Köpeklerde Aflatoksin Zehirlenmesi

Yazan ve doğrulayan Aavukat Francisco María García

Son Güncelleme: 21 Aralık, 2022

Aflatoksin, mantar kaynaklı yani mikotoksin türünde bir zehirdir. Özellikle aspergillus flavis, aspergillus parasiticus ve puberulum penicillium cinsi mantarlarda görülür. Mantar kaynaklı zehirler arasında en iyi bilinen ve en çok araştırılan tür aflatoksindir.

Aflatoksin nedeniyle ortaya çıkan tüm hastalıklar, aflatoksikozis hastalık kapsamında değerlendirilir. Aflatoksin, başta tahıllar olmak üzere yiyeceklerin küflenebileceği nemli ortamlarda ortaya çıkar. Depolarda düzgün şekilde muhafaza edilmeyen tahıllarda kolaylıkla mantar oluşabilir.

Yiyecek üretiminde bu mantarlı tahıllar kullanılırsa tüketicilerde çeşitli aflatoksikozis hastalıkları görülmesi işten bile değildir. Geçmişte köpek mamalarında da buna benzer vakalar yaşanmıştır.

İlginizi çekebilir: Köpekleri Zehirleyen Bitkiler

Aflatoksin nasıl ortaya çıkar ve hangi gıdaları etkiler

Aflatoksinin, üretimin tüm safhalarında gıdaları etkileme ihtimali vardır. Hasat, depolama ya da işleme dönemlerinin herhangi birinde bu mantar kaynaklı zehir türü ortaya çıkabilir.

Mantar zehriyle en sık karşılaşılan gıdalar; pirinç, arpa, çavdar, yer fıstığı, ceviz, pamuk tohumu ve sorgumdur. Aflatoksin oluşumunu tetikleyen koşullar ise su içeriği, nem ve sıcaklıktır.

Aftoksin kimler için zararlıdır?

Domuz, ördek ve kedi gibi hayvanlar aflatoksine karşı özellikle hassastır. Köpek, koyun ve hindilerin de bu zehir nedeniyle hastalık kapma ihtimali yüksektir.

İnsanlara yönelik fazla bir zararı olmasa da çocuklar aflatoksinden etkilenebilirler. Söz konusu köpeğiniz olduğunda iyice dikkatli olmalısınız çünkü geçmişte aflatoksin taşıyan mamaların piyasaya sürüldüğü oldu.

Aflatoksinin etkileri

Aflatoksin, karaciğere ciddi anlamda zarar verir. Bu organın aldığı zarar kendini çok çeşitli semptomlarla gösterebilir. Bazı vakalarda, aflatoksin zehirlenmesi ölüme kadar gidebilir.

Aflatoksikozis hastalıklarının semptomları

Aflatoksin zehirlenmesiyle gelen hastalıkların ne türde semptomlar göstereceği vücuda alınan zehir miktarına ve zehirli gıdanın ne kadar zaman önce tüketildiğine göre değişkenlik gösterir. Aflatoksin tüketenin insan ya da hayvan olmasına göre de farklı semptomlar görülecektir.

Köpeklerde aflatoksikozis semptomları

Köpeklerde sindirimin hemen ardından kusma ya da iştahsızlık gibi belirtiler gözlenebilir. Kilo verme, iç kanama, karın bölgesinde ödem gibi semptomlar da görülür. Ciddi vakalar, ani ölümle sonuçlanabilir.

Aflatoksin zehirlenmesinin ardından kilo kaybı, iştahsızlık ve değişken ruh hali gibi kronik semptomlar da görülebilir. Ayrıca karaciğer yetmezliği ve kanda pıhtılaşma sorunları yaşanabilir.

Diğer hayvanlarda aflatoksikozis semptomları

Aflatoksikozis farklı hayvanlarda farklı semptomlar gösterebilir. Aşağıdaki listede yaygın görülen bazı belirtileri sıraladık:

• Karaciğer hastalıkları; siroz, fibrozis, karaciğer kanseri…
• Safra yolunda hasar
• Kansızlık
• Sarılık
• Karaciğerde hasar
• Kemik iliğinde mutasyonlar
• Endokrin sistem ve üreme sisteminde problemler
• Solunum sistemi hastalıkları
• Bağışıklık sisteminin zayıflaması

İnsanlarda aflatoksikozis semptomları

Yaş, cinsiyet ve genel sağlık durumu aflatoksikozisin insanlarda görülen semptomlarında değişiklik yaratır. Aflatoksinin vücuda ne zaman ve ne kadar miktarda girdiği de önemlidir.

Aflatoksinli gıdalar tükettikten kısa süre sonra oluşan semptomlar:

• Karaciğerde hasar
• Karın bölgesinde acı
• Sindirimde problemler
• Bilinç kaybı
• Krizler
• Akciğer ödemi

Aflatoksine karşı alabileceğiniz önlemler

Öncelikle, tükettiğiniz gıdaların doğru şekilde yetiştirilip hasat edildiğinden olabildiğince emin olmaya çalışmalısınız. Hem hayvanlar hem insanlar için kaliteli gıda tüketmek büyük önem taşıyor çünkü sıradan birinin et, peynir ya da yumurtasındaki mikotoksini tespit edebilmesi çok olası değil. Üstünde küf gördüğünüz hiçbir gıdayı tüketmeyin.

Tedavi

Aflatoksin zehirlenmesi belirtileri gösterdiğinizi düşünüyorsanız, ilk yapacağınız şey zehirlenen yiyeceği tüketmeyi kesmektir. Sonra semptomların tedavisine başlayabilirsiniz.

Aflatoksinle doğrudan mücadele eden antibiyotikler yoktur. Bu nedenle tedavi için aflatoksinin semptomlarına odaklanarak vücutta yaşanan problemleri giderecek ilaçlar kullanabilirsiniz.