Logo image
Logo image

Kuzey Kutbunda Nesli Tehlike Altında Olan 5 Hayvan

4 dakika
Bir türün ortadan kaybolması, her zaman diğer türlerin de onları takip etmesi riskini taşır. Bu, çok hassas bir ekosistem olduğu için Kuzey Kutbundaki nesli tükenmekte olan hayvanlar için de geçerlidir.
Kuzey Kutbunda Nesli Tehlike Altında Olan 5 Hayvan
Son Güncelleme: 25 Ağustos, 2021

Kuzey Kutbu, tarihinin en kötü zamanını yaşıyor. Buzların çözülmesi, avlanma, petrol sondajı ve daha birçok insan eylemi, Kuzey Kutbunda nesli tehlike altında olan giderek daha fazla hayvana neden oluyor. Bu ekosistemde yaşayan türler, aşırı soğuk koşullarda yaşamak için son derece uzmanlaşmıştır, bu nedenle değişiklikler onları ciddi şekilde etkiler.

Çevrenin tahribatı, Kuzey Kutbunda dünyanın geri kalanından üç kat daha hızlı ilerliyor. Bu durumdan en çok hangi türlerin etkilendiğini öğrenmek istiyorsanız, burada onlar hakkında daha fazla bilgi edinebilirsiniz. Zaman daralıyor…

Kuzey Kutbu krizi

Kuzey Kutup Dairesi uzun yıllardır bir iklim krizi yaşıyor. Uyarılar bir süre önce başladı ve bazı sonuçları doğrulayabildik. Deniz seviyesindeki artış dikkat çekicidir (10 ila 20 santimetre), giderek daha fazla sel yaşanıyor, anormal donlar ortaya çıkıyor ve giderek daha fazla sıcak hava dalgası görülüyor.

Bu bölge birçok sorunla karşı karşıyadır, ancak genel anlamda şunları vurgulayabiliriz:

  • Çözülme: Kutuplar gezegenin buzdolabıdır! Eriyip küçüldükçe, yalnızca okyanuslar soğumakla kalmaz, buzun atmosfere geri verdiği tüm ısı da gezegenin geri kalanını etkiler ve böylece küresel ısınmayı hızlandırır.
  • Metan emisyonu: Atmosfere çok zararlı olan bu gaz, permafrost içinde büyük miktarlarda depolanır. Bu tabaka eridikçe gaz açığa çıkar. Çözülme arttıkça, bu daha fazla metan emisyonuna neden olarak döngüyü daha da hızlandırır.
  • İklimsel istikrarsızlık: Bu durumun sonuçları karmaşıktır ve gelecekte hangi anormal fenomenlerle karşılaşacağımızı tahmin etmek imkansızdır. Ayrıca uzmanlar şiddetinin artacağının garantisini veriyor.

Kuzey Kutbunda nesli tehlike altında olan 5 hayvan

Bu krizin ilk kurbanları Kuzey Kutbundaki nesli tükenmekte olan hayvanlar. Kullanılabilir buz alanının kaybından yiyecek bulma zorluğuna kadar, bu türler kendi evlerinde hayatta kalmakta giderek daha fazla zorlanıyor. Burada en belirgin temsilcilerle tanışabilirsiniz.

1. Kutup ayısı (Ursus maritimus)

Bu deniz memelisi, kırılganlığı nedeniyle belki de en iyi bilinen türdür. Kutup ayıları, hem hareket hem de yiyecek için tamamen Kuzey Kutbu buz tabakasına bağımlıdır. Suyun donması her sene daha uzun sürdüğü için, suda karada olduğundan daha fazla zaman geçiren bu türün suya dönmesi her kış daha geç oluyor.

Kutup ayılarının kıyılara sığınmak zorunda kalması, orada yaşayan insan topluluklarıyla karşılaşmalarını daha olası hale getiriyor. Bu genellikle iki türden herhangi biri için iyi sonuçlanmaz. Ne yazık ki, bu hayvanların erişilebilirliği kaçak avlanmayı artırmıştır.

Kutup ayılarının %60’ı Kanada topraklarında bulunur. Tür savunmasız bir durumda.

Some figure

2. Kutup tilkisi (Alopex lagopus)

Kışın karda kendini kamufle etmek için beyaz bir kürk geliştiren bu muhteşem memeli, genellikle kutup ayılarının bıraktığı leşle beslenir. Bu memeliler av bulmakta zorlandıklarından, Kutup tilkisi yeni yiyecek kaynakları aramak zorunda kalır.

