Köpeklerde Uyuz Hastalığı

Yazan ve doğrulayan Aavukat Francisco María García

Son Güncelleme: 21 Aralık, 2022

Uyuz, köpekleri etkileyen en yaygın sağlık sorunlarından bir tanesidir. Eğer köpeğinizin uyuz olduğundan şüphe ediyorsanız, muayene olması ve tedavi edilmesi için köpeğinizi en kısa sürede veterinere götürünüz. Uyuz, köpeklerin derilerinde yaşayan mikroskobik maytlardan kaynaklanır. Genel olarak konuşmak gerekirse, köpeklerde uyuz hastalığının iki türü vardır.

Demodeks Uyuzu

Demodex canis adı verilen parazit, demodeks uyuzuna neden olur. Bu mikroorganizma köpeğin dermis ve epidermis tabakalarında yaşar. Ancak, bu maytlar kontrol edilemez bir şekilde üremeye başladıkları zaman komplikasyonlar baş göstermeye başlar.

Demodeks uyuzu kendini iki şekilde belli eder:

• Lokal: Derinin ufak bir bölümünü etkiler, genelde yüzde ortaya çıkar. Sivilceye benzer yapılar oluşur ve bu yapıların etrafındaki tüyler dökülür.
• Genel: Adından anlaşılacağı üzere, bu tür uyuz hastalığı hayvanın epidermisindeki tüm bölgelere yayılır.

Yaşamlarının ilk altı aylarında yavru köpekler uyuza karşı savunmasızdırlar.

Büyük ölçüde tüylerin dökülmesine eşlik eden deride kızarıklık ve şiddetli inflamasyon gerçekleşir. Bunlar en belirgin belirtilerdir. En şiddetli durumlarda, köpeğin yaralarından anormal sıvı ve rahatsız edici kokular gelebilir. Her yaş grubundan köpeği etkileyebilir.

Bu hastalığın iki türünün de tipik bir özelliği vardır: kaşıntı. Sürekli devam eden kaşıntı sadece kısır döngüye sebep olur ve durumu sonu gelmez bir hale sokar. Oldukça rahatsız edici bir durumdur. Köpekler durmadan hassas bölgeleri kaşır dururlar. Ancak bu hareket yaraları daha da derinleştirir ve üstelik maytların derinin başka bölgelerine doğru yayılmalarını sağlar.

Bir köpeğin hastalığa olan hassasiyetini arttıran iki etkenden birisi genetik diğeri de hormonal dengesizliklerdir. Beslenme bozukluğu olan köpekler de yüksek risk taşımaktadır. Uyuz hastalığının bu çeşidi insanlara bulaşmamaktadır.

Sarkoptik Uyuz

Sarcoptes Scabiei (uyuz böceği), bu tür uyuzun yayılmasından sorumlu olan mayttır.  Lezyonlar genel olarak kulak uçları, dirsekler, karın bölgesi ve göğüste gözükür. Uyuzun bu türünün neden olduğu kaşıntı daha da dayanılmazdır ve iyileşme süresi oldukça uzundur.

Demodex canis parazitinin tersine, Sarcoptes Scabiei normalde köpeklerin derilerinde yaşamazlar. Buna rağmen, bir köpek belirgin semptomplar göstermese bile, doğrudan bir temas halinde, hastalık karşı tarafa bulaşacaktır.

Daha da kötüsü, Sarkoptik uyuzu insanlara da çok kolay bir şekilde bulaşabilirler. Yeterli önlem almazsanız ailecek uyuz hastalığına yakalanabilirsiniz.

Köpeklerde Uyuz Hastalığının Belirtileri ve Teşhisi

Yara ve yara izlerinin, tüy döküntüsünün ve sürekli kaşıntının yanı sıra, köpeklerde uyuz belirtileri şunlar da olabilir: 

• İştah kaybı ve hemen onu takiben, kilo kaybı ve kas kütlesi kaybı.
• Hastalığın kendisinden ve tedavisinden kaynaklı şiddetli depresif belirtiler. Diğer tedbirlere ek olarak, etkilenen köpek diğerlerinden ayrı bir alana konmalıdır.
• Eğer lezyonlar düzgün bir şekilde tedavi edilemezse kızarıklığa, kabuklanmaya, kötü kokuya ve son derece kuru bir cilde neden olur.

Köpeğinizin uyuz olup olmadığını doğrulamak için veterineriniz çok ayrıntılı fiziksel bir muayene yapacaktır. Deriyi derin bir şekilde kazacak (kanatacak kadar derin) ve alınan deri numunesini mikroskop altında inceleyecektir.

Köpeklerde Uyuz Hastalığının Tedavisi

Tedavi, hastalığın türüne ve ne kadar ilerlediğine göre değişir. Tedavi ağızdan ilaç, damardan ilaç ya da lokal şekilde olabilir. Durum ne olursa olsun, asıl önemli olan istisnasız, sonuna kadar tedaviyi devam ettirmektir. Aylar süren bir süreçtir. Hastalığın tekrar etmesi köpek için çok tehlikeli bir durumdur. Ve her zaman olduğu gibi, önlem almak her zaman yapılabilecek en doğru şeydir.

Köpeklerde Uyuz Hastalığı Nasıl Önlenir?

Konu uyuz oldu mu bazı etkenler bizim kontrolümüz dışında işler. Ancak evcil hayvan sahipleri, riski en aza indirgemek için ellerinden gelenleri yapmalıdırlar.

• Sağlıklı, dengeli bir diyet. Köpekler etçil hayvanlardır bu yüzden, tercihen, doğal kaynaklardan gelen proteine ihtiyaç duyarlar.
• Güvenilir bir veterinere düzenli aralıklarla yapılan ziyaretler.
• Köpeğinizin “temel bakım veterinerinin” oluşturduğu aşı takvimine titiz bir şekilde uymak. 
• Hijyen ve temizlik.