Deniz Hayatı: Tüm Denizanaları Sokar mı?
Yazan ve doğrulayan Aavukat Francisco María García
Denizanaları, dünyanın dört bir yanındaki kıyı şeridinde sıklıkla karşılaştığımız bir manzaradır. Denizanaları, tipik olarak sıcak iklimi tercih etse de iklim değişiklikleri, belirli türleri göçe zorladığından dolayı onlara soğuk sularda rastlamak gittikçe yaygınlaşan bir durum haline geldi. Yine de bugün bu makalemizde şu sorunun cevabını bulmak istiyoruz: Tüm denizanaları sokar mı?
Tüm denizanaları sokar mı – Denizanası nedir?
Denizanası pasif bir hayvandır; aktif olarak avlanmaz ve avlarına saldırmaz. Dış uyaranlar, uzun dokunaçlarının nematosist salmasına neden olur – zehir salgılayan ve hayvanı yırtıcılara karşı koruyan acı veren hücreler.
Bu savunma mekanizmasıyla donanmış bir denizanası, yiyecek yakalamak için dokunaçlarını kullanırken kendilerini de akıntıya sürükler.
Sadece bazı tür denizanaları, insanlara zararlı olan zehri üretir ve bu zehir, genellikle ölümcül değildir. Yine de bir denizanasının zehri, hayvanlar alemindeki en zehirli zehirlerden biridir.
Denizanası sokmasını nasıl önleriz?
- Bazı denizanaları tamamen şeffaf olduğu için onları fark etmek zor olabilir ve bu durum da sokmasına engel olmayı zor kılar. Bu tür durumlarda bu denizanalarının bulunduğu bölgelerden uzak kalmanızı öneririz.
- Denizanalarını bizden uzak tutacak bazı ürünler mevcut. Örneğin güneş kremleri, denizanalarının bizlere fazla yaklaşmasını önlemek için genellikle fayda sağlar.
- Bir denizanasına ölü olsa bile dokunmayın. Bir denizanasının dokunaçları, sıcaklıktaki değişikliklere ya da başka bir nesneye temas ettiği zaman tepki verir. Öldükten sonra bile bir denizanasının zehir salgılayabileceğini unutmayın.
Denizanası sokmasını önleme
İsrail Üniversitesi, bir denizanası kovarın geliştirilmesiyle ilgili bir araştırma yaptı. Araştırmacılar, derisi oldukça sıra dışı bir madde salgılayan bir palyaço balığını (ya da anemon balığı) inceleyerek başladılar. Teorileri; cilde uygulanan bu sıvı, kullanıcıyı, denizanası sokmalarına karşı koruyabileceğiydi.
Buldukları şey ise; bu maddenin denizanasının afallamasına ve kullanıcının aslında kendi türünün bir üyesi olduğunu düşünmesine neden olduğuydu. Sonuç olarak zehirli nematosistlerini salma olasılığı daha düşüktü.
Çalışmalar, bu ürünün vakaların %85’ine kadar etkili olduğunu gösterdi. Bununla birlikte bu ürün, genellikle Portekiz Savaşçısı olarak bilinen Fizalya Denizanası veya bilimsel adı Chironex Fleckeri olan Kutu Denizanası gibi daha tehlikeli türlere karşı henüz test edilmedi.
Isdin Laboratuvarı, Oceno grafic ile birlikte denizanasını kovmada etkili olan ve böylelikle sokma riskini sınırlayan bir ürün üretmeyi de başardı.
Önleyici tedbirler
Bazı ülkeler, halka açık plajlara yakın olan denizanası nüfusunu azaltmak için önleyici tedbirler aldı. Bu önlemler şunları kapsar:
- Balıkçı teknelerini bölgede denizanası yakalamaya teşvik etmek. Bu yöntemle ilgili sorun, teknelerin, genellikle kıyıdan yaklaşık 92 metre uzaklıkta bulunmasıdır; yani bazı denizanaları, o tekneleri aşıp kıyıya vurabilir.
- Denizanası karşıtı ağlar: Uzman bilgisi, bu metodun etkili olması için gereklidir. Küçük ve genç denizanaları genellikle kolaylıkla ağların arasından geçebilir. Dahası ağlara takılan herhangi ölü bir denizanası hızlı bir şekilde parçalanmaya başlar. Kalıntıları ise daha sonra ağdaki deliklerden geçebilir ve genellikle kıyıya vurup plaja gidenler için tehlike arz edebilir.
Denizanası sokması nasıl tedavi edilir
Bazı insanlar, zarar gören bölgenin soğuk su ile tedavi edilmesini tavsiye eder. Bu, genellikle çok büyük bir hatadır çünkü sıcaklıktaki değişiklik, nematosistlerin tekrar yakmasına sebep olabilir. Bu şekilde daha fazla zehir salgılayarak acı ve tahrişin artmasına neden olur.
Uzmanlar aşağıda yer verdiğimiz yöntemleri tavsiye ediyor:
- Bir denizanası tarafından sokulduktan sonra ilk önce denizanasının cinsini tanımalı ve ani bir harekette bulunmamalısınız.
- Mümkün olduğunca dikkatli bir şekilde, