Gerçekleri Keşfedin: Kışın Kediler Kış Uykusuna Yatar mı?
Yazan ve doğrulayan biyokimya Luz Eduviges Thomas-Romero
Her zaman fark edilmese de, hayvanlar gerçekleşen sıcaklık değişikliklerine uyum sağlamak için alışkanlıklarını da değiştirirler. Hepimiz kış uykusuna yatan hayvanları duymuşuzdur. Aynı zamanda, evcil hayvanlarımızın dışarıdaki hava soğukken yaptıkları aktiviteleri nasıl değiştirdiklerini de gözlemleriz. Bu da kendimize bazı sorular sormamıza neden oluyor: Kedim neden bu kadar uyuyor? Kediler kış aylarında kış uykusu yaşarlar mı?
Kış aylarında hayvanların yaptıkları tüm faaliyetlerde daha az enerji harcamaları gerekir. Ayrıca, dışarısı soğukken yiyecek bulmak çok daha zordur. Bu koşullara yanıt olarak, bazı türler uykuya geçerek enerjilerini korurlar.
Kedilerin kış aylarında kış uykusuna yattığı doğru mu?
Kış uykusuna yatmak uyumaktan çok daha fazlasını ifade eder. Bu dönemde hayvanların vücutları bazı ciddi fizyolojik değişikliklere uğrar. Örneğin, vücut sıcaklığı o kadar çok azalır ki, neredeyse ortam sıcaklığına uyum sağlar.
Dahası, kış uykusuna yatan hayvanlarda kalp atış hızı ve nefes alma sıklığı büyük ölçüde düşer. Kış uykusu sırasında hayvanlar azaltılmış bilinç durumuna geçerler. Başka bir deyişle, bu hayvanlar çevrelerinin farkında değillerdir.
Ancak evcil kedilerin kış uykusuna yatmasına gerek yoktur. Evlerimizdeyken ihtiyaç duydukları tüm yiyeceklere sahip olurlar ve konforlu ev ortamımızın tadını çıkarırlar.
Kediler neden kış aylarında daha az aktiftirler?
Birçok kedi sahibi, evcil hayvanlarının kış aylarında kış uykusuna yattığını düşünürler çünkü daha sık uyuduklarına şahit olurlar. Tabii ki, yılın herhangi bir zamanında kedilerde çok uyumak yaygındır. Bununla birlikte, bazıları kedi dostlarının dışarıdaki hava soğukken daha çok uyuduğunu kabul ederler.
Aynı şeyleri kedinizde fark ettiyseniz, endişelenmenize gerek yok. İnsanlar bile bu dönemlerde daha az aktif olma eğilimindedirler ve kış aylarında daha tembel hissederler. Bu gayet normaldir! Aynı şekilde, kedi sahiplerinin kedileri ile ev ortamında oynanan eğlenceli etkinlikleri yapmaları beklenir. Bu etkinlikler, obeziteyi önlemeye yardımcı olur ve havalar soğuduğunda kedinizin sıkılmasını engeller.
Peki ya vahşi doğada yaşayan kediler?
Sokak kedileri ve vahşi kediler, daha kalın kürklere sahip oldukları için kış aylarında hayatta kalabilirler. Ancak, uzmanlar, bu kedilerin diğer vahşi memeliler ve diğer türler gibi kış uykusuna yatmadığını teyit ediyorlar. Bununla birlikte, saatler süren geçici bir kış uykusu yaşayabilirler. Bu davranış kedi uyuşukluğu olarak da bilinir.
Uyuşuk bir halde iken kediler düşük bir metabolik hız ve daha düşük bir vücut sıcaklığına sahip olurlar.
Uyuşuk haldeyken vücut metabolizmaları gün boyunca kısa süreler halinde durur. Bu strateji, kedilerin alışılmış aktiviteleri gerçekleştirirken gün boyunca normal vücut sıcaklıklarını korumalarını sağlar.
