Ev Kedilerinin Sıhhati Arkasındaki Bilim

Yazan ve doğrulayan biyolog Samuel Sanchez

Son Güncelleme: 21 Aralık, 2022

Ev kedilerinin sıhhati, ciddi bir hastalığın semptomlarını göstermediği sürece sıklıkla hafife alınan bir şeydir. Bunun sebebi küçük duygusal dengesizliklerin tanımlanmasının genelde zor olmasıdır. Aynı zamanda kedi sahiplerinin de meşgul hayatlar sürmelerinden de kaynaklanır.

Sürekli maruz kaldıkları uyarıcılar ve günlük kaygıları bir hayvan hakkında endişelenmelerini daha da zorlaştırıyor. Peki hiç bir kediyi nelerin mutlu nelerin mutsuz ettiğini merak ettiniz mi? Yazımızı okumaya devam ederken bu soruların cevabını bulabilirsiniz.

Ev kedilerinin sıhhati binlerce yıldır süregelen bir simbiyoza bağlı

İnsanlarla kediler arasındaki ilişkinin ne zaman başladığından tam olarak emin değiliz. Yaygın olan düşünce bu simbiyoz ilişkinin Antik Mısır’da başladığına dair. Bununla birlikte, son zamanlarda bulunan fosiller bu ilişkinin çok daha erken – yaklaşık 7000 yıl önce başladığını gösterdi. İnsanlar o günden beri kedileri seviyor ve onlardan korkuyor.

Şimdilerde kediler genel olarak evcil hayvanlar. Tahminler dünya üzerindeki milyonlarca kedinin mevcut olarak evlerde yaşadığını gösteriyor. Sosyal ve bireysel önemlerinden dolayı bu hayvanlar ailenin bir parçası. Bu yüzden sahiplerinden ilgi, anlayış ve empati alıyorlar.

Bugün size ev kedilerinin sıhhatini belirli bir dereceye kadar açıklayabilecek çeşitli faktörlerden bahsedeceğiz. Bunu ScienceDirect’te paylaşılan bir çalışmayla temellendirerek yapacağız.

İlgi çeken bir çalışma

Yukarıda bahsettiğimiz çalışma bir kedinin sıhhatini ölçmek için farklı faktörleri keşfetme amacı güdüyor. Bunu yapmak için sürdürdükleri yöntem şöyle:

• Araştırmacılar 62 sahip ve kedilerinden oluşan bir örnek grubu oluşturdu; bu insanlar araştırmanın amacını bilmiyorlardı
• Anketler, kedinin fiziksel bir muayenesi ve Lexington Attachment to Pets Scale (LAPS-Lexington Evcil Hayvanlara Bağlılık Derecesi) gibi çeşitli parametrelerle sahipler ve kediler arasındaki ilişkiyi ölçtüler.
• Sonrasında, kedinin sıhhatine göre her etkileşim için total bir puan hesabı yaptılar: düşük (L), orta (M) ya da yüksek (H)
• Bu parametreler araştırmacıların her hayvanın sosyal, davranışsal ve fizyolojik durumları hakkında sağlıklı bir fikir edinmesini sağladı

Birçoğu kedilerle ilgilenme konusunda tecrübeli olan kadın çalışanlar oldukları için bir katılımcının ortalama profili, bir nebze ön yargılıydı. Yine de sonuçlar oldukça ilgi çekici.

Ev kedilerinin sıhhati şu faktörlere bağlıdır

Çalışma birkaç noktaya açıklık getirdi.

• Sonuç iyiydi çünkü konu kedinin hayat kalitesi olduğunda %70’inden daha fazlası ortalama, %17’lik bir kısmı da yüksek bir skor edindi.
• %75’i yüksek skor edindiği için kedilerin genel fiziksel kondisyonu da harikaydı
• Cinsiyet, yaş, aile üyelerinin sayısı ve sahibin sosyal aktivitelerinin bu yüzde üzerinde etkisi olduğu görüldü

Bu bilgiler hem ilgi çekici hem de olumlu ama bu ev kedilerinin sadece %16’sının kendi türleri için anormal bir davranış göstermediğine dikkat edin. Bu sahipler kedilerine çokça ilgi gösterse de tam olarak onların ihtiyaçlarını karşılayamadıkları anlamına gelir. Peki, o zaman bir kedinin sıhhatini ne destekler?

Birden fazla insan tarafından bakılan kediler daha fazla sağlıklı bir ilgi görüyor gibi gözüküyor. Bu durum her aile üyesinin hayvana karşı sorumlu hissetmesinin ve onlara karşı mümkün olan en iyi ilgiyi sağlamasının öneminin altını çiziyor.

Daha önce bir kedi sahibi olmuş insanlara ait kedilerin, eşyaları parçalamak gibi davranışsal sorunlara daha az sahip olduğu gözlemlendi. Bu daha tecrübeli sahiplerin kedilerin ne tarz uyaranlara ihtiyacı olabileceğini bildiği için olabilir. Tırmalama kulelerinin ve oyuncakların bir kedinin ruh sağlığı için yararlı olduğundan da bahsetmemizin de bir zararı yok.

Dahası, kutunun dışına kakasını yapmak da stresli bir hayvanın işareti olabilir. Bu davranışlar çocuksuz ailelerde çok daha az olduğu sonuçlar oldukça ilgi çekici.

Tabi, bu durum çocuklara yaşayan her şeye saygı duyulması gerektiğini öğretmenin önemini vurgulamakta. Özellikle de evde bulunan evcil hayvanlara karşı.

Bir sahibin sorumluluğu

Bu sonuçlar sırf sahibinin bu konuda bir tecrübesi yok ya da evde çocuk var ya da sahip tek başına diye bir hayvan daha fazla acı çekecek anlamına gelmez.

Bu tarz bir çalışmanın bize gösterdiği şey, bir hayvanın çevresindeki en büyük eksiklikleri ve zayıflıkları anlama ihtiyacıdır. Yani eğer bir kedi sahibiyseniz, onlara özel ilgi gösterin ve her sorunu çözmeye çalışın.