Kaç Tane Evcil Kedi Türü Vardır?
Yazan ve doğrulayan biyolog Samuel Sanchez
Kedi sahipleri şüphesiz dünyada kaç tane evcil kedi türü olduğunu merak etmektedir. Fakat, sınıflandırma kriterlerinin çatışması nedeniyle, bu soruya cevap vermek pek de kolay değildir.
Bu yazımızın sadece evcil kedi (Felis catus) ile ilgili bilgileri incelediğini vurgulamalıyız. Yani şunu demek istiyoruz; bu yazımızda vahşi kedilerden bahsetmiyoruz. Yine de, evcil kedilerin türlerinin çeşitliliğinin sizi şaşırtacağına eminiz.
Kedileri Evcilleştirmek
Kedilerin evcilleştirilmesi bir çeşit simbiyozun sonucu olarak düşünülmektedir. İnsanların kemirgenlerden kurtulması gerekiyordu ve kedilerin de bunları yemesi gerekiyordu. Bu yüzden zamanla insanlar ve kediler binlerce yıldır süregelen bir ilişki inşa ettiler.
Kedilerin evcilleştirilmesinin MS 2000 yılında Mısır’da başladığına inanılıyor olsa da, daha güncel kanıtlar bu iddiaya karşı çıkmaktadır. Arkeologlar 2004’te Kıbrıs adasında aynı mezarda insan ve kedi kalıntıları buldular. İnanılmaz olsa da, bu kalıntılar 9500 yıl öncesine dayanıyor.
Bu keşif, Afrika yaban kedisinin (Felis silvestris lybica) bugün bilinen tüm evcil kedigil türlerinin ortak atası olduğunun kabul edilişinin temelini attı.
Yıllar içinde insanların dahil olduğu ve seçici üreme sürecinin bir ürünü olan spesifik morfolojik özelliklere sahip çeşitli kedi türleri oluştu. Dışarıdan ne kadar farklı görünseler de, farklı türdeki kediler birbirleriyle çiftleşebilir, yani bunlar aynı cinse aittirler.
Kaç Tane Evcil Kedi Türü Vardır?
Daha önce de söylediğimiz gibi, şu anda kabul edilmiş ortak bir rakam yoktur. Resmi istatistikler hangi kaynağa baktığınıza göre değişir. Size bunların bazılarından örnekler verebiliriz:
- Uluslararası Kedi Birliği (The International Cat Association – TICA) standardize edilmiş 71 türü kabul eder.
- Kedi Meraklıları Birliği (The Cat Fanciers’ Association – FCA) 44 kedi türünde karar kılmışlardır.
- Uluslararası Kedi Federasyonu (The Fédération Internationale Féline – FCA) 43 türü kabul etmektedir.
- Son olarak, Britannica Ansiklopedisi aralarında en düşük sayıyı kabul ederek, resmi 15 evcil kedi türü olduğunu kabul eder.
Gördüğünüz gibi, bu konuda kuruluşlar arasında büyük farklılıklar vardır. Bu sayısal kaosun sebebi ise, her kuruluşun farklı sınıflandırma kriterini baz almasıdır. Örneğin, bu kuruluşlardan bazıları belirgin bir nesli olmayan, yani etkili bir şekilde belgelenmiş bir soyu olmayan ırkları tanımamaktadır.
Diğer durumlarda ise, bazı organizasyonlar farklı kedi türlerini aynı türe dahil etmeyi seçmektedir. Bunun bir örneği, kökenine göre ayrı ayrı veya aynı “mega cins” olarak sınıflandırılabilen bazı renkli kedilerdir (ekstremiteler bir renk, vücudun geri kalanı başka bir renk).
“Kısa tüylü” veya “uzun tüylü” gibi özelliklerin tür olmadığını belirtmek önemlidir çünkü kedinin dış görünüşüne bakarak sınıflandırma yapmak pek doğru değildir.
Yeni Kedi Türleri Var Mı?
Bu soruya cevabımız çok nettir; “evet.” 2018’de FCA iki yeni kedi türü ilan etti: Likoi kedisi ve Khano Manee kedisi. Bütün bunlara rağmen, sınıflandırma sistemi senelerce değişmeden kalmıştır. Bunun nedeni, bu federasyonların yeni bir kedi türünü kabul etmesi için ikna edici kanıtlara ihtiyaç duymasıdır.
Bu seyrek çeşitliliğin aynı zamanda evcil hayvanların korunması ve ortalamanın üstü refaha sahip olmaları ile de ilgisi vardır. Çünkü çoğu evcil kedi türü ortak genetik özellikleri taşımaktadır ve genetik hastalıkların yayılma potansiyeli yüksektir.
Bu yüzden yukarıda bahsettiğimiz kuruluşlar, yeni bir tür üretme yöntemleri olan melezleme ve seçici üreme konusunda çok dikkatlidir. En önemli şeyin hayvan dostlarımızın sağlığı olduğunu asla unutmamalıyız.
Gördüğünüz gibi, dünyadaki kedi türlerinin kesin bir sayısı yoktur. Bunun sebebinin de kuruluşlara bağlı olduğunu açıklamıştık. Fakat kedi türlerinin, yaklaşık 350 farklı türe sahip köpeklere göre daha az olduğunu kesinlikle söyleyebiliriz.
Tüm alıntı yapılan kaynaklar, kalitelerini, güvenilirliklerini, güncelliklerini ve geçerliliklerini sağlamak için ekibimiz tarafından derinlemesine incelendi. Bu makalenin bibliyografisi güvenilir ve akademik veya bilimsel doğruluğa sahip olarak kabul edildi.
- List of cat breeds, wikipedia.com. Recogido a 8 de septiembre en https://en.wikipedia.org/wiki/List_of_cat_breeds
- All cat breeds, TICA. Recogido a 8 de septiembre en https://www.tica.org/breeds/browse-all-breeds
Bu metin yalnızca bilgilendirme amaçlı sunulmuştur ve bir profesyonelle görüşmeyi yerine geçmez. Şüpheleriniz varsa, uzmanınıza danışın.