Logo image
Logo image

Neden Bu Kadar Çok Köpek Irkı Var?

3 dakika
Köpeklerin gri kurttan nasıl evrimleştiğini ortaya çıkaran moleküler düzeyde yeni kanıtlar var. Evcilleştirme süreci yaklaşık 130.000 yıl önce başladı ve şimdi gezegende pek çok köpek ırkı var.
Neden Bu Kadar Çok Köpek Irkı Var?
Francisco María García

Yazan ve doğrulayan Aavukat Francisco María García

Son Güncelleme: 21 Aralık, 2022

Şu anda gezegende pek çok köpek ırkı var – 500’den fazla köpek cinsi tanınmış durumda. Bu ırkların her biri renk, boyut, davranış, karakter, şekil ve benzeri özellikler açısından eşsizdir.

Köpekler, dünyadaki en çeşitli memeliler ailesidir. Birçok yönden, bazı özelliklerini diğerlerine göre tercih ettiğimiz için, biz insanlar onların evriminden ve evcilleştirilmesinden sorumluyuz.

Bugün dünya üzerinde yaşayan köpek ırkları kurtlardan evrimleşti. O andan itibaren kendine özgü özelliklere sahip kendi türü haline geldi. Araştırmacılar, herhangi iki köpeğin kişilik açısından birbirine benzemediğini ve onları birbirinden ayıran birçok ayrıntı olduğunu söylüyor.

Bu kadar çok köpek ırkı ne zaman ortaya çıkmaya başladı?

Köpek evrimi üzerine çalışan insanlar, modern köpeklerin atalarının 30.000 yıl önce kurtlardan ayrılmaya başladığına inanıyor. Böylece bildiğimiz ilk köpek ırkları ortaya çıkmaya başladı.

Birden fazla teori, bu evrim için bir açıklamanın iki kurt popülasyonu arasında bir bölünme olması olabileceğini belirtiyor. Muhtemelen, insanlara daha yakın kalan sürüler daha sonra birçok evcilleştirilmiş köpek ırkına dönüştü.

Temel olarak, yemek kalıntılarını yemek için insanlara yaklaştıklarında kurtlar kendi kendilerini evcilleştirdiler. Açlık ve ihtiyaç en makul nedenler gibi görünüyor.

Köpek ve kurtların birkaç ortak özelliğe sahip olduğunu zaten biliyoruz. Ancak aynı zamanda da birbirlerinden çok farklılar. Mevcut bir yetişkin köpek, bir kurda benzer şekilde davranışlar sergilese de, esas olarak genç bir kurt gibi davranır. Ayrıca, cinse bağlı olarak, bazı köpekler daha da çocukça davranışlar gösterebilir.

Köpek ırklarının evcilleştirilmesi ve yayılması

Some figure

Bir sonraki evrim aşamasında, bu tür kurtların evcilleştirilmesi ve insanları takip ederek aşamalı olarak köpeklere dönüşmesi gerçekleşti. Zaman geçtikçe hayvanlar atalarımızın yaşam tarzına entegre oldu. Paylaşmaya ve birbirlerinin günlük aktivitelerinin bir parçası olmaya başladılar.

İnsanların daha sonraki yayılma sürecinde, bu ilk evcilleştirilmiş köpekler de tüm dünyaya yayıldı ve birçok yerinde görünmeye ve çoğalmaya başladı.

Farklı köpek ırkı çeşitleri nasıl ortaya çıktı

Atalarımız belirli özellik ve yeteneklere göre belirli köpekleri seçmeye başladıkça, ırklar ortaya çıkmaya ve kendi ayırt edici özelliklerine göre kendilerini ayırmaya başladı.

Köpek yetiştiricileri de aynı dönemde ortaya çıktı ve profesyonelce çalışmaya ve iş yapmaya başladılar. Her değişim ve adaptasyonla, köpekler giderek daha farklı görünüm ve davranışlar benimsedi.

Zamanla ve iklimlere bağlı doğal mutasyonların yanı sıra, insan ihtiyaçları ve tercihleri nedeniyle de ırklar daha çok arttı. Irkların ve köpek yeteneklerinin çeşitliliği mevcut sınıflandırmalarımızın temelini oluşturmaktadır. Avlanma, gözetleme, sadakat, çalışma kapasitesi gibi özelliklerden bahsediyoruz.

Köpek ırkı çeşitleri arasındaki farklar

Some figure

Bununla birlikte, hepsi aynı hayvandan evrimleştiyse, o zaman neden sadece birkaç kilo ağırlığındaki bir chihuahua ile bir St Bernard’ın fizyonomisi arasında böyle bir fark var? Bu, genlerinde meydana gelen değişikliklerle açıklanabilir.

Köpeklerin ağırlık, boyut ve davranışları en çok değişen hayvan türü olduğunu unutmayalım. Köpekler, diğer memelilerden çok daha fazla farklılık gösterirler. Bir örnek, ırka göre değişen uyku düzenleridir.

Köpekler yaklaşık 14.000 ila 17.000 yıl önce evcilleştirilmiş olsalar da, günümüz köpek ırklarının çoğu aslında oldukça yenidir ve yalnızca son yüzyıllarda gelişmiştir.

Eski insanların köpek yetiştirdiği zamanlarda, pek çok kişi mülklerini daha fazla korumak için güçlü bir havlama veya onları besleyen eli ısırmaları daha az olası olacağından daha uysal bir mizaç gibi özellikleri tercih ediyordu. İnsanlar daha o zamanlarda kazara da olsa tercihler yapıyor ve gen seçimini kurcalıyorlardı.

İlk köpek ırkına yol açan evrim

Tazı, gezegendeki belirli özellikleri tarafından tercih edildiği iddia edilen ilk köpek ırklarından biridir. Daha spesifik olarak, mizacı vakur, zarif ve asil olan ve Gazal tazısı ya da Saluki olarak da bilinen Arap tazısından bahsediyoruz.

Tarih boyunca melez köpek ırklarının sayısı artmıştır ve birçoğunun artık bir adı bile vardır. Örneğin bir Labrador Retriever ve bir Kaniş arasında bir geçiş olan Labradoodle. Veya bir Cocker Spaniel ve bir Kaniş arasında bir melez olan Cockapoo var. Son olarak, bir Pug ve bir Beagle’ın soyundan gelen Puggle var.

Bu metin yalnızca bilgilendirme amaçlı sunulmuştur ve bir profesyonelle görüşmeyi yerine geçmez. Şüpheleriniz varsa, uzmanınıza danışın.