Kutup tilkileri, av bulmak için yeni bölgelere girerken, kızıl tilki (Vulpes vulpes) gibi diğer türlerin topraklarını istila eder. Bu şekilde diğer yırtıcılara rakip olurlar ve girdikleri yeni habitatları dekompanse ederler.

Kutup tilkisinin 4 alt türü vardır. Tür bugün “tehlike altında” olarak listelenmiyor, ancak geleceği hassas.

Some figure

3. Beluga (Delphinapterus leucas)

Beluga, besin zincirinin temelindeki bir sorunun kurbanıdır: Buzların erimesiyle, buz üzerinde çoğalan alglerin yoğunluğu da azalmaktadır. Bu alglerle beslenecek kabukluların da sayısı azalır ve bunun sonucunda, hayatta kalmak için onları avlayan Arktik morina balığı da tehlike altına girer.

Esas olarak Kuzey Kutbu morina balığıyla beslenen ve bu besin zincirinin  son halkası olan beluga nüfusu da sonuç olarak düşüş yaşar. Buna ek olarak, Alaska kıyılarındaki yaşam alanlarında, sularındaki deniz trafiği ve endüstriyel kirlilikle uğraşmak zorundadır. Şu anda, yok olma tehlikesiyle karşı karşıya.

Bu tür, 19. yüzyılda ve 20. yüzyılın bir bölümünde ticari avcılığın hedefiydi.

Some figure

4. Pasifik morsu (Odobenus rosmarus)

Arktik denizlerinin endemik bir türüdür. Bu memeliler dinlenmek, doğurmak veya yavrularını emzirmek için buz tabakalarına ve kıyılara çıkar. Çözülme nedeniyle yaşam alanlarının tahrip edilmesinin yanı sıra, fildişi içeren uzun dişleri ve vücut yağları için av olmakla da uğraşırlar.

Yaşam alanlarında petrol aramak, özellikle kazara dökülmeler olduğunda çevredeki ekosisteme zarar verir.

Some figure

5. Kar tavuğu (Lagopus muta)

Dağ tavuğu olarak da bilinen bu keklik, Kuzey Kutbu tundrasında çok yaygın bir türdür. Buz geri çekilirken, kar keklikleri dağlık masiflere sığındılar ve burada izole edildiler. Gittikçe daha güneye gitmeye zorlandıklarından (İspanyol Pireneleri’nde bile görülürler), sayıları azalmaktadır. Ne yazık ki, nüfusları giderek daha fazla dağılmaktadır.

Ptarmigan’ın 23 alt türü vardır.

Bu tür haberleri duymak her zaman üzücüdür. Ek olarak, medyadaki yoğun maruz kalma, bunları duymayı beklediğimiz oldukça normal bir mesaj haline getirdi ve çoğu zaman hiçbir şeyi değiştiremeyeceğimiz hissini yaratıyor. Bununla birlikte, tek bir kişi gezegeni kurtaramasa da, onu yok edenlerden çok daha fazla önemseyen var. Birlikte çalışmak, bu hayvanları ve gezegeni kurtarmanın anahtarıdır.


Tüm alıntı yapılan kaynaklar, kalitelerini, güvenilirliklerini, güncelliklerini ve geçerliliklerini sağlamak için ekibimiz tarafından derinlemesine incelendi. Bu makalenin bibliyografisi güvenilir ve akademik veya bilimsel doğruluğa sahip olarak kabul edildi.


  • Dirzo, R., Young, H. S., Galetti, M., Ceballos, G., Isaac, N. J., & Collen, B. (2014). Defaunation in the Anthropocene. science345(6195), 401-406.
  • Davidson, S. C., Bohrer, G., Gurarie, E., LaPoint, S., Mahoney, P. J., Boelman, N. T., … & Hebblewhite, M. (2020). Ecological insights from three decades of animal movement tracking across a changing Arctic. Science370(6517), 712-715.
  • SEO/BirdLife. (2018, 4 mayo). Lagópodo alpino. https://seo.org/ave/lagopodo-alpino/
  • Moyano, A. O. (2017). Ártico: La última frontera. Cambio 16, (2242), 20-25.
  • Lowry, L., Reeves, R. & Laidre, K. 2017. Delphinapterus leucasThe IUCN Red List of Threatened Species 2017: e.T6335A50352346. https://dx.doi.org/10.2305/IUCN.UK.2017-3.RLTS.T6335A50352346.en. Downloaded on 17 August 2021.


Bu metin yalnızca bilgilendirme amaçlı sunulmuştur ve bir profesyonelle görüşmeyi yerine geçmez. Şüpheleriniz varsa, uzmanınıza danışın.