Kedinizi iyi tanımanın önemi
Tıpkı insanlar gibi, her bir kedi benzersizdir. Bazı kedi türleri soğuğa daha duyarlıdır, diğerleri yaz aylarında yaşanan sıcaklıklardan olumsuz etkilenirler.Tabii ki de, genel uyku düzenleri de bulunmaktadır. Bununla birlikte, her tür için bu bilgiler her bir evcil hayvanın özel ihtiyaçlarına göre değişiklik gösterir. Bu nedenle, dış faktörler hayvanların davranışlarını de değiştirebilir.
Kedilerde duygudurum bozuklukları
Sert kış aylarında bazı insanların mevsimsel duygudurum bozukluğundan (SAD) muzdarip olabildiği iyi bilinen bir gerçektir. Bu durum depresyon belirtileri ile karakterize edilir.
Bu bozukluk kediler üzerinde söz konusu olduğunda durumun resmi bir teşhisi olmasa da, kedilerde de benzer semptomları gözlemleyebiliriz. Veterinerler ve kedi taraftarları bazı kedilerin kış aylarında daha üzgün ve daha az eğlenceli göründüklerini fark ediyorlar.
Kediler ışığa daha az maruz kaldıklarında enerji düzeylerinde, iştahlarında, uyku düzenlerinde ve mizaçlarında değişiklikler gösterebilirler.
Kış aylarında kedimin ruh halini nasıl iyileştirebilirim?
Neyse ki, kışın kedinizin ruh halini iyileştirmek için yapabileceğiniz çok şey var. Kedilerin kışın gerçekten kış uykusuna yatkın olup olmadığına bakılmaksızın, basit değişiklikler yapmak kedinizin davranışı üzerinde olumlu bir etkiye sahip olabilir:
- Aktiviteye teşvik edin: Bu, kedinizin uyumak için çok fazla zaman harcamasını önleyecektir. Kedinize yeni oyuncaklar verin veya pencereye kuşları çekmek için kuş yemleri koyun. Evcil hayvanınızın bulması için evin etrafına birkaç kutu bile yerleştirebilirsiniz. Stresi mümkün olduğunca en aza indirmeniz önemlidir.
- Güneşe çıkarın: Işığın evinize girmesi için perdeleri açtığınızdan emin olun. Kedilerin ruh hali söz konusu olduğunda doğal güneş ışığı çok önemlidir. Ayrıca kedinizin uyuduğu yere yakın küçük bir lamba da yerleştirebilirsiniz.
- Sıcaklık değişikliklerine uygun şekilde tepki gösterin: Kedinizin eğlenmesi için sıcak yer sunduğunuzdan emin olun. Örneğin, ısıtmalı kedi yatağı, güneşli bir pencerenin yakınında bir nokta veya bir ısıtıcı yakınında rahat bir yer verebilirsiniz.
- Kedinizin yeme alışkanlıklarına dikkat edin: Tıpkı insanlar gibi kediler de sıkıldıklarında yemek yiyebilirler. Kedinizin ne sıklıkta ve ne kadar yediğine yakından bakın.
Tüm alıntı yapılan kaynaklar, kalitelerini, güvenilirliklerini, güncelliklerini ve geçerliliklerini sağlamak için ekibimiz tarafından derinlemesine incelendi. Bu makalenin bibliyografisi güvenilir ve akademik veya bilimsel doğruluğa sahip olarak kabul edildi.
- Jensen, R. A., Davis, J. L., & Shnerson, A. (1980). Early experience facilitates the development of temperature regulation in the cat. Developmental Psychobiology: The Journal of the International Society for Developmental Psychobiology, 13(1), 1-6.
- Refinetti, R., & Menaker, M. (1992). The circadian rhythm of body temperature. Physiology & behavior, 51(3), 613-637.
- Tellería,J.L. (1987). Zoología evolutiva de los vertebrados., pp. 145-155 (Síntesis, Madrid).
- Hudson, J.W. (1973). Torpidity in mammals. In Comparative Physiology of Thermoregulation, Academic Press, Pages 97-165. https://doi.org/10.1016/B978-0-12-747603-2.50009-6.
Bu metin yalnızca bilgilendirme amaçlı sunulmuştur ve bir profesyonelle görüşmeyi yerine geçmez. Şüpheleriniz varsa, uzmanınıza danışın.