Köpekler Ve İlaçlar: Köpekler İnsanlar İçin Üretilmiş İlaçları Kullanabilirler Mi?

Asla önermeyeceğimiz bir şey varsa, o da köpeğinizi kendi kendinize tedavi etmenizdir. Köpeğinizin herhangi bir sağlık probleminden muzdarip olduğunu düşündüğünüz an, konunun uzmanı bir sağlık profesyoneline danışmak yapacağınız ilk ve tek şey olmalıdır; çünkü köpekler insanlar için üretilmiş bu ilaçları aldıklarında, sonuçları çok ciddi olabilir. Köpekler ve ilaçlar konusu son derece dikkat etmeniz gereken bir meseledir.

Başka bir deyişle, bu konudaki ihmaliniz, size veterinere gitmekten çok daha pahalıya mal olabilir. Hatta ve hatta bu durum maalesef evcil hayvanınızın hayatına bile mal olabilir.

Her ne kadar insanlar memeli hayvanlar grubuna ait olup vücutlarımız benzer bir şekilde çalışıyor olsa da, köpekler ve hayvanlar birbirlerinden oldukça farklıdır. Ve ilaçların gösterebileceği yan etkiler, bir türden diğerine büyük bir ölçüde değişebilir.

İltihaplanma önleyici (anti-enflamatuvar) ilaçların köpeklerdeki toksik etkileri

İbuprofen, aspirin ve asetaminofen (parasetamol), hemen hemen her evde kolaylıkla bulabileceğiniz ilaçlardır. Bu tarz ilaçlar, genelde hafif ve orta şiddetli ağrıların giderilmesine yardımcı olmak için kullanılır. İbuprofen, ağrı kesici etkilerinin yanında, aynı zamanda bir ateş düşürücüdür.

Hafif atlatılan hastalıklar, baş ağrısı, eklem ve kas ağrısı veya grip gibi durumlarla bu ilaçların kullanımı oldukça yaygındır. Bu tür ilaçlar reçetesiz bir şekilde satıldıkları için, sıklıkla gereksiz bir şekilde kullanmaya yatkınız.

Bu ilaçları kullanma sıklığımız ve her daim elimizin altında bulundukları gerçeğini göz önüne alırsak, bazı insanların evcil hayvanlardaki semptomları tedavi etmek için de bu ilaçları kullanabileceklerine inanmaları kaçınılmaz olabilir. Fakat bu tür bir bilinçsiz kullanım, hayvanlar üzerinde oldukça tehlikeli olabilir ve hatta köpekler için ölümcül bile olabilir.

Köpekler ve ilaçlar:İnsanlar için üretilmiş ilaçlar, köpeklerde öldürücü etkiye sahip olabilir

İnsanlara kıyasla, köpeğinizin alabileceği etkin dozdaki asetaminofen miktarı çok azdır (15mg/kg).  Ölümcül doz ise (150mg/kg), insanlar için üretilen kapsüllerin genellikle 1 gram ürün başına 500 mg’lık birimler halinde geldiği düşünüldüğünde çok düşüktür. Başka bir deyişle, insanlar için üretilmiş olan bir kapsül asetaminofen (bir tür parasetemol), köpekler için öldürücü dozun çok ama çok üzerindedir.

Bu demek oluyor ki, 10 kilo ağırlığındaki bir köpek bu haplardan bir tane aldığında, öldürücü dozun beş kat üzerine çıkmış olur. Eğer acil tıbbi müdahale gerçekleşmezse, hayvanın ölümü oldukça muhtemeldir.

İlaçlar vücutta nasıl etki eder ?

Bir ilaç vücuda alındıktan sonraki ilk semptomların ortaya çıkma hızı, ilaçların kan dolaşımına geçme hızına ve hedef organa ulaşma süresine bağlıdır. Normalde ilaçlar karaciğer tarafından metabolize edilip, böbrekler tarafından filtrelenene kadar kanda dolaşır. Bu organların ilaçları metabolize etme süresi, diğer pek çok faktörün yanı sıra, asıl olarak alınan maddenin konsantrasyonuna bağlıdır.

Bu ilaçların metabolizma tarafından emilme hızları her köpekte aynı değildir. Bazılarında metabolizma o kadar hızlı olabilir ki kanda asla toksik konsantrasyonlara yol açmaz. Ancak bazılarında ise bu süre çok yavaş olabilir. Yani çok düşük veya normal dozlar bile hayvan üzerinde toksik etkiler yaratabilir.

Köpeğin vücuduna aldığı ilaçları metabolize etme hızını etkileyen bir dizi faktör vardır. Bu faktörlerden başlıcaları şunlardır :

• Evcil hayvanınızın aldığı diğer ilaçların farmakolojik etkileşimleri
• Hayvanınızın genetik yapısı
• Köpeğinizde bulanabilecek herhangi bir hastalık

Köpekler ve ilaçlar:İlaç zehirlenmesinin belirtileri nelerdir?

İlaç zehirlenmelerinde (entoksikasyon) görülen belli başlı belirti ve bulgular şunlardır :

• Anoreksiya veya iştahsızlık
• Kusma
• Karın ağrısı
• Yorgunluk ve enerji eksikliği (letarji)
• Sıvı kaybı
• Sarılık – karaciğerin düzgün çalışamaması sebebiyle cildin ve mukoza zarlarının sarımsı bir renk alması durumu
• Bacaklarda ödem ve şişlik
• Morarma – bu aynı zamanda aspirin nedeniyle de oluşur
• Artan vücut sıcaklığı – bu aspirin tüketiminin tipik bir belirtisidir
• Siyanoz – kandaki oksijen eksikliği nedeniyle hayvanın vücudunun bazı kısımlarının mavimsi bir renk alması durumudur
• Solunum güçlüğü veya nefes darlığı – Steroid yapıda olmayan anti-enflamatuvar ilaçlar (NSAİ), kandaki proteinlere yapışarak dokuların oksijen almalarını engelleyen tıbbi bileşenlerdir
• Taşikardi
• Koma
• Böbrek ve karaciğer yetmezliğinden ölüm

NSAİ olarak adlandırdığımız, steroid yapıda olmayan anti-enflamatuvar ilaçlar, ayrıca sindirim sisteminin mukus zarına da zarar verirler. Bunun nedeni, bu ilaçların prostaglandin dediğimiz molekülleri inhibe etmeleridir. Prostaglandin, mide yüzeyini adeta kaplar ve mide asidi salgılanmasını azaltan mukozayı üreterek bağırsağın korunmasını sağlar.

Şöyle ki, köpekler insanlar için yapılmış ilaçları aldıklarında, bu ilaçların toksik etkileri bazen asıl hastalığı daha da kötüleştirebilir. Bu da, sonuç olarak veteriner hekimin tanı koymasını zorlaştırabilir. Bütün bu bahsettiğimiz nedenleri göz önünde bulundurduğumuzda, evcil hayvanlarda herhangi bir hastalıkla başa çıkmak için geçerli tek seçenek, mümkün olan en kısa sürede bir veteriner hekime başvurmaktır.