Kedi ve Köpeklerin Ruh Sağlığı

Yazan ve doğrulayan Aavukat Francisco María García

Son Güncelleme: 21 Aralık, 2022

Hayvanların karakter ve davranışlarında değişikliklere yol açabilecek bazı psikolojik bozukluklar vardır. Evdeki dostunuzun mutlu ve sağlıklı bir yaşam sürmesi için ruh sağlığına dikkat etmeniz büyük önem taşır.

En Yaygın 5 Psikolojik Bozukluk

1- Depresyon

Hayatlarında ani değişimler yaşamaları ya da istismar mağduru olmaları hayvanları depresyona sürükleyebilir.

Depresyonun en sık görülen belirtileri şunlardır:

• Hareketsizlik
• Yalnız kalma isteği
• İlgisizlik ve enerjisizlik
• Davranış değişiklikleri
• İştahsızlık
• Yorgunluk ve cansızlık

2- Obsesif Kompulsif Bozukluk (OKB)

OKB hastası hayvanların kontrol edilemez davranışları olabilir ya da aynı davranışı defalarca tekrarlayabilirler. Bu hayvanlar, bazı anlarda duygularının kontrolünü kaybederler ve bu durum saplantılı davranışlar halinde kendini gösterir.

OKB ile mücadele eden birçok hayvan çılgına dönmüşçesine kuyruğunu yalayabilir ya da durmadan daireler çizerek koşabilir. Genelde bu hastalık, fiziksel ya da duygusal istismara maruz kalmış, yüksek seviyede stres yaşayan ya da uzun süre yalnız kalan (mesela bir yere bağlı yaşayan) hayvanlarda görülür.

3- Ayrılma Anksiyetesi Bozukluğu

Sahiplerine duygusal olarak fazla bağlanmış evcil hayvanlar, yalnız kaldıklarında hiperaktif davranışlar sergileyebilirler. Kaçmaya çalışma, kasten kendi canını acıtma, ağlama, evdeki eşyalara zarar verme ve durmadan havlama ayrılık anksiyetesi yaşayan hayvanların sık sık yaptığı eylemlerdir.

4- Fobiler

Fobi, bir şeyden duyulan aşırı korkuya verilen addır. Evde beslediğimiz hayvanların çoğu elektrikli süpürge, saç kurutma makinesi ya da havai fişek gibi yüksek seslerden korkarlar. Aşırı korktukları bir şeyle karşılaştıklarında hayvanların verdiği en yaygın tepkiler arasında saldırgan bir tutum göstermek, titremek, kaçmak, saklanmak ya da insanlardan kaçınmak yer alır.

5- Travma Sonrası Stres Bozukluğu

Bu bozukluk genelde şiddet, istismar ya da terk edilme gibi kötü tecrübeler yaşamış hayvanlarda görülür. Bu durumların sonucunda bazı hayvanlar, insanlardan ve diğer hayvanlardan çekinir ve saldırgan davranışlar gösterebilirler. Hayvanınızın agresif tutumları varsa bir uzmandan yardım almalısınız.

Hayvanınızın Ruh Sağlığını Korumak İçin Tavsiyeler

Kedi veya köpeğinizin ruh sağlığı ve duygusal dengesini ona kazandıracağınız belli başlı alışkanlıklar sayesinde koruyabilirsiniz. Aşağıda hayvanınızın beden ve zihin sağlığı için önemli altı temel unsurdan bahsedeceğiz:

1- Dengeli Beslenme

Kötü beslenme birçok fiziksel ve psikolojik hastalığı tetikleyebilir; obezite, sindirim problemleri, yorgunluk ve depresyon bunlardan sadece birkaçıdır.

Hayvanınız için dengeli bir beslenme programı oluştururken yaşı ve kilosunu göz önünde bulundurmalısınız. Ayrıca alerji, obezite, çeşitli idrar problemleri, böbrek ve karaciğer problemleri de ne yiyeceğine karar verirken aklınızda olması gereken unsurlardır.

Hayvanınıza doğru miktarda mama verdiğinizden emin olmalısınız. Gereğinden fazla beslemek ya da insanların tükettiği besinlerden vermek sağlıklarına zararlıdır. Hatta bazı insan yemekleri, hayvanlar için oldukça zehirli olabilir.

2- Düzenli Egzersiz

Dengeli beslenmeyle düzenli spor yapma beraber götürülmesi gereken alışkanlıklardır. Düzenli fiziksel aktivite; kilonun kontrol altına alınması, bağışıklık sisteminin güçlendirilmesi ve metabolizma dengesinin sağlanmasına yardımcı olur. Hareketli kalmak, hayvanınızı birçok hastalıktan koruduğu gibi ruh sağlığına da iyi gelecektir.

Egzersiz, hayvanınızın enerji fazlasını atmasını sağlayarak saldırgan davranışlarının önüne geçecektir ve evde daha sakin bir hava hakim olacaktır.

3- Sosyalleşme

Evdeki hayvanınızın, insanlar ve diğer hayvanlarla anlaşmasını ve sosyalleşmesini sağlayacak becerileri geliştirmesi çok önemlidir. Sosyalleşebilen bir hayvanın psikolojisi daha düzgün olacak ve saldırgan davranışlar geliştirme olasılığı da düşecektir.

Hayvanların sosyalleştirilmesi hayatlarının ilk birkaç haftasında başlamalıdır. Çevrelerinde olup biteni anlamaya başladıkları 4 – 20 hafta arası bu işlem için idealdir.

4- Aşı ve Kontroller

Birçok hastalık beraberince duygusal dengesizlikler ve davranış değişiklikleri getirebilir. Bu nedenle hayvanınızın aşı ve kontrol zamanlarını geçirmemeniz büyük önem taşır.

Aşı, iç ve dış parazitlerinin zamanında yapılmasının yanında diş temizliğine de önem göstermelisiniz. Gözleri, kulakları ve tüylerinin hijyenine dikkat edin. Genel sağlık kontrolleri için düzenli olarak veterinere götürmeyi de ihmal etmeyin.

5- Hayvanınızı Sevin

Her hayvanın ihtiyacı olan sevgi ve ilgi seviyesi farklıdır ama her birine uzun ya da kısa zaman ayırmanız gerektiği kesin. Bu nedenle evinize hayvan alırken iş temponuz ve ne kadar boş zamanınız olduğunu düşünerek hareket etmelisiniz.

Hayvanınızı sevmek ya da tüylerini taramak gibi estetik bakımlarını yapmak ruh halini düzeltmek için birebirdir. Ayrıca aranızdaki bağ güçlenir ve böylece beraber yaşamaktan daha büyük zevk alırsınız.

6- Rahatlatma Teknikleri

Hayvanlar için çeşitli rahatlatma teknikleri gittikçe daha popüler bir hale geliyor. Daha pozitif bir ortam yaratmak için kullanılan bu tekniklerden bazıları; aromaterapi, müzik terapisi, Feng Shui ve meditasyon. Bunlardan birini ya da birkaçını uyguladığınız takdirde sadece evdeki dostunuzda değil tüm ailenin ruh halinde iyiye doğru bir gelişme fark edebilirsiniz.