Yusufçuk Böceğinin Üç Metamorfoz Evresi

Yazan ve doğrulayan biyolog Paloma de los Milagros

Son Güncelleme: 21 Aralık, 2022

Yaşam süresi ne kadar uzun ya da kısa olursa olsun, yusufçuk böceğinin üç metamorfoz evresi morfolojik ve fizyolojik olarak karmaşık süreçlerdir.

Bilimsel adıyla Anisoptera, 5000’den fazla böcek türünü içeren Kızböcekleri cinsine ait bir alt cinstir. Yaygın adı yusufçuk ya da helikopter böceği olsa da, bu isim genelde kızböcekleri türünün tümü için kullanılır.

Yusufçuk böceğinin üç metamorfoz evresi

Diğer türlerde olduğu gibi üreme süreci çiftleşme ile başlar. Ancak, yusufçukların uçarken çiftleşebilme gibi özel bir yeteneği vardır. Cinsel birleşme bittiğinde dişi genelde yumurtalarını su yakınlarındaki bitkilerin üzerine bırakır. Bazen 500 yumurtadan fazla bırakabilirler.

Yumurtalar çatladıktan sonra larva evresi başlar. Bu kısım yusufçuk böceğinin üç metamorfoz evresi arasında en uzun olandır, hatta dört yıldan fazla bile sürebilir. Bu evrede larvalar büyüdükçe çevresine uyum sağlamaya başlar, güçlü çeneleriyle küçük omurgasızları yakalarlar.

Cinsine bağlı olarak birkaç kere deri değiştirebilirler, zamanla kanatları oluşur ve ilk baştaki “kambur” duruşları gitgide kaybolur. Ayrıca havayla ilk temas ettikleri an nefes almak için solungaçlarını kullanırlar.

Bahar geldiğinde gövdeleri uzamış, kanatları çıkmış ve gözleri belirginleşen yusufçuğun suyun dışında geçireceği yetişkinlik evresi başlamıştır. Bu evreye geçerken exuviae adı verilen larva derisini sıyırarak geride bırakmış olur.

Bu yeni evrenin ilk birkaç gününde yusufçuk çevresine alışır, bacaklarını ve kanatlarını güçlendirir. Larvayken saklanabildiği avcıların saldırısından artık korunması da gerekecektir.

Larvadan yusufçuğa geçiş sürecinde hareket kabiliyetinde de belirgin bir değişim gözlenir. Larvayken anüsünden su çıkararak ilerlediği için suda daha hızlı hareket eder. Yusufçuk olunca ise havada altı ayrı yöne gitmek üzere manevralar yapabilir.

İstisnai durumlar olsa da türün çoğunda yetişkin evresi birkaç ay sürer. Bu demek oluyor ki, sudan çıktıkları andan itibaren öncelikli amaçları yeni bir yaşam döngüsü başlatmak için çiftleşebilecekleri bir partner bulmaktır.

Yusufçukların dünyadaki yayılımı

Şu anda dünya çapında 5700 yusufçuk türü keşfedildi ve Meksika gibi 360 türün yaşadığı tropikal bölgelerde daha yaygın olsa da, ABD ve Kanada genelinde 450 türüne rastlanmıştır.

Yusufçukların çoğu hayatını su olan ve gür bitki örtüsünün hakim olduğu yerlerde geçirir. Libellula, Sympetrum ya da Pantala gibi diğerleri ise uzun mesafelere göç edebilir.