Yunuslar, Balinalar ve Kaplumbağalar: Sri Lanka'da Kirliliğin Kurbanları

Sri Lanka sahillerindeki kirliliğin kurbanları sayıca yüzleri buluyor. Bu felaketle ilgili en son güncellemeleri yazımızdan öğrenin.

X-Press Pearl konteyner gemisinde çıkan yangının ardından Sri Lanka sahillerindeki kirliliğin kurbanları katlanmaya devam ediyor. Tüm kurbanlar arasında yunuslar, balinalar, balıklar ve deniz kaplumbağaları zehirlenerek karaya çıktı.

Yangının kendisinden kaynaklanan hasar, birkaç yüksek derecede toksik maddenin salınmasıyla birleşti ve bugün hala tüm bölgeyi etkileyen bir ekolojik felakete neden oldu. Ekosistem için bir trajedi olan bu olayın ayrıntılarını yazımızdan öğrenin.

X-Press Pearl’ün batışı

20 Mayıs 2021’de X-Press Pearl konteyner gemisi alev aldı. Bu yangın gemiyi 13 gün boyunca yavaş yavaş yok ederek, taşıdığı tüm yakıtlar ve kimyasallarla yavaş yavaş batırdı.

Olay, Sri Lanka’nın başkenti Colombo kıyılarında meydana geldi. Yangını hemen söndürmenin imkansızlığıyla karşı karşıya kalan ülke hükümeti, insan nüfusuna zarar vermemesi için gemiyi kıyıdan mümkün olduğunca çekmeye karar verdi. Bu girişim birkaç saat sonra imkansız hale geldi.

Yaşanan felaket ülke tarihinde görülmemiş bir olaydır. Bir sonraki bölümde, size Sri Lanka sahillerindeki kirliliğin kurbanlarıyla ilgili kesin verileri getireceğiz. Kalbinize dokunacağından emin olabilirsiniz.

Yunuslar, balinalar ve kaplumbağalar: Sri Lanka sahillerindeki kirliliğin kurbanları

X-Press Pearl’ün batmasından kaynaklanan kıyı hasarının toplam boyutu, 80 kilometrelik kıyı şeridini kapsıyor. Yangın söndürülmesine rağmen, geminin taşıdığı kimyasalların etrafa saçılması engellenemedi. Bu maddelerden bazıları şunlardır:

• Kostik soda, gözle teması halinde körlüğe neden olabilen aşındırıcı bir maddedir.
• Binlerce litre yüksek derecede aşındırıcı nitrik asit.
• Kurşun, bakır ve lityum piller.
• Metanol, sinir sistemini de etkileyen tahriş edici bir maddedir.
• Yaklaşık 350 ton petrol.
• 9800 ton epoksi reçine.

Tüm bunların dışında ambalaj sektöründen plastik içeren en az 28 konteyner denize düştü. Bir süre sonra yangından etkilenen ardından suya yayılan kimyasallardan etkilenen hayvanlar ölü olarak kıyıya vurmaya başladı.

Yayılmanın oluşturduğu kirliliğin kurbanları

Sri Lanka’nın güney ve güneydoğu sahillerinde dünyada var olan 8 deniz kaplumbağası türünden 5’i yuva yapıyor. En yoğun yumurtlama mevsimi Nisan ve Mayıs ayları arasında meydana gelir, bu nedenle ekolojik felaket bu deniz sürüngenleri için özellikle yıkıcı olmuştur ve olabilecek en kötü zamanda meydana gelmiştir.

İster alevlerin sıcaklığından ister kimyasallardan olsun, Kolombo denizlerinin vahşi yaşamı büyük darbe aldı. Rakamlar henüz kesin olmasa da, yaklaşık kurban sayısı şu şekilde:

• 4 balina
• 20 yunus
• 170’den fazla deniz kaplumbağası
• Sayısız balık, kabuklular ve diğer deniz türleri

Felaketten sadece 2 ay sonra, denize düşen mikroplastikleri yutarak ölen hayvanların fotoğrafları yayınlandı. Bu küçük plastik parçaları, bir hayvanın sindirim sistemini tıkamasına ek olarak , oksidatif stres ve bağışıklık tepkilerinden hücre hasarına neden olabilir.

Bu felaket ilk değil

Denize dökülen petrol ve diğer zehirli maddeler yeni değil. Pek çok gemi malzeme ve yakıt taşırken harap oldu ve geride denizin ötesine uzanan bir ölüm izi bıraktı.

Tarihin en büyük petrol sızıntısı 3 Haziran’da Meksika’nın Campeche eyaletinden yaklaşık 80 kilometre uzakta meydana geldi. Petrol sızıntısını durdurmak 9 ay sürdü, ancak o zamana kadar 461.000 ton petrol deniz suyunu kirletti.

Daha yakın tarihli bir başka vaka ise 13 Kasım 2002’de İspanya’nın Galiçya kıyılarında batan bir petrol tankeri olan Prestige’dir. 77.000 ton ham petrol İspanyol sahillerini kirletti ve yıllar sonra, felaketin etkileri hala devam ediyor.

Sonuçlar: bizim sorumluluğumuz

Genel olarak tüm bu felaket olaylarını, sorumlu şirketlerden tazminat ve çözüm isteyen kuruluşlar ve vatandaşlar tarafından bir dizi talep takip etmektedir. Gönüllüler ve yerel yönetimler ortalığı temizlerken, bir dizi suçlayıcı parmak birbirini işaret ediyor.

“Bu olayları nasıl önleyebiliriz?” olağan bir sorudur. Basit bir cevabı yok: Her insan dünyanın sorunlarını çözmede bir şekilde yardım etme gücüne sahiptir, ancak birlikte çalışarak gerçek sonuçlara ulaşılabilir.