Evcil Hayvanlarda Erken Kısırlaştırma Nedir?

Yazan ve doğrulayan Aavukat Francisco María García

Son Güncelleme: 15 Aralık, 2022

Veterinerler, evcil hayvanları henüz cinsel erişkinliğe ulaşmadan önce kısırlaştırır. Erken kısırlaştırma, evcil hayvan sahipleri arasında tartışmalara yol açsa da, bu yöntem, hayvanların aşırı çoğalmasını engellemek için çok etkilidir. Ayrıca, birçok dejeneratif hastalığın önlenmesi ve kontrol edilmesine yardımcı olur.

Kısırlaştırma Hakkında Daha Çok Şey Öğrenin

Kısırlaştırma, dişi ve erkek hayvanlarda üreme yeteneğinin cerrahi bir işlem ile sonlandırılması işlemidir. Bu operasyonla erkek hayvanların testisleri çıkarılır (hadım etme). Dişi hayvanların yumurtalıkları ve rahimleri alınır (kısırlaştırılır). Genel anestezi ile yapılan kısa bir işlemdir.

Açıkçası, kısırlaştırmanın temel amacı hayvanların üremesini kontrol altına almaktır. Kısırlaştırma, sokaktaki sahipsiz hayvanların sayısının artmasını engellemek ve hayvanların terk edilmesiyle mücadele edebilmek için çok önemlidir. Birçok ülkede, büyük çapta yapılan hayvan kısırlaştırma uygulamaları son derece faydalı olmuştur.

Kısırlaştırma, ciddi hastalıkları önlemek ve kontrol altına almak için en etkili yöntemlerden biridir. Tümör, enfeksiyon, displazi, epilepsi, kan hastalıkları, ve zührevi hastalıklar vb. bu hastalıklara örnek olarak gösterilebilir. Genellikle, erken yapılan kısırlaştırmaların amacı da bu hastalıkların önüne geçmektir.

Çoğunlukla kısırlaştırma, biyolojik veya fiziksel bir nedenden ziyade hayvanın davranışlarını düzeltmek için yapılır. Davranışlarını dengelemek ve saldırganlık riskini azaltmak için çoğu evcil hayvan kısırlaştırılmalıdır. Erken kısırlaştırma, sahiplerin hayvanlarının saldırgan davranışların ortaya çıkmasını engellemelerine de olanak tanır.

Erken Kısırlaştırma Nedir?

Erken kısırlaştırma işlemi, hayvanlar cinsel erişkinliğe ulaşmadan önce, yani altı ila sekiz aylık oldukları zaman yapılmalıdır. Tavsiye edilen yaş, her evcil hayvanın cinsiyeti, yaşı, büyüklüğü ve sağlık durumuna göre değişir. Kediler ve köpekler, erkek veya dişi olması fark etmez, genellikle üç veya dört ay arasında olduğunda kısırlaştırılır.

Erken kısırlaştırma uygulamaları, altı aylık olmadan önce gebe kalan çok sayıda sahipsiz dişi hayvan üzerinde çalışmalar yapıldıktan sonra başladı. Günümüzde, çok sayıda veteriner hekim, erken kısırlaştırmayı, sahipsiz hayvanların aşırı çoğalmasını önlemek ve nüfuslarını kontrol etmek için en iyi yöntem olarak düşünmektedir.

Bu işlemin yavru hayvanlar için bir başka avantajı ise, daha az anestetik ve yatıştırıcıya ihtiyaç duymalarıdır. Küçük dozlarda kullanılan ilaçlar, iyileşmelerini daha hızlı ve daha verimli hale getirir. Yavrular ameliyattan sadece birkaç saat sonra normal hallerine geri dönüp oyunlar oynayabilir. Ayrıca belirtmek isteriz ki, eski popüler inançların aksine, hayvan organlarının büyüklüğü operasyonu engellemez veya zarar vermez.

Erken Kısırlaştırmanın Faydaları

• Dişiler ani hormonsal değişimlere uğramazlar ve hamileliğin yol açtığı psikolojik sorunları yaşamazlar. Evcil hayvanınız daha sakin olmakla kalmayacak, aynı zamanda diğer erkekleri kendine çekmeyi bırakacak ve evinizi kirletmeyecektir.
• Erkeklerde erken kısırlaştırma, yabancı bölgelerden kaçma ve kendi bölgesini aşırı sahiplenme huyunu azaltır, ayrıca dişileri takip etmeyi bırakır.
• Erken kısırlaştırılan kedilerin ve köpeklerin çoğu hayatları boyunca daha sevecen ve uyumlu olur.
• Erken kısırlaştırma, evcil hayvanlarımızın eğitimlerine ve sosyalleşmesine katkıda bulunur. Hemen hemen tüm hizmet veya gösteri köpekleri erken yaşta kısırlaştırılmıştır.
• Kısırlaştırılmamış dişilerin yumurtalık, meme ve rahim kanserlerine yakalanma olasılıkları erken yaşta kısırlaştırılan dişilere göre üç kat daha fazladır. Erkekler için de aynı şey prostat kanseri söz konusu olduğunda geçerlidir.

Evcil Hayvanların Kısırlaştırması Hakkında Efsaneler

Evcil hayvanlarda erken kısırlaştırmanın olumsuz etkileri hakkında çok sayıda efsane vardır. Oysa ki bu işlemin dezavantajları oldukça azdır. Ayrıca, kısırlaştırma sonucu oluşabileceği söylenen olumsuz etkiler, kısırlaştırılmayan bir hayvanın yaşayacağı ciddi sağlık sorunlarıyla kıyaslanamaz.

Örneğin: kısırlaştırılmış tüm hayvanların obez olduğu ya da fazla kilolu olduğu hakkında efsaneler vardır. Ameliyat sonrası hayvanlar kilo almaya eğilimli olabilir. Fakat, bu sağlıklı alışkanlıkların edinilmesi ile mükemmel bir şekilde kontrol altına alınabilir. Örnek olarak: dengeli bir diyetin uygulanması ve düzenli olarak fiziksel aktivite yapılması.

Kısırlaştırmanın en büyük riski, ameliyat edilecek hayvanın yaşlı olduğu durumlarda ortaya çıkar. Yaşlı bir hayvanın kısırlaştırılması bir takım sorunlara neden olabilir.  Erken kısırlaştırmanın sağlığa olan faydalarını belirlerken evcil hayvanın yaşını dikkate almak son derece önemlidir. En sadık dostumuzun iyiliğini düşünmeliyiz.

Güvenilir bir veteriner ile görüşmeden önce, evcil hayvanınız için herhangi bir prosedür belirlememelisiniz. Ayrıca, erken kısırlaştırma işlemi hiçbir şekilde iyi bir eğitim ve yeterli bir sosyalleşme sürecine duyulan ihtiyacı azaltmamaktadır.