Boz Sincaplar ve Ormanlardaki Rolleri

Bu küçük memeliler Amerika Birleşik Devletleri ormanlarının yeniden oluşumu konusunda anahtar bir role sahipler. Sincap nüfusunun sağlıklı bir seviyede tutulması ekosistemlerin geleceği için önemli.
Boz Sincaplar ve Ormanlardaki Rolleri
Ana Díaz Maqueda

Yazan ve doğrulayan biyolog Ana Díaz Maqueda.

Son Güncelleme: 21 Aralık, 2022

Boz sincaplar ormanların yeniden oluşumu konusunda uzun süredir en önemli hayvanlardan biri olarak kabul edilmektedir. Hatta, bilim dünyası bu hayvanların, tohum dağılımında lider olduğunu gösteriyor. 

Boz sincaplar, üç farklı türün bulunduğu ABD ormanlarında yaşarlar: boz sincap (Sciurus carolinensis), Arizona boz sincabı (Sciurus arizonensis) ve California boz sincabı (Sciurus griseus).

Farklı türler olsalar bile, toplayıcı davranışları pratikte tamamen aynı, yani her biri ormanların yeniden oluşumuna yardım ediyor ama bunu nasıl yapıyorlar? Bugünkü yazımızda size bunu anlatacağız.

Boz sincaplar ve onları en iyi orman yenileyici yapan etkenler

Boz sincapların en iyi orman yenileyici olmak konusunda altın madalya kazanmalarını etkileyen birkaç etken var. Bu etkenlerin her biri, bu hayvanların tohum toplama kabiliyetleri ve sonrasında onlarla ne yaptıkları ile ilgili.

Boz sincaplar tohumları gömerler

Boz sincapları bu kadar başarılı yapan temel etken taşıyabilecekleri büyük ağaç tohumu miktarı. Bu hayvanlar üzerine yapılan çalışmaların gösterdiklerine göre sincaplar, taşıdıkları tohumların %97’sini gömüyor ve kalan %3’ünü tek seferde yiyorlar.

Boz sincaplar tarafından gömülen bu büyük miktarda tohumların %30’u gömüldüğü gibi kalıyor. Bu küçük memeliler tohumları kışın yemek azaldığında tekrar kazıp yeme fikriyle gömerler.

Bu gömülü ve yenmeyen tohumlar büyük oranda, bir ormanın geri büyümesinin başlangıcını oluşturur. Kayıp tohumlar gelişmeye başlar ve yeni ağaçlar olurlar.

Boz sincaplar

En sağlıklı tohumları seçerler

Boz sincapların ormanların yeniden oluşumundaki yüksek verimlerini gösteren ikinci en büyük faktör topladıkları tohumların tipidir. Araştırmalar sincapların hasarlı ve parazitli tohumları hemen yemeyi ve sağlıklı olanları da gömmeyi tercih ettiklerini gösteriyor.

Bu sayede ağaçların genetik çeşitliliği korunuyor. Güçlü tohumlar hayatta kaldığı için, eğer sincaplar tarafından unutulursa, filizlenme ve hızlı büyüme ihtimalleri daha büyük olur.

Biyolojik haşere kontrolcüleri

Sizce de şimdiye kadar verdiğimiz bilgiler bu sincapların harika işlerini kanıtlıyorsa, şimdi bahsedeceğimiz özelliklerine hayran kalacaksınız. Boz sincaplar potansiyel orman haşerelerini uzak tutar!

Tohumlarla beslenmenin yanı sıra Boz sincaplar harika haşere ve larva avcılarıdır. Bu eklembacaklılar iyi bir miktar protein ve gerekli yağ asitleri sağladığı için bu sincapların beslenmesinin önemli bir kısmını oluştururlar.

Bu hayvanların tohum ve ağaçlara zarar veren böceklere saldırması çok normal. Bu şekilde haşerelerin sayısını kontrol ederek ormanları daha sağlıklı bir yer haline getiriyorlar.

Orman yenilenmesi ve boz sincapların görevi

Ormanların yenilenmesinde tohum yönetimleri ile boz sincapların rolünün çok önemli olduğu apaçık ortada. Bununla birlikte, her sincap türü aynı şekilde hareket etmiyor.

Örneğin kızıl sincaplar da fazlaca tohum toplar. Ama buradaki fark kızıl sincapların topladığı tohumları ağaç kovuklarında saklayıp sadece %11’ini gömüyor olması.

Ağaçlarda saklanan tohumlar ormanın yenilenmesinde bir işe yaramaz çünkü filizlenemezler.

Öte yandan, bilim insanları bu sincapların sağlıklı tohumları seçmediğini de işaret ediyor. Sonuç olarak, kızıl sincapları, boz sincaplar gibi bir orman yenileyicisi olarak değil de bir tohum avcısı olarak kabul edebiliriz.

Ağaç üstünde bir boz sincap

Boz sincapların koruma durumları

Neyse ki boz sincaplar tehlike altında olan bir tür değil. International Union for Conservation of Nature (IUCN-Uluslararası Doğa Koruma Birliği) tarafından paylaşılan bilgiler bu türün nüfusunun yükselmekte olduğunu gösteriyor

Aynı zamanda, nüfusları dağınık değil ve birçoğu korunan alanlarda yaşıyor. Çevreciler ve koruma bilimciler boz sincapların bulunduğu ormanların daha hızlı ve iyi bir şekilde büyüdüğünü gösteriyor.


Tüm alıntı yapılan kaynaklar, kalitelerini, güvenilirliklerini, güncelliklerini ve geçerliliklerini sağlamak için ekibimiz tarafından derinlemesine incelendi. Bu makalenin bibliyografisi güvenilir ve akademik veya bilimsel doğruluğa sahip olarak kabul edildi.


  • Cassola, F. 2016. Sciurus carolinensis. The IUCN Red List of Threatened Species 2016: e.T42462A22245728
  • Goheen, J. R., & Swihart, R. K. (2003). Food-hoarding behavior of gray squirrels and North American red squirrels in the central hardwoods region: implications for forest regeneration. Canadian Journal of Zoology, 81(9), 1636-1639.
  • Rosenblatt, D. L., Heske, E. J., Nelson, S. L., Barber, D. M., Miller, M. A., & MacALLISTER, B. R. U. C. E. (1999). Forest fragments in east-central Illinois: islands or habitat patches for mammals?. The American midland naturalist, 141(1), 115-123.
  • Steele, M. A., Wauters, L. A., & Larsen, K. W. (2005). Selection, predation and dispersal of seeds by tree squirrels in temperate and boreal forests: are tree squirrels keystone granivores. Seed fate: predation, dispersal and seedling establishment, 205-221.
  • Zollner, P. A. (2000). Comparing the landscape level perceptual abilities of forest sciurids in fragmented agricultural landscapes. Landscape ecology, 15(6), 523-533.

Bu metin yalnızca bilgilendirme amaçlı sunulmuştur ve bir profesyonelle görüşmeyi yerine geçmez. Şüpheleriniz varsa, uzmanınıza danışın.