Egzotik Sürüngen ve Amfibiler Salmonellaya Neden Olabilir

Egzotik sürüngen ve amfibiler vücutlarında salmonellaya yol açan bakteriler barındırırlar. Son on yılda Amerika'da bu hayvanlardan kaynaklanan bazı salgınlar tespit edildi.
Egzotik Sürüngen ve Amfibiler Salmonellaya Neden Olabilir

Son Güncelleme: 06 Mart, 2021

Salmonella, aynı adı taşıyan enterobakteri sınıfı tarafından bulaştırılan bir hastalıktır. Bu sınıfa ait bazı bakteri türlerinin doğal yaşam ortamı egzotik sürüngen ve amfibilerdir. Bundan ötürü, salmonella hastalığına yol açabilecekleri için egzotik hayvanların hemen hemen hepsine karşı belli önlemlerin alınması gerekir. Özellikle doğadan yakalananlarda çok daha dikkatli olunması gerekir.

Bazı hayvanlar vücutlarında salmonellanın çeşitli irsî özelliklerini taşıyabilirler. Neyse ki salmonella çoğu dezenfektan ve ısıya karşı duyarlıdır. Dolayısıyla, egzotik sürüngen ve amfibilere temasta dikkatli olunursa deneyimli kişilerin enfeksiyon riski olmayacaktır.

Egzotik Sürüngen ve Amfibiler Salmonellaya Neden Olabilir Mi?

Salmonella bakterisi, belirtileri göstermiyor olsalar da, enfekte olmuş sürüngenlerin bağırsaklarına yerleşir ve dışkı-ağız yoluyla yayılır. Bunun nedeni enfekte olmuş hayvanların dışkılarıyla sürekli ya da düzenli aralıklarla patojenik bakterileri dışarı atmalarıdır.

Diğer sürüngenlerin dışkıları ve mikroplu gıdalar, sular ya da substratlar bir sürüngen ya da amfibiyi enfekte edebilir. Sonrasında salmonella sürüngene, amfibiye veya dışkıdan bulaşan mikrobun temas ettiği su, gıda ya da herhangi bir nesneye dokunulmasıyla insana bulaşır.

Bu bakteriler doğada uzun süre hayatta kalabilirler. Bu durum özellikle sürüngen ve amfibi teraryumlarında olduğu gibi sıcak ve nemli hava koşulları için geçerlidir. Hatta hayvan bulunduğu yerden alındıktan sonra dahi bakteri varlığı devam edebilir.

Temizlik ve beslenme materyalleri de bir süre bakteri aktivitelerini sürdürebilir ve dolayısıyla salmonellaya neden olabilirler.

Egzotik sürüngen ve amfibilerde bulunan bakteri

İnsanlarda Salmonella

Salmonella bakterisiyle enfekte olunmasının ardından ilk belirtiler temasın akabinde 6 ile 70 saat arasında ortaya çıkar. Sonrasında bu belirtiler 24 saatten 12 güne dek devam edebilir. Salmonellanın temel belirtilerinden biri farklı yoğunluklarda kendini gösterebilen mide ve bağırsak iltihabıdır. Bunun yanı sıra, belirti göstermeyen enfeksiyonlar da meydana gelebilir.

Salmonella kaynaklı tipik gastroenterit durumunda farklı ilgili belirtiler de kendini gösterir. Bunlar arasında şunları sayabiliriz:

  • Kusma ve bulantı
  • Karın ağrısı
  • İshal
  • Ateş ve terleme
  • Kas ağrısı

Çoğu durumda belirtiler 1 ile 7 gün içinde azalır. Fakat çok genç, yaşlı ve bağışıklığı baskı altında olanlarda enfeksiyon daha yoğun olabilir. Buna rağmen ölümle sonuçlanan çok az vaka görülür.

Salmonella tedavisi için farklı antibiyotikler kullanılır ve bakteri sınıfları farklı farklı antibiyotiklere karşı dirençli oldukları için bir ya da daha fazla ilaç tercih edilir. Eğer egzotik sürüngen ya da amfibiniz varsa ve yukarıda bahsettiğimiz belirtilerden bazılarını gösteriyorsanız bir doktora başvurmanız gerekir.

Doğru teşhis ve tedavi için doktorunuza hangi hayvana sahip olduğunuzdan bahsetmelisiniz.

