Köpekler Uyku Problemi Yaşar Mı?
Yazan ve doğrulayan biyokimya Luz Eduviges Thomas-Romero
Köpekler uyku problemi yaşayabilir. Eğer köpeğiniz çok fazla uyumuyorsa, köpeğinizin herhangi bir uyku problemi olabilir. Köpekler de tıpkı insanlar gibi uykusuzluk problemi yaşayabilir. Az uyumak, köpeğinizin sağlığı için tehlike oluşturur. Bu yüzden bu yazıda, en yakın dostunuzun sağlığını etkileyebilecek uyku bozukluklarından bahsedeceğiz. Köpeklerde uyku problemi yaygın olarak gözlemlenir.
Köpekler uyku problemi yaşar: Peki neden?
Genelde uyku problemleri köpeklerin sağlığını iki şekilde etkiler. Öncelikle bu sorun nedeniyle köpeğiniz ihtiyacı olan uykuyu alamaz. Diğer taraftan ise, bu sorunu yaşayan bir köpek REM uykusuna ulaşamaz.
Uykudaki REM aşaması, insanların rüya gördüğü kısımdır. İyice dinlenebilmek ve yenilenebilmek açısından uykudaki en önemli aşama budur. Dahası, kaliteli bir şekilde uyumak ve ihtiyaç kadar dinlenebilmek bağışıklık sistemi için de son derece önemlidir. İnsanlar için geçerli olan bu şartlar, köpekler için de aynı şekilde geçerlidir.
Köpekler uyku bozukluklarından nasıl etkilenir?
Uzmanlar bazı uyku sorunlarının genetik olabileceğini söylüyor. Hatta bazı köpek türleri uyku bozukluklarından daha çok etkilenebiliyor.
Peki hangi köpek türleri uyku bozukluklarına karşı daha hassas? Örneğin Bulldog, Dakhund, Doberman Pinscher, Beagle ve Labrador Retriever cinsleri uyku sorunu yaşamaya daha yatkındır.
Köpeklerde yaygın olan uyku bozuklukları nelerdir?
1. REM uykusu davranış bozukluğu
Bu uyku bozukluğu türüne, köpeklerde çok sık rastlanır. Hiç köpeğinizi uyurken izlediniz mi? Bazı köpekler uyurken hareket eder, koşar gibi ayaklarını oynatır. Eğer böyle bir şey gözlemlediyseniz, köpeğiniz muhtemelen REM uykusu davranış bozukluğu yaşıyor.
Ciddi durumlarda bazı köpekler uyku esnasında hareket edebilir, duvarlara çarpabilir ve hatta bazı eşyalara saldırabilir. Bu yüzden bu tür bir bozukluk köpeğinizin kendini sakatlamasına veya incitmesine neden olabilir.
Tıpkı uyku apnesi gibi, REM uykusu davranış bozukluğu da yavru köpekler söz konusu olduğunda son derece tehlikeli olabilir. Ancak neyse ki bu sorunun tedavisi çok da zor değildir. Veterineriniz uyku sırasındaki aktiviteyi sınırlandırmak için bazı ilaçlar önerebilir.
2. İnsomnia
Köpeklerin insomnia yaşamasının birçok sebebi olabilir. Genelde bazı sağlık problemleri bu duruma neden olur. Başka bir deyişle, uykusuzluk genelde yaralanma, ağrı, idrar kaçırma, sindirim sistemi bozuklukları veya başka hastalıkların belirtisi olarak ortaya çıkabilir. Aynı zamanda bu durum evcil hayvanınızın yaşlanmasıyla da bağlantılı olabilir.
Kemik ağrısı, incinmeler, pireler veya alerji nedeniyle de köpeklerde insomnia görülebilir. Böbrek hastalıkları ve hatta diyabet uykusuzluğa neden olabilir. Stres ve anksiyete de köpeklerin uykusuz kalmasına neden olabiliyor. Tüm bunlara ek olarak, bilişsel problemler yaşayan yaşlı köpekler de uyku sorunları yaşayabilir.
İyi haber şu ki, veterinerinizin yardımıyla köpeğinizin yaşadığı uykusuzluk problemini tespit edebilir ve gereken tedaviyi köpeğinize sağlayabilirsiniz.
3. Narkolepsi
Köpeklerde narkolepsi, nadir görülen bir uyku hastalığıdır ancak yine de dikkat etmeniz gerekir. Bu hastalık aslında genetiktir ve hipokretin seyiyelerinin düşmesine neden olur. Bu madde, uyumadıkları zaman köpeklerin alarm halinde olmalarını sağlar. Aynı zamanda köpeklerin uyku düzeninden de bu madde sorumludur.
