Köpeklerin Tespit Edebildiği Kanser Türleri

Yazan ve doğrulayan Aavukat Francisco María García

Son Güncelleme: 21 Aralık, 2022

Köpekler bizi şaşırtmaya devam ediyorlar. Bu hayvanların bir insanın sahip olabileceği en iyi arkadaş olduğu kanıtlanmıştır. Köpekler arkadaşlıklarının yanı sıra, bombaları, uyuşturucuları ve kayıp insanları da bulmaya yardımcı olabiliyorlar. Ve artık şimdi de kanseri bulabiliyorlar.

Çoğu eğitimi alanında, köpeklerin küçük yaştaki çocuklar için harika birer sınıf yardımcısı olduğu kanıtlanmıştır. Okumayı geliştirme gibi derslerde çocuklara çok yardımcı olmuşlardır. Töropatik düzeyde ise, köpeklerin Down Sendromu ve Otizmli çocuklarla yaptıkları çalışmalar göze çarpan niteliktedir.

Kansere Karşı Yardım

Sağlık alanında, köpekler eğer amaca uygun şekilde eğitilirse, epilepsi veya şeker hastalığı gibi hastalıkları tespit edebilmek için en iyi alarm haline geliyor.

Şimdiye dek sahiplerinin kanser hastası olduğunu tespit etmeye yardımcı olmuş birçok köpek olmuştur.

Şüphesiz ki köpekleri bir “medikal kahraman” yapan şey, insan vücudundaki çeşitli kanser hastalıklarının varlığını tespit edebilmedeki kanıtlanmış yeteneğidir.

Böyle bir olay ilk olarak 1980’li yılların sonlarında, Birleşik Krallık’ta yaşanmıştır. Bir kadın, Border Collie cinsi köpeğinin ısrarları üzerine doktora gitmiştir. Sebep ise, kadının bacağının birinde bir ben ortaya çıkmış olmasıdır. Deri hastalıkları uzmanı daha önceden bu lekeyi incelemiştir. Fakat ilk başta zararsız olarak sınıflandırmıştır. Sonrasında anlaşılmıştır ki, bu ben cilt kanserine yol açan kötü huylu bir tümörün erken evresidir. O an benin hayati bir tehlike oluşturduğunu keşfedememişlerdir.

Bunu Nasıl Yapıyorlar?

Köpeklerin insan vücudundaki kanserin ve kötü huylu tümörlerin varlığını nasıl tespit ettikleri sorusunun cevabı, 300 milyon koku reseptörüne ev sahipliği yapan burunlarıdır.

Özellikle bu amaç için eğitilirlerse insan burnu tarafından algılanamayan (ki insan burnunda yalnızca 5 milyon koku reseptörü vardır) değişimleri tespit edebiliyorlar. Ve bunu iki Olimpik havuza damlamış bir damla kanı tespit etmek için ihtiyacımız olan koku hassasiyetine eş değer bir hassasiyet ile yaparlar.

Hatta hastalık henüz “sıfırıncı” evrede olduğu zaman bile köpeklerin hastalığın varlığını fark edebilme kapasiteleri vardır. “Sıfırıncı” dediğimiz bu evrede, hiçbir geleneksel tedavi yönteminin hastalığı teşhis edebilme yeterliliği yoktur.

Köpeklerin tespit ettikleri şey ise Uçucu Organik Bileşikler (UOB)’dir. Bunlar kötü huylu tümörlerin bütün vücuda yaydığı küçük taneciklerdir.

Köpeklerin Tespit Edebildiği Kanser Türleri

• Prostat Kanseri: Erkeklerin en sık yakalandığı kanser türü olan prostat kanserinin erkeklerde görülme oranı yüzde 21.3’tür. Köpekler tarafından idrar yoluyla tespit ediliyor. Birleşik Krallık’ta bulunan Medikal Tespit Köpekleri Kuruluşu bu hayvanları genellikle “yalancı pozitiflik” sonuçlarını tespit etmek ve bu patolojiyi gözardı etmek için kullanıyor. Bunu yaparken de geleneksel testlerden faydalanıyor.
• Yumurtalık Kanseri: Bu kanser başlangıç evresinde fark edilirse hayatta kalma oranı yüzde 90’lara kadar çıkabiliyor. Buradaki esas zorluk, bu teşhis konulduğunda hastaların yüzde 60’ında hastalık çok ileri bir safhada ve bütün vücuda yayılmış oluyor. Bu hastalığın hızlı bir şekilde teşhis edilmesini engelleyen faktörlerden bir tanesi, kabızlık veya iltihaplanma gibi bütün belirtilerinin başka hastalık belirtileriyle ilişkilendirilmiş olmasıdır. Ancak köpekler idrar vasıtası ile bir tümörün oluşumuyla ilgili bizi uyarıyorlar
• Akciğer Kanseri: Akciğer kanserini “koklamak” için eğitilmiş köpeklerin çoğu hastanın nefesini kokladıkları zaman, teşhisteki başarı oranı yüzde yüze ulaşıyor.
• Cilt: Köpeklerin bu berbat hastalığı tespit etme kapasitesinin olduğunun anlaşıldığı ilk resmi hikayenin, erken evre cilt kanseri olduğundan daha önce de bahsetmiştik. Bu durumda hayvanlar her hastanın doğrudan vücudundan kaynaklanan kötü kokuları almak için eğitilir.
• Kalın bağırsak, böbrek ve ince bağırsak: Bu üç organda tümör olup olmadığı yüzde 98’lik bir başarı oranı ile, hasta kişinin nefesinden veya dışkısından tespit edilebilir.

Ayrıca meme ve mesane kanserini tespit edebilmesi için eğitilen köpeklerin başarılı olduklarını destekleyen çalışmalar da vardır.

Eğitim

Labrador gibi iz sürmeye ve kokuları tespit etmeye meyili olan cinsler en çok kullanılan cinslerdir.  Fakat uzmanlar bütün köpeklerin hastalıkların varlığı hakkında bizleri uyarmayı öğrenebileceğini belirtiyor.

Hangi organımızın tehlikede olduğuna bağlı olarak uçucu parçacıkların kendilerine has kokuları vardır. Bu nedenle köpekler amacına uygun olarak özel eğitim alırlar. Aynı güvenlik görevleri için eğitildiklerinde olduğu gibi, bu sağlık ajanlarını eğitmek için de pozitif pekiştirme kullanılır.