En Gelişmiş Duyulara Sahip 6 Memeli
Algı çalışmaları büyüleyicidir, özellikle de duyusal kapasiteleri bizimkinden kökten farklı veya daha karmaşık türler olduğu düşünüldüğünde. Size vahşi doğadaki duyusal çeşitliliği göstermek için, duyuları en gelişmiş memelilerden bahsedeceğiz.
Burada bulacağınız örneklerden bazıları, insanlarınkinden daha büyük bir algılama kapasitesine sahiptir, ancak diğerleri basitçe algılayamayacağımız şeyleri algılar.
En gelişmiş duyulara sahip 6 memeli
Her türün hayatta kalması belirli yetenekler gerektirir. Tıpkı firavun farelerinin kral kobranın zehrine karşı bağışıklığı olduğu gibi, bir kedinin de avını bulmak için karanlıkta görmesi gerekir. Çevresel baskılar, türleri bazı duyuları diğerlerinden daha fazla geliştirmeye teşvik eder, ancak elbette “biyolojik olarak mükemmel” bir canlı yoktur.
Burada hayvanlar dünyasında duyular alanındaki en inanılmaz uyarlamaları öğreneceksiniz, bu yüzden kaçırmayın. Bu listenin üyelerinden bazıları koku, dokunma, tat alma, görme ve duymanın ötesine bile geçer.
1. Kedi (Felis silvestris catus)
Bir kedinin görüşü, düşük ışık koşullarında mükemmeldir. Bunun nedeni, bu kedigillerin retinanın yanında, ışığın kedinin kendi gözüne yansımasına neden olan ve böylece oküler fotoreseptörlere ulaşan miktarı artıran bir doku tabakasına (tapetum lucidum) sahip olmasıdır.
Gözleri karanlıkta parıldayan hayvanlarda, geceleri yaşayan türlerin tipik özelliği olan bu zar bulunur. Kedilerin gece görüşü insanlara göre 6-8 kat daha iyidir. Görüş alanları da biraz daha geniştir, bizim 180 derecemize kıyasla yaklaşık 200 derece.
2. Yarasalar
Yarasalar (Chiroptera), işitme konusunda en gelişmiş duyulara sahip memelilerden biridir. İnsanlar sadece 20 ila 20.000 Hertz arasını duyarken, Chiropteranlar 150.000 ila 200.000 Hz aralığında sesleri yayabilir ve algılayabilir.
Bu kadar iyi işitmelerinin nedeni, yaşam tarzlarında yatmaktadır. Gececi ve neredeyse kör olan yarasaların ekolokasyon kapasitesi, çevrelerinin uzamsal bir temsilini yaratmalarına ve avlarını avlamalarına olanak tanır. Bu duyu o kadar hassastır ki, uçuşta küçük böcekleri tespit edebilirler.
Yarasalar çevrede yankılanması için ağızlarından ve burunlarından dalgalar yayarlar. Sıçrayan dalgalar veya yankılar, ortamdaki ögeleri temsil eder.
3. Filler
Koku denilince aklımıza hep köpek ya da kurt gibi hayvanlar gelse de aslında filler duyuları en gelişmiş memelilerden biridir. Afrika filleri (Loxodonta africana) köpeklerden iki kat, insanlardan beş kat daha iyi koku alma duyusuna sahiptir. Burunlarıyla 20 kilometreye kadar uzaktaki su kaynaklarını tespit edebilirler.
Bu kalın derili hayvanlar, türümüzdeki 400’e kıyasla koku için 2.000 gene sahiptir.
4. En gelişmiş duyulara sahip memelilerden biri olan fareler
Fare olarak bilinen küçük kemirgenlerin çoğunu içeren Mus cinsi, oldukça gelişmiş bir tat alma duyusuna sahiptir. Dilleri insan dilinden daha fazla reseptör taşır, ancak özellikleri bununla da kalmaz; bizim algılayamadığımız maddeleri de algılayabilirler.
Size bir fikir vermesi açısından, bu tatlardan bazılarının kalsiyum ve karbon dioksidi içerdiğini söyleyebiliriz. Fareler, yiyeceklerdeki kimyasalları milyonda bir konsantrasyonda algılayabilir, bu yüzden zehirli yemlerle onları yok etmek zordur.
5. Batı Hint denizayısı (Trichechus manatus)
Nazik yapıları ve otçul beslenmeleri nedeniyle “deniz inekleri” olarak da bilinen manatlar, dokunsal yetenekleri sayesinde duyuları en gelişmiş memeliler listesine girer. Aslında, henüz vücutlarına dokunmamış nesneleri hissedebilirler.
Bu nasıl mümkün olabilir? Bu deniz memelilerinin vücutları, bir kedinin bıyıklarına benzer şekilde işlev gören villuslarla kaplıdır. Bu dokunsal bıyık seti, akıntılardaki, sıcaklıktaki veya gelgitin gücündeki değişiklikleri tespit etmelerine yardımcı olan kendi duyu cihazlarını oluşturur.
6. İnekler ve geyikler
Daha gelişmiş duyulardan bahsederken, bir memelinin kafasının içinde olmanın nasıl bir his olduğunu hayal etmek nispeten kolaydır, çünkü hepimizin tat alma, koku alma, dokunma, duyma ve görme duyularımız vardır. Peki ya insanların sahip olmadığı duyular?
2008 yılında yapılan bir araştırmada, sığırların ve bazı yaban geyiği gruplarının, Dünya’nın manyetik alanlarını algılayabildikleri ortaya çıktı. Bu araştırmaya kadar, bunun yalnızca kuşlarda ve böceklerde bulunan bir beceri olduğu düşünülüyordu. Bu memeliler dinlenmek ve uyumak için manyetik kuzeye yönelirler.
Bu manyetik alan algısı daha sonra filler ve muhtemelen köpekler gibi diğer büyük memelilerde de tanımlandı.
Duyusal bir dünya
Bu liste yalnızca memeliler için olduğundan, yalnızca 5 güçlendirilmiş duyuyu bulmak kolaydır. Bununla birlikte, konuyu merak ediyorsanız, en iyi tavsiye, kuşlar veya böcekler gibi diğer hayvanlardaki duyusal dünyayı keşfetmenizdir. Onlarda, diğer süper güçlerin yanı sıra elektrosepsiyon (elektrik algısı) veya termosepsiyon (sıcaklık) bulacaksınız.
Hayvanların olağanüstü kapasiteleri derinlemesine incelendikten sonra, çevreye uyumlarının ilişkisini görmek kolaydır. Ancak şu sorudan kaçınmak mümkün değil: Dünya onların gözünden nasıl görünüyor? Eğer bir kez deneyimlenebilirse, kesinlikle tekrarı olmayan bir deneyim olacaktır.
Tüm alıntı yapılan kaynaklar, kalitelerini, güvenilirliklerini, güncelliklerini ve geçerliliklerini sağlamak için ekibimiz tarafından derinlemesine incelendi. Bu makalenin bibliyografisi güvenilir ve akademik veya bilimsel doğruluğa sahip olarak kabul edildi.
- Begall, S., Červený, J., Neef, J., Vojtěch, O., & Burda, H. (2008). Magnetic alignment in grazing and resting cattle and deer. Proceedings of the National Academy of Sciences, 105(36), 13451-13455.
- Narukawa, M., & Misaka, T. (2021). Change in Taste Preference to Capsaicin and Catechin Due to Aging in Mice. Journal of nutritional science and vitaminology, 67(3), 196-200.
- von Dürckheim, K. E. (2021). Olfaction and scent discrimination in African elephants (Loxodonta africana) (Doctoral dissertation).