Köpeklerde Bilinçsizlik Hali ve Sebepleri
Yazan ve doğrulayan Veteriner Érica Terrón González
Köpeklerde bilinçsizlik halinin birçok sebebi olabilir. Bu bilinçsizlik hallerinin birçok seviyesi vardır. Örneğin, sadece güçlü bir uyarana karşı hayvanın gösterdiği tepki olan baygınlık hali gibi.
Bir de acı veren uyaranlara rağmen hayvanın uyanamadığı koma durumu vardır. Peki, hayvanların bilinçsizliğinin bir sebebi var mıdır?
İlk olarak hayvanın hangi seviyede bilinçsizlik yaşadığını anlamalı ve sebebini öğrenmelisiniz. Sonrasında hayvanın güvenliğini sağlayıp uyandırmaya çalışmalısınız.
Köpeğiniz bilinçsiz ise ne yapmalısınız?
Tabii ki ilk yapmanız gereken bir veterinere başvurmaktır. Genelde bilinçsizliğe sebep olan durumların çoğu çok ciddi olduğu gibi hayvanın hayatını da tehlikeye sokmaktadır. Bu sebeple, bir doktor teşhis koyabilir ve bu yönde bir aksiyon alabilir.
1. Sebebini anlamaya çalışın
Baygınlığa ya da koma durumuna neden olan hastalığın muhtemel bölgesini saptamak için nörolojik bir inceleme yapılmalıdır. Konumu fark etmeksizin, yürüme kabiliyeti ve dik durabilme her iki durumda da mümkün değildir, spinal refleksler normal veya fazla seviyede olabilir.
Serebral yarımküredeki bir lezyon
Kraniyal sinirler tarafından çevrili olan organlar değişim geçirmiş olabilir, bunu da genelde hayvanın gözlerinin içine bakarak anlayabiliriz. Örneğin, gözbebeklerinin doğrudan bir ışık kaynağına tepki vermemesinin körlüğe işaret etmesi gibi.
Beyin sapında bir lezyon
Daha önce de bahsettiğimiz gibi beynin kraniyal sinirlerinde bir hasar olabilir. Yine, sorunu anlayabilmek adına hayvanın gözlerine bakmak en iyi seçenektir. Genişlemiş gözbebekleri, şaşılık, fizyolojik nistagmus eksikliği vb. gibi durumlar incelenmelidir.
Diğer genel belirtiler apne, hiperventilasyon veya yamuk duruştur.
2. Köpeklerde bilinçsizlik durumunun nedenini araştırın
Beyin disfonksiyonu
Enflamatuvar ve metabolik hastalıklar, beyin içi neoplazmalar ve hidrosefali hayvanlarda beyin disfonksiyonuna ve belli bir dereceye kadar bilinç kaybına neden olabilir.
Beyin disfonksiyonunun tedavisi iki yönlü olacaktır. Biri ilk sebebi ortadan kaldırmaya yönelik, diğeri de kafa içi basıncını düşürmeye yönelik olacaktır.
Beyin sapı durumu
Neoplazmalar, iltihaplanma vb. durumlar akut ya da ilerleyen beyin sapı disfonksiyonuna yol açabilir. Tedavi seçenekleri arasında kemoterapi, antimikrobiyal veya antienflamatuvar ilaçlar yer alabilir.
Beyin sapına alınan bir darbe ya da kanama durumu da akut işlev bozukluğuna neden olabilir.
Beyin fıtığı
Tekrardan neoplazmalar, iltihaplı beyin hastalıkları ve travma kafa içi basıncının artmasına neden olabilir. Aynı zamanda beyin dokusunu fıtık ederek beyin sapını da sıkıştırabilirler.
Beyin fıtığından önce hayvanda bilinçsizlik durumu yaratan, genellikle saatler veya günler süren progresif diensefalon disfonksiyonu görülür.
Metabolik nedenler
Metabolik hastalıklar ilerleyici belirtilerle birlikte yaygın beyin disfonksiyonuna neden olabilir. Bu durum önce görüşte bir değişiklikle ortaya çıkabilir ve sonrasında baygınlık ya da koma durumuyla belirginleşebilir.
Diyabetik koma, kalp krizi, sıcak çarpması, hepatik ya da renal kaynaklı ensefalopati, hipoglisemi, hipotiroid koma, hipoksi vb. durumlarda da görülür. Buna ek olarak, ağır metaller, barbitüratlar, narkotikler, ivermektin veya sakinleştiriciler gibi zehirli ajanlar da buna neden olabilir.
Eğer sebep zehirlenmeyse, midenin yıkanmasıyla ya da mümkünse bir panzer ile sorun çözülebilir, ancak metabolik hastalıklarda durum daha karmaşık olabilir.
Vasküler nedenler
Kalp krizi veya beyin kanaması sonucu oluşan koma ya da baygınlık durumu beyin basıncında artışa neden olabilir. Hayvanlarda kalp krizi sebepleri şunlardır:
-
- Travma
- Neoplazma ve metastaz
- Kanama bozuklukları
- Kalp hastalıkları ve hipertansiyon
- Kalp kurdu gibi kandaki parazitlerden kaynaklanan tromboz
Altta yatan nedeni tespit etmek her zaman mümkün olmasa da, insanlarda yaygın olan kardiyovasküler hastalığa yatkınlık durumu hayvanlarda nadirdir.
Ancak, kardiyovasküler bir hastalığın varlığından şüpheleniliyorsa, pıhtılaşma ve kan basıncı testlerine ihtiyaç duyulacaktır. Sonuçta, doktorlar genelde beyin enfarktüsüne aşağıdaki şekilde yaklaşır:
- Hasta desteği sağlamak
- Altta yatan herhangi bir hastalığı kontrol altına almak
- Beyin içi basıncını düşürmek
Köpeklerde bilinçsizlik durumu kritiktir
Gördüğünüz üzere, bilinçsizliğin nedenleri ciddidir. Ancak erken teşhis ve hızlı müdahale hayvanın hayatını kurtarabilir.
Son olarak, her şey hayvanın ne kadar hızlı bir şekilde tıbbi yardım aldığına ve hayvanın tıbbi öyküsüyle ilgili veteriner hekime sağlayabileceğiniz bilgiye bağlı olacaktır. Tabii, her şeyden de öte hastalığın altında yatan sebebin ciddiyetine bağlı olacaktır.
Tüm alıntı yapılan kaynaklar, kalitelerini, güvenilirliklerini, güncelliklerini ve geçerliliklerini sağlamak için ekibimiz tarafından derinlemesine incelendi. Bu makalenin bibliyografisi güvenilir ve akademik veya bilimsel doğruluğa sahip olarak kabul edildi.
- King L, Boag A. BSAVA manual of canine and feline emergency and critical care. 2nd ed.
Bu metin yalnızca bilgilendirme amaçlı sunulmuştur ve bir profesyonelle görüşmeyi yerine geçmez. Şüpheleriniz varsa, uzmanınıza danışın.