Amerika Papağanı: Oldukça Akıllı Bir Kuş

Yazan ve doğrulayan biyokimya Luz Eduviges Thomas-Romero

Son Güncelleme: 21 Aralık, 2022

Amerika papağanı, papağanlar, muhabbet kuşları ve kakaduları da içeren Psittacidae ailesine aittir. Psittacidae, belki de gezegendeki en karizmatik ve en popüler kuş ailesidir.

Karizmaları ve insanlara ilham verdikleri güçlü etkisi, esas olarak büyük zekaları ile ilgilidir. Bu kuşların problem çözebildikleri ve deney yaparak öğrenebildikleri bilinen bir gerçektir. Dahası, edindikleri bilgileri türlerinin diğer üyeleriyle paylaşabileceklerini bilmek de şaşırtıcıdır.

Amerika papağanı fiziksel özellikleri

Bu aileye ait kuşlar, açık kanca şeklindeki gagaları göz önüne alındığında tanınması kolay bir grup ünlü kuştur. Çok renkli tüyleri de onları kalabalıktan ayırır. Kırmızı, sarı, mavi, mor ve kahverengi detaylarla ağırlıklı olarak yeşildirler. Kuşkusuz parlak renkleri, yaşadıkları ağaçların çiçekleri ve yaprakları arasına karışmalarına yardımcı olur.

Psittacidae’yi karakterize eden diğer özellikler, sesleri ve insanların seslerini taklit etme yetenekleridir. Bu yetenek, ürettikleri empati ve sevgi göz önüne alındığında onları çok popüler evcil hayvanlar haline getirdi.

Psittacidae grubunda iki ayak parmağı öne, ikisi arkaya dönüktür. Bu özellik, aletleri primatlara benzer şekilde kullanmalarına izin verir.

Biyoloji ve davranış

Amerika papağanı yavaş bir gelişime sahiptir. Genel olarak, genç Amerika papağanları yaklaşık 4 yaşında, yani cinsel olgunluğa ulaştıklarında evlerini terk ederler. Bu uzun süre boyunca ebeveynleri artık yumurta bırakmaz. Bu davranış kalıbı, genç papağanların ebeveynlerinden öğrenmeleri gereken her şeyin önemini yansıtır.

Dahası, 25 ila 50 bireyden oluşan karmaşık sosyal yapılarda yaşarlar. Kendilerini avcılardan korumak söz konusu olduğunda bu çok etkili bir stratejidir. Ayrıca ömür boyu süren tek eşli ilişkiler kurarlar.

Ayrıca Amerika papağanı vücut ağırlığıyla orantılı olarak büyük bir kafaya sahiptir. Tüm bu özellikler, bu kuşların karmaşık bilişin gelişmesiyle ilişkili tüm ön koşulları karşıladığı anlamına gelir.

Amerika papağanı, vahşi doğada ortalama 40 ila 50 yıl yaşayabilir. Aynı zamanda çok özenli bir bakım ile, esaret altında yaşayanlar 70 yıla kadar yaşayabilirler.

Renkli güzellik ve zeka

Papağangiller her zaman kuş sınıfının primatları olarak görülmüştür. Beyin büyüklükleri ile vücutları arasındaki oran açıkça büyük maymunlarla karşılaştırılabilir.

Papağan ailesinin üyeleri, zekalarını yalnızca sesleri taklit etmeyi öğrenme yetenekleriyle göstermekle kalmazlar. Kea (Nestor notabilis) gibi bazı türler, büyük antropomorfik memelilerin yaptığı gibi, alet kullanma konusunda da büyük bir yeteneğe sahiptir.

Bilim, Amerika papağanı zekası hakkında ne diyor?

Şu anda, İspanya’nın Tenerife kentindeki Loro Parque’de (Papağan Parkı) araştırma yapan bir araştırma grubu var. Grup, bu kuşların karmaşık bilişlerinin evrimini inceliyor.

Şu anda laboratuvarlarında büyük yeşil makavlar (Ara ambiguus), mavi boğazlı makavlar (Ara glaucogularis), kırmızı önlü makavlar (Ara rubrogenys) ve mavi başlı makavlar (Primolius couloni) bulunmaktadır.

Karar vermenin, farklı faydalı alternatifler üzerinde düşünme ve en büyük avantajı sunan seçeneği seçme kapasitesine atıfta bulunduğunu bilmek ilginçtir.

Bazen bu durum, anında tatmin olma arzularından fedakarlık etmelerini gerektirir. Bu yeti bilişsel olarak zorlayıcı kabul edilir. Sadece dürtülerini engellemelerini değil, aynı zamanda beklemeye değip değmeyeceğine karar vermek için beklenen sonuçları değerlendirmelerini de gerektirir.

Amerika papağanlarında karar verme nelerden oluşur?

Deneyler, dört Amerika papağanı türünün jeton takası görevine maruz bırakılmasından oluşuyordu. İlk olarak, araştırmacılar kuşları düşük, orta ve yüksek değerli yiyecekler için üç tür jeton takas etmeleri için eğitti. Hepsi jetonları değerlerine göre belirli bir sırayla takas etmeyi öğrendi.

Daha sonra kuşlar, düşük değerli yiyecekler ile daha kaliteli yiyecekler için takas edebilecekleri bir belirteç arasında seçim yapma durumuyla karşı karşıya kaldılar. Denemeler sırasında, tüm türler ekonomik olarak karar verebildi, ancak yalnızca büyük Amerika papağanı türleri, önemli testlerden birinde diğerlerini geçebildi.

Muhteşem bir kuş olmanın bedeli

Belki de bizi bu harika kuşlara çeken onların zekasıdır. Ancak, ne yazık ki, bu kuşların evcil hayvan olarak kullanılması ve doğal yaşam alanlarının yok edilmesi ve dönüştürülmesinin neden olduğu baskı, onları yok olma riski daha yüksek olan kuş ailelerinden biri haline getirdi.

Hatta, Amerika papağanı türlerinin neredeyse yarısı çoktan nesli tükenmiş durumda. Amerika papağanlarının ait olduğu Ara cinsi, on üç tanınmış türe sahiptir – bunlardan altısının zaten nesli tükenmiştir. Uzmanlar, bu kuşların evcil hayvan olarak yasadışı ticaretinin sürdürülmesinin önümüzdeki on yıl içinde tüm cinsin doğal ortamından yok olmasına yol açacağı konusunda hemfikir.