli olun.

Son olarak, tetikleyici durumlardan kaçınmanız ve veterinerinizle düzenli olarak iletişim kurmanız gerektiğini unutmayın. Bunun nedeni bazı çalışmaların, bazı narkoleptik köpeklerin beyinlerinde belirli nöronal dejenerasyonu ortaya çıkarmasıdır.