Bu sağlık sorununa Doberman, Poodle ve Labrador cinsi köpeklerde rastlanmıştır. Ancak cinsine bağlı olmaksızın obezite sorunu yaşayan, bağışıklık sisteminde sorun olan veya hareketsiz köpeklerde de bu durum gözlemlenebilir. Narkolepsi problemi yaşayan köpekler aniden bir tarafa devrilebilir ve uykuya dalabilir. Bu tür uykuya dalma krizleri genelde anksiyete veya heyecanlanma sonucunda ortaya çıkar.
Narkolepsi tamamen tedavi edilemeyen bir sağlık durumu olmasına rağmen, bu hastalığın neden olduğu krizleri azaltmanız mümkündür. Örneğin köpeğinizin sakin kalmasını sağlamak ve narkoleptik krize yol açabilecek durumları önlemek bu sağlık problemini kontrol altında tutmanıza yardımcı olacaktır.
4. Uyku apnesi
Uyku apnesi, obezite sorunu yaşayan veya kısa burunlu köpeklerde daha sık görülebilir. Örneğin İngiliz buldog, Boston Terrier ve Pug cinsi köpekler bu uyku sorununu yaşamaya daha çok meyillidir. Uyku apnesi, köpeklerin uyurken nefes almada problem yaşamasına neden olur; bu problem, evcil hayvanınızın uyku esnasında dinlenememesi ile sonuçlanır.
Özellikle horlama sesi, köpeğinizin uyku apnesi sorunu yaşadığının bir göstergesi olabilir. Bu nedenle bütün gece uyusa bile köpeğiniz gün içinde kendini yorgun hisseder.
Eğer köpeğiniz kiloluysa, veterineriniz kilo vermesi için bir diyet önerebilir. Bu sorunun çözümü için bir diğer seçenekse cerrahi müdahale olabilir. Cerrahi işlem ile köpeğinizin burnundaki nefes alma problemi giderilebilir.
Uyku apnesi, köpeklerde görülen diğer uyku problemlerinin aksine ölümcül olabilir. Bu nedenle vakit kaybetmeden müdahale etmeniz gerekir.
Gördüğünüz gibi köpekler uyku problemi yaşayabiliyor. Bu yüzden köpeğinizin uyku düzeninde herhangi bir farklılık sezerseniz, problem daha kötü bir hal almadan veterinerinize danışın.
Tüm alıntı yapılan kaynaklar, kalitelerini, güvenilirliklerini, güncelliklerini ve geçerliliklerini sağlamak için ekibimiz tarafından derinlemesine incelendi. Bu makalenin bibliyografisi güvenilir ve akademik veya bilimsel doğruluğa sahip olarak kabul edildi.
- Nishino, S., Riehl, J., Hong, J., Kwan, M., Reid, M., & Mignot, E. (2000). Is narcolepsy a REM sleep disorder? Analysis of sleep abnormalities in narcoleptic Dobermans. Neuroscience research, 38(4), 437-446.
- Bonnet, M. H., & Arand, D. L. (2003). Clinical effects of sleep fragmentation versus sleep deprivation. Sleep medicine reviews, 7(4), 297-310.
- Owczarczak-Garstecka, S. C., & Burman, O. H. (2016). Can sleep and resting behaviours be used as indicators of welfare in shelter dogs (Canis lupus familiaris)?. PloS one, 11(10), e0163620.
- Kinsman, R., Owczarczak-Garstecka, S., Casey, R., Knowles, T., Tasker, S., Woodward, J., … & Murray, J. (2020). Sleep duration and behaviours: a descriptive analysis of a cohort of dogs up to 12 months of age. Animals, 10(7), 1172.
- Iotchev, I. B., Kis, A., Bódizs, R., van Luijtelaar, G., & Kubinyi, E. (2017). EEG transients in the sigma range during non-REM sleep predict learning in dogs. Scientific reports, 7(1), 1-11.
- Kovács, E., Kosztolányi, A., & Kis, A. (2018). Rapid eye movement density during REM sleep in dogs (Canis familiaris). Learning & Behavior, 46(4), 554-560.
- Bódizs, R., Kis, A., Gácsi, M., & Topál, J. (2020). Sleep in the dog: comparative, behavioral and translational relevance. Current Opinion in Behavioral Sciences, 33, 25-33.
Bu metin yalnızca bilgilendirme amaçlı sunulmuştur ve bir profesyonelle görüşmeyi yerine geçmez. Şüpheleriniz varsa, uzmanınıza danışın.