Tazmanya Kaplanı ve Karakteristik Özellikleri

Yazan ve doğrulayan biyolog Natalia Laguna

Son Güncelleme: 21 Aralık, 2022

Tazmanya kaplanı, ayrıca, keseli kurt, tazmanya canavarı veya tazmanya kurdu olarak bilinir ve dünya üzerinden 20. Yüzyıla kadar yaşamıştır.

Bu meraklı hayvanın ana vatanı Avustralya, Tazmanya ve Yeni Gine’dir ve ailenin son yaşayan cinsi tazmanya canavarıdır. Bu türe ait fosil kayıtları holosen döneme kadar dayanmaktadır. Ancak, akrabaları daha erken çağlarda, miyosen dönemde görülmüştür.

Tazmanya kurdunun ortaya çıkış yeri Avustralya’dır ama en yakın akrabası Tazmanya canavarı ile birlikte hayatta kalmayı başarmıştır.

Tazmanya kaplanı, plansentalı kurtlar gibi birer süper yırtıcıdır. Ancak, keseli oldukları için köpekgiller ile filogenteik olarak bir ilişkisi yoktur.

Bir noktada birleşen evrimsel süreç sayesinde, kurtlar ile benzer görünüm ve adaptasyonlara sahiptir. Her ikisinin de karakteristik özellikleri birbirinden bağımsız olarak evrimleşir ama benzer yaşam tarzlarına ve avlanma davranışlarına sahip olurlar, ayrıca aralarında benzer morfolojik adaptasyonlar da geliştirirler.

 Tazmanya kaplanı karakteristik özellikleri

Morfoloji

Soyu tükenmiş bir hayvan olmasına rağmen, tazmanya kaplanı, yapılan morfolojik kayıtlara sahip birkaç vakadan biridir. Bu hayvanlar, soyları tükenmeden önce modern toplumun içinde bulunmaktaydı.

• Bu hayvan, kangurulara benzer olarak sert bir kuyruğa ve genç üyelerde ucunda bir ibiğe sahiptir.
• Yetişkinler 99 ile 180 santimetre aralığında boya 60 santimetre yüksekliğe ve 20 ile 30 kilogram aralığında ağırlığa sahiptir.
• Tüyleri kısa, kalın, pürüzsüz ve sarımsı kahverengidir.
• Ortalama 13 ile 21 tane çizgiye sahiptir. Bu çizgiler sırt, beden ve kuyruktadır ve genç üyelerde daha belirgindir.
• Ortalama 7,5 santimetre boyunda yuvarlak ve kalkık kulaklara sahiptir.
• Beden boyutlarında belirgin olarak eşey ayrılığı görülmektedir. Ayrıca dişilerde içinde 4 tane meme olan bir kese bulunur.
• Yırtıcı doğaları sebebiyle çok güçlü ve çok geniş açılabilen bir çeneye sahiptir.
• Son olarak, arka ayaklarında ön ayakları gibi içeri çekilebilen 5 parmak yerine 4 parmağı vardır.

Tazmanya kaplanı, sıklıkla dış görünüşü, duruşu ve genel davranışları sebebiyle sırtlanlar ile karşılaştırılır.

Tazmanya kaplanının davranışları

Tazmanya kaplanının davranışları hakkında çok fazla veri bulunmamaktadır, araştırmacılar onları sadece kafeste tuttuklarında ve gündüz saatlerinde izleyebilmektedir. Bu durum, gece yaşayan hayvanlar olması sebebiyle bir anlamda ironiktir.  Bu sebeple, vahşi doğadaki davranışlarına ait kayıtlı veriler çok az bulunur ve anekdotlar şeklindedir ve her zaman tazmanya şeytanının davranışları hakkında tahmin yürütülerek yapılmıştır.

Bu hayvan 40 ile 80 km çapında kendi doğal alanında gezinmekteydi, ama bölgesel değildi. Alaca karanlıkta avlanır ve gündüzleri ormanda veya tepelerde küçük mağara oyukları veya boş ağaç gövdeleri arardı.

Tazmanya kaplanının ilk gözlemcileri hayvanın davranışlarını aşağıdaki gibi tanımlamaktadır.

• İnsanların bulunduğu ortamlarda utangaç olmasına rağmen bazı örnekler daha yakınlık göstermekteydi. Dahası, Avustralyalı aborijinler bazılarının ara sıra yüzdüklerini gördüklerini iddia ediyorlardı.
• Avlanmaya hazır olduklarında, muhtemelen grubun diğer üyeleri ile iletişime geçmek için, bir seri gırtlaktan çıkan havlama sesleri çıkarırlardı. Tehdit edildiklerinde hırlar ve tıslarlardı ve araştırmacılar bir tehdit olarak görüldüklerinde inleme sesi çıkardıklarını bile gözlemlemişlerdir. Araştırmacılar, genellikle bir taraflarına yattıklarını ve avlanırken duyduklarına inanmaktadır. Bunun sebebi olarak, koku alma loblarının ayrı olarak gelişmediğini düşünmektelerdir. Ayrıca, üreme sezonu tüm yıl devam eder ama genellikle bahar ve yaz aylarında olur. Doğumdan sonra 3 aya kadar yavru annenin kesesinde kalır. Yavrular, anneleri avlanmaya gittiklerinde mağarada beklerler, ama keseden çıktıklarında, kendilerini korumaya yetecek kadar büyümüş olurlar.

Araştırmacılar, kafesteyken gözlemleri sırasında onların lokomotif fonksiyonları üzerine çalıştılar. Keşfettikleri şey, Tazmanya kaplanlarının yürüdükleri sırada çok beceriksiz olduklarıydı. Böylece bu hayvanların koşma kabiliyetlerinin olmadığı düşünülmekteydi. Ancak, iki ayakları üzerinde zıplama yetenekleriyle kanguru ile benzer özellikler gösterdiklerini fark etmişlerdir.

Beslenme

Tazmanya kaplanı, özel bir etçil türdür. Midelerinde geniş kas katları bulunması sebebiyle esneyebilir. Muhtemelen, bu adaptasyon, besin kıt olduğu dönemlerde, büyük miktarlarda yiyecekleri uzun süreler boyunca tutmak amacıyladır.

Tazmanya kaplanının ana besin kaynakları, kanguru, valabi (ufak kanguru), vombat (Avustralya’da yaşayan keseli bir memeli hayvan), kuşlar ve kanguru sıçanlarıdır.

Soyunun Tükenmesi

Tazmanya kaplanının, günümüzden 80 yıl önce soyu tükenmiştir. Son örnekler, 1936 yılında kafeslerde yaşarken ölmüştür.   

Bu hayvanın Avustralya tabiatında avlanması, soyunun tükenmesine sebep olmuştur. Ancak, son yıllarda yapılan bilimsel çalışmalar gösteriyor ki; Tazmanya kaplanı, DNA verilerinin bir etkisi sonucu olarak soyunun tükenmesine mahkum kalmıştır.

Bu şok edici bir durumdur, ama bu hayvanın genetik çeşitliliği , insanlar onu avlamaya başlanmadan çok öncesinde şiddetli bir inişe geçiş deseni göstermektedir. Bu düşüş, uzun dönem genetik çeşitliliği,  çevresel değişikliğe neden olacak büyük bir vahşiliğe dönüştürecektir. Eninde sonunda, bu durum soyunun tükenmesine neden olacak.