Kedilerde Solunum Yolu Sorunları: Sebepleri
Yazan ve doğrulayan biyokimya Luz Eduviges Thomas-Romero
Kedilerde solunum yolu sorunları, veterinerlerin acillerinde görülen en yaygın vakadır. Belirtiler birkaç gün içerisinde yavaşça ya da aniden ufak belirtilerle ortaya çıkar.
Nefes almadaki zorlukların kediniz için çok stresli bir durum olduğunu ve durumunun çok daha kötüye giderek hayati tehlike taşıyacağını bilmeniz gerekiyor.
Solunum sıkıntısı belirtisi gösteren herhangi bir hayvanın acile götürülmesi gerekmektedir. Veterinerde acil olarak durumları gözden geçirilmeli ve sıkı bir gözetim altına alınmalıdır. Aynı zamanda acil tedavi altına alınarak, durumun altında yatan sebebin anlaşılması gerekmektedir.
Kedilerde solunum yolu sorunları belirtileri
Nefes darlığı ya da dispne, birkaç farklı yolla ortaya çıkabilir. Hayvanda kronik öksürük, zor nefes alma, seste değişiklik ya da hareket yetersizliği gibi durumlar görülebilir. Solunum yolu sorunları arasındaki en ciddi belirtiler aşağıdaki gibidir:
- Nefes alıp vermedeki belirgin zorluğa ilaveten, solunum sorunlarına başka belirtiler de eşlik eder. Örneğin, nefes alma sıklıkları normalden daha hızlı olabilir.
- Hayvan ağzı açık bir şekilde sesli bir şekilde nefes alıp verebilir ve sık sık öksürebilir. Ayrıca kediler genelde kusacakmış gibi kafalarını öne eğerek sırtlarını kamburlaştırırlar. Ciddi nefes alma sorunları varsa, oksijen yetmezliğinden dolayı diş etleri morlaşabilir ve oldukları yere yığılabilirler.
Kedilerde calicivirus ve kedilerde uçuk hastalıkları, kedilerin bulaşıcı üst solunum yolu sorunlarının %80-90’lık bir kısmını oluşturmaktadır.
Kedilerde yaygın solunum yolu hastalıkları
Nefes darlığı birçok farklı sebepten dolayı görülebilir. En yaygın sebeplerden bazıları şunlardır:
- Astım: Bu durum nefes yollarını iltihaplandırarak spazmlara neden olur. Bunun sonucunda, nefes yolları daralarak daha ciddi sorunlara yol açar.
- Zatürre: Akciğerlerin iltihaplanmasıdır. Birçok farklı bakteriden ya da bronkoaspirasyondan kaynaklanabilir. Bronkoaspirasyon, genelde kustuktan sonra yiyeceklerin ya da sıvıların teneffüs edilmesinden kaynaklanır.
- Konjestif kalp yetmezliği: Akciğerde ya da çevresinde sıvı birikimi sonucu oluşan kalp yetmezliğidir.
- Plevral effüzyon: Akciğerlerin etrafında biriken sıvılar, göğüs kafesinin genişlemesine imkan vermez. Bu başka bir enfeksiyon ya da kanser türünden dolayı da kaynaklanabilir.
- Larengeal felci: Bu durum boğazdaki kasların artık düzgün çalışmamasından kaynaklanır. Yani, larinks yeterli havayı alabilmek için kendisini açamaz.
- Diğer sebepler: Burun boşluğundaki ya da soluk borusundaki yabancı maddelerin varlığının yanı sıra göğüs kafesindeki yaralanmalar da sayılabilir.
Bu sebepler, kedilerdeki solunum yolları sorunlarının sadece ufak bir kısmını oluşturur.
Tedavi ve prognoz
Görebileceğiniz üzere, kedilerdeki solunum problemlerinin birçok farklı sebebi olabilir ve ciddilik oranı da değişebilir. Aynı şekilde, tedavi ve prognoz da her durum için farklı olmaktadır.
Nefes almada sıkıntı yaşayan hayvanların çoğunluğu, oksijen verildiği zaman rahatlar. Oksijen terapisini, hayvanın boyutuna ve stabil durumlarına göre birçok farklı şekilde uygulayabilirsiniz.
Tedirgin hastalarda, veteriner stres seviyesini düşürmek için hayvana sakinleştirici verebilir. Eğer durumları ciddiyse ve potansiyel olarak ölümcül ise, stabilize etmek için acil ek bir tedaviye ihtiyaç duyabilirler.
Bu gibi prosedürler arasında, akciğer etrafındaki sıvıların çıkarılması (tozrasentez) ya da tıkanıklık durumunda hayvanın ensesinde bir nefes yolu açma (trakeotomi) sayılabilir. Veterinerler ayrıca rahat nefes alabilmesi için hayvanı suni solunum cihazına da bağlayabilir.
Kedilerdeki solunum sorunları – testler
Veteriner kan testi yapabilir, röntgen ya da BT veya ultrason çekebilir. Bunun yanı sıra genel anestezi altında yapılması gereken diğer işlemleri de yapabilir.
Tüm alıntı yapılan kaynaklar, kalitelerini, güvenilirliklerini, güncelliklerini ve geçerliliklerini sağlamak için ekibimiz tarafından derinlemesine incelendi. Bu makalenin bibliyografisi güvenilir ve akademik veya bilimsel doğruluğa sahip olarak kabul edildi.
- Quimby, J., & Lappin, M. (2009). Feline focus: Update on feline upper respiratory diseases: introduction and diagnostics. Compendium (Yardley, PA), 31(12), E1-7.
- Ward, J. L., Lisciandro, G. R., Keene, B. W., Tou, S. P., & DeFrancesco, T. C. (2017). Accuracy of point-of-care lung ultrasonography for the diagnosis of cardiogenic pulmonary edema in dogs and cats with acute dyspnea. Journal of the American Veterinary Medical Association, 250(6), 666-675.
- Sleeper, M. M., Roland, R., & Drobatz, K. J. (2013). Use of the vertebral heart scale for differentiation of cardiac and noncardiac causes of respiratory distress in cats: 67 cases (2002–2003). Journal of the American Veterinary Medical Association, 242(3), 366-371.
Bu metin yalnızca bilgilendirme amaçlı sunulmuştur ve bir profesyonelle görüşmeyi yerine geçmez. Şüpheleriniz varsa, uzmanınıza danışın.