Köpeğinize Konuşmayı Öğretmek Çok Kolay!
Köpeğiniz için şimdiye kadar kaç kez “Konuşmak dışında her şeyi yapabiliyor” ya da “Keşke bir de konuşabilse” dediniz? İşte o an geldi. O nedenle artık arkadaşınız size bir şey sorduğunda ona “köpekler konuştuğu zaman söyleyeceğim” şeklinde bir şaka yapmayı bırakmalısınız. Çünkü o an, sizin düşündüğünüzden çok daha yakın bir zamanda gelebilir.
Günümüzde köpeğinizin konuşmasına yardımcı olacak pek çok yeni yol var. Bu yolların neler olduğunu bilmek istiyor musunuz?
Köpeğinize Konuşmayı Nasıl Öğretirsiniz?
Kurtarma çalışmaları, yangınlar ve kaybolmuş insanları arama çalışmaları gibi ekstrem durumlarda köpeklerle insanların daha anlaşılır bir şekilde iletişim kurması çok faydalı olacaktır. İşte bu sebepten, Amerika Birleşik Devletleri’nin Georgia eyaletine bağlı Atlanta şehrinde bulunan Georgia Teknoloji Enstitüsü’nde misafir profesör olarak görev yapan Jackson, birazdan bahsedeceğimiz buluşu yaratmıştır.
Peki bu buluş nasıl bir buluş? Jackson, köpeklerin giymesi için işitilebilir sesleri iletebilen bir yelek icat etti. Bu yeleğin üzerine yüklenmiş olan alıcılar sayesinde bu sesler herhangi bir akıllı telefona gönderilebiliyor.
Bu buluş FIDO (köpeklerin mesleklerle etkileşimini kolaylaştıran) programının bir parçasıdır. Aynı zamanda hem Amerika Birleşik Devletleri Ulusal Bilim Vakfı tarafından hem de Amerika Birleşik Devletleri Savunma Bakanlığı’na bağlı bir devlet kurumu olan DARPA (The Defense Advanced Research Projects Agency) tarafından finanse edilmiştir.
Sky, profesör Jackson’ın köpeği. Sky, sahibi Jackson’ın buluşunun fonksiyonlarının düzgün bir şekilde işlemesinde çok önemli bir rol oynadı; çünkü neyin başarısız olduğunu ve neyin harika bir şekilde çalıştığını söyleme becerisine sahipti.
Köpeğinizin Konuşmasını Sağlayan Bu Buluş Nasıl Çalışıyor?
Daha önce de söz ettiğimiz gibi, bu özel yeleğin üzerinde alıcılar bulunuyor ve köpek bunları ısırarak, yalayarak ya da burnuyla etkin hale getirebiliyor. Bu sayede köpek, sorulara cevap vererek konuşmuş oluyor. Jackson’ın amacı, bu yelekleri bombaların yerini tespit eden polis köpeklerinde kullanmak. Böylece, köpekler, yelekte bulunan alıcılar sayesinde bulundukları yerde bir patlayıcı olup olmadığını ve varsa ne çeşit bir patlayıcı olduğunu sahiplerine söyleyebilecekler.
Jackson’a göre, “Bombaların yerini tespit eden köpeklerin bu yelekleri kullanma yetenekleri var; çünkü zaten bunun için eğitilmişler. Bu köpekler, bomba ve diğer patlayıcıları nasıl bulmaları gerektiğini ve buldukları patlayıcının ne tür bir patlayıcı olduğunu da biliyorlar. Tek problem bunu sahiplerine söyleyebilmeleri için hiçbir yollarının olmaması.” Bu nedenle Jackson buluşunun birçok insanın hayatını kurtaracağından ve başkalarını kurtarmak adına her gün kendi hayatını tehlikeye atan insanlar için her şeyi daha kolay bir hale getireceğinden oldukça emin.
Şu anda bu buluş yalnızca profesyonel kullanım için satışa sunulmuş durumda.
Köpeğinize Konuşmayı Evde Nasıl Öğretebilirsiniz?
Bu buluşun hayatımızın bir parçası olması birkaç yıl sürebilir. Peki ama ya köpeğinize şu an konuşmayı öğretmek istiyorsanız ne olacak? Bunu evinizde çok basit bir şekilde yapabilirsiniz. Elbette, köpeğinizin bir yandan kitap okuyup diğer yandan ezberinden size şiirler okumasını ya da ünlü şarkıcılardan bir şarkı söylemesini beklemeyin.
Fakat yine de köpeğinizin siz istediğiniz zaman havlamasını ve hatta sorularınıza havlayarak cevap vermesini sağlayabilirsiniz.
Köpeğinizin verdiğiniz komutlara havlaması
Sizi zorlayacak olan şey siz istediğinizde havlaması ve sus komutu verdiğinizde de susmasını sağlamak olacaktır. Bunu başarmak için yapabileceğiniz birkaç şey var. Bunlardan bazıları:
- Onu ödüllendirin. Olumlu pekiştirme, köpeğinize bir şeyler öğretmek için her zaman en iyi yöntemdir. Köpeğinizin başardığı şeylerin karşılığını vermek için ödül mamalarını kullanın.
- Clicker (kliker) kullanın. Bu eğitim şekli, köpeğinize doğru bir şey yaptığını öğretecektir.
- Öğretmek istediğiniz komut için bir isim seçin. Bu isim kısa olmalı ve içerisinde ünlü bir harf olan”a” harfini barındırmalıdır. Bu sayede köpeğiniz öğretmek istediğiniz komutu daha kolay öğrenecektir. Ancak Türkçe’de “konuş” kelimesinin içerisinde “a” harfi yoktur. Bu nedenle bu komutu öğretirken, konuşmasını istediğiniz zaman kullanabileceğiniz; fakat içinde “a” harfi barındıran başka bir kelime seçebilirsiniz. Örneğin “havla” komutunu öğretebilirsiniz.
- Ödülü yok edin. Yavaş yavaş köpeğinize ödül vermeyi bırakmanız gerekir; çünkü artık istediğinizi almış bulunuyorsunuz. Ödüller yalnızca amacınıza ulaşmak için kullandığınız araçlardır.
Bir komut ile köpeğinizin sessiz kalmasını sağlamak
Köpeğiniz artık nasıl konuşacağını öğrendiğine göre, şimdi de susmasını öğretmeniz gerekir:
- Ona havlamasını ve hemen ardından sessiz olmasını söyleyin.
- Öğreteceğiniz komuta kısa bir isim verin. Örneğin, “sessiz ol” yerine “sessiz” ya da “şşt” gibi.
- Bu komutu bir kere evde denedikten sonra, dikkatini dağıtacak daha fazla şey olan bir yerde, mesela bir parkta tekrar pratik yapın. Tabii ki ödül mamalarını getirmeyi de unutmayın.
Bu metin yalnızca bilgilendirme amaçlı sunulmuştur ve bir profesyonelle görüşmeyi yerine geçmez. Şüpheleriniz varsa, uzmanınıza danışın.