Egzotik Sürüngen ve Amfibilerden Bulaşabilen Salmonelloz Nasıl Önlenir

Bu hastalığında önlenmesi için bir aşı mevcut değildir fakat egzotik sürüngen ve amfibilerden bulaşabilecek salmonella hastalığının önüne geçmek için uyabileceğiniz bazı tavsiyeler bulunuyor. Egzotik bir hayvana sahip olmanın keyfinden mahrum kalmadan güvenliğiniz için uyabileceğiniz önerilerimiz şu şekilde:

  • Hayvanınızla ya da kafesiyle temas ettikten sonra ve bunun dışında da sıklıkla elinizi su ve sabunla yıkamalısınız.
  • Bu hayvanlarla temas ettikten sonra kıyafetlerinizi değiştirmelisiniz. Özellikle küçük çocuklarla, yaşlılarla ve bağışıklığı baskı altında olan birileriyle vakit geçirmeden önce buna dikkat etmelisiniz. Tüm bu kişiler komplikasyon oluşumuna daha açıktır.
  • Sürüngenlerle temas halindeyken ya da onların çevresindeyken yemek yemek, sıvı tüketmek ya da sigara içmekten sakının.
  • Sürüngenlerin evde serbestçe dolaşmasına izin vermeyin.
  • Hayvanların teraryumunu mutfaktan ve yemek hazırlanan diğer alanlardan uzak tutun.
  • Mutfak lavabosunu hayvanınızı ya da onun mama kabını, teraryumunu veya aksesuarlarını yıkamak için kullanmayın. Kullanırsanız da işlemlerin ardından mutlaka dezenfekte edin.
  • Bunu söylememize dahi gerek yok fakat sürüngen ve amfibileri öpmeyin ve onlarla yemeğinizi paylaşmayın.

Egzotik Sürüngen ve Amfibiler Salmonella Hastalığına Yakalanabilirler Mi?

Önlem açısından sürüngen ve amfibilerin her zaman salmonella bakterisi taşıyabileceklerini varsaymalı ve enfeksiyonu önlemek için yukarıda bahsettiğimiz talimatlara uymalısınız. İguana, kaplumbağa, kertenkele, yılan, bukalemun, kurbağa, semender ve diğer sürüngen ve amfibilere dair kayda geçmiş pek çok vaka bulunuyor.

Buna rağmen, bu hayvanlarda hastalığa pek rastlanmıyor. Kuluçka süresi değişiklik gösterebiliyor ve belirtiler yalnızca hayvan çok stresli olduğunda ya da başka bir hastalığı olduğunda kendini gösteriyor.

Hayvanlarda salmonella hastalığının tespit edilmesi için bazı testler bulunuyor ve ihtiyaç durumunda bunu egzotik hayvanlara da bakan veteriner kliniklerine danışabilirsiniz. Sürüngenlerde antibiyotik tedavisi uygulanması önerilmiyor. Bunun nedeni, hasta hayvanın durumunu daha da kötüleştirmesi.

Açık havada dalda duran yeşil iguana

Çoğunlukla bu bakterinin vücuttan uzaklaştırılması mümkün olmuyor ve kontrolü de klinik hastalıkların sınırlandırılması ve insanlara bulaşmasının önüne geçişmesi ile sınırlı kalıyor. Hijyene dikkat edilmesi ve hayvanın stresinin minimumda tutulması da sağlığı için önemli etmenlerden bazıları olarak karşımıza çıkıyor. Ayrıca diğer memeli hayvanların da salmonella olabileceğini aklınızdan çıkarmayın.


Tüm alıntı yapılan kaynaklar, kalitelerini, güvenilirliklerini, güncelliklerini ve geçerliliklerini sağlamak için ekibimiz tarafından derinlemesine incelendi. Bu makalenin bibliyografisi güvenilir ve akademik veya bilimsel doğruluğa sahip olarak kabul edildi.


  • Centros para el Control y la Prevención de Enfermedades. Cuidado con los reptiles y anfibios como mascotas.
  • The Center for Food Security and Public Health. Salmonelosis asociada a los reptiles, 2013.

Bu metin yalnızca bilgilendirme amaçlı sunulmuştur ve bir profesyonelle görüşmeyi yerine geçmez. Şüpheleriniz varsa, uzmanınıza danışın.