Logo image
Logo image

Doğadaki Cücelik: Sebepler ve Özellikleri

3 dakika
Doğada cücelik düşündüğümüzden çok daha yaygındır. Genetik faktörlerin sonucu olabilir, fakat aynı zamanda çevresel faktörlerden de kaynaklanmaktadır. En yaygın minyatür türler hangileridir?
Doğadaki Cücelik: Sebepler ve Özellikleri
Son Güncelleme: 02 Kasım, 2019

Cücelik, biraz sıra dışı görünen doğal bir fenomendir. İnsanlar, cüceliğin doğada insanlardakine oranla neden daha sık ortaya çıktığına dair nadiren düşünürler.

Hayvanların neden farklı boyutlarda olduğunu hiç merak ettiniz mi? Vahşi doğada, boyut bir türün hayatta kalması için anahtardır. Bu nedenle, bir hayvanın büyüklüğü ekosistem içerisinde oynadığı rol ile karmaşık bir şekilde bağlantılıdır.

Örneğin, daha soğuk iklimlerde, vücut ısısını korumak için hayvanlar genellikle daha büyüktür. Bununla birlikte, sıcak iklimlerde, hayvanlar daha küçüktür.

Bu şekilde, bir avcının ya da avın boyutu en büyük gücü olabilir. Bu nedenle, başarılı bir çiftleşmenin bir türün boyutuna bağlı olması bir sır değildir.

Bazı türlerin küçülmesinin sebebi nedir? Doğada cücelik için bir açıklama var mıdır?

Some figure

Doğadaki cüceliğin ortak nedenleri

Cücelik, bir türün büyüklüğünün, kendi türünün diğer bireylerinin ortalama büyüklüğünden farklı olduğu bir olgudur. İnsanlarda, sadece birine bakarak cüce olduğunu belirlemek kolaydır.

Ayrıca insanlarda bu olgu, bilimsel topluluk tarafından geniş çapta incelenmiştir. Halen, bazı araştırmalar cüceliği doğuran üç metabolik ve fizyolojik neden olduğunu iddia etmektedir.

Uzmanlara göre, bu fenomen genetik yatkınlık, hormonal dengesizlikler veya beslenme yetersizlikleri nedeniyle olabilir. Hayvan ve bitki krallıkları boyunca cücelik biçimleri olsa da, gerelçeler insanlarda ve hayvanlarda her zaman aynı değildir.

İnsanlarda cücelik

İnsanlarda, dört cücelik olgusundan üçü, genetik bir mutasyon olan akondroplaziden kaynaklanmaktadır. Bu mutasyon ekstremiteler ile bir insanın gövdesi arasındaki oranı değiştirir. Diyafram, türlerin geri kalanına benzer büyüklükte olsa da, uzuvlar çok daha kısadır.

İnsan olmayan canlılarda cücelik

Genetik mutasyonlardan veya hormonal dengesizliklerden kaynaklanan bu durum, hayvanlarda nadir görülür. Ancak, akondroplazi nedeniyle, vahşi doğada cücelik vakaları mevcuttur ve size burada birkaç örnek göstermek üzereyiz.

Some figure

Akondroplazi

Akondroplazi kaynaklı cücelik bazı köpek ırklarında çok yaygındır. Sosis köpek, Bulldog ve Basset Hound gibi ırklar genetik cücelik ile geliştirilen ırklardır. Bu tür bir durum bacaklarını kısaltmıştır, ancak hala diyaframları kafalarına oranla ortalama boyuttadır.

Bu genetik bir durum olduğundan ötürü bu ırklar genellikle her türlü sağlık probleminden etkilenir. Genetik cüceliklerine ek olarak, bu cinslerin genellikle görme problemleri vardır.

Doğada cücelik: vahşi hayvanlarda ada etkisi

Metabolik veya fizyolojik özelliklerle ilgili olmayan cüceliğin başka bir nedeni vardır. Hayvanlar aleminde evrimsel cücelik, insüler cücelik olarak da bilinir. Bu, vahşi hayvanlarda en yaygın türdür. İster inanın ister inanmayın, cücelik gezegenimizdeki türlerin çoğunda bulunur.

Insüler cücelik, bir türün boyutunun ulaşabileceği doğal kaynaklara göre değiştiği, evrimsel bir süreçtir. Bu nedenle, izole edilmiş veya erişilmesi zor yaşam alanlarında, hayatta kalabilmek için hayvanların küçülmeleri gerekiyordu.

Gıda kaynaklarının az olduğu bölgelerde daha küçük bir vücuda sahip olmanın açık bir avantajı vardır. Bu nedenle erişmesi zor yaşam alanlarında ve sınırlı hareket kabiliyetiyle av ve avcıların boyutu evrimleşerek küçüldü.

Some figure

Günümüzde vahşi ortamların minyatür olan türlerinden bazıları Borneo cüce fili, cüce marmoset ve Batı Afrika cüce keçileridir. Bu küçük ölçekli hayvanların çoğu inanılmaz derecede sevimlidir. Tuhaf boyutları, adeta oyuncaklar gibi gerçek dışı görünmelerini sağlar.

Borneo cüce fili

Borneo cüce filleri ve cüce su aygırı, benzerlerinden oldukça küçüktür. Bununla birlikte, bedenleri, insanlara kıyasla hala oldukça büyüktür. Örneğin, yetişkin bir Borneo fili, yaklaşık 5.5 ton ağırlığında olabilir.

Batı Afrika cüce keçisi

Bunlar ortalama bir yetişkin keçinin sadece yarısı kadar olan hayvanlardır. (İnsanları rahatlatmak ve stresini azaltmak amacıyla cüce keçilerin çevrimiçi videoları bile vardır.)

Some figure

Cüce marmoset

Doğada en ciddi cücelik vakalarından biri cüce marmosettir. Bu minik maymunlardan biri sadece 1 kg ağırlığındadır. Bir cüce marmoset, ortalama bir yetişkin insan elinin avucundan küçüktür.

Doğada cücelik: minyatür evcil hayvanlar

Şu anda, birçok insan sağlıksız bir şekilde sıra dışı olan herhangi bir şeye çekici bir şekilde ilgi duyuyor ve elbette buna cücelikten etkilenme de dahildir. Parası olan pek çok insan sürekli en aşırı cüce hayvan vakalarını “sahiplenmek” ve gösteriş yapmak için ararlar.

Sonuç

Lütfen sevimli olsalar da, minyatür hayvanların kimsenin oynayabileceği ve hor kullanabileceği bir oyuncak olmadığını unutmayın. Onlar duyguları olan canlılardır ve sorumlu bir yetişkin tarafından denetlenmediği takdirde çocuklar tarafından el sürülmemelidir. Çocuklarınız onlara nazik davranmayı bilmiyorsa, onlara nazik davranmalarını öğretin.


Tüm alıntı yapılan kaynaklar, kalitelerini, güvenilirliklerini, güncelliklerini ve geçerliliklerini sağlamak için ekibimiz tarafından derinlemesine incelendi. Bu makalenin bibliyografisi güvenilir ve akademik veya bilimsel doğruluğa sahip olarak kabul edildi.


Wijesinha, R., Hapuarachchi, N., Abbott, B., Pastorini, J., and Fernando, P. (2013). Disproportionate dwarfism in a wild Asian elephant. Gajah. 38, 30-32.


Bu metin yalnızca bilgilendirme amaçlı sunulmuştur ve bir profesyonelle görüşmeyi yerine geçmez. Şüpheleriniz varsa, uzmanınıza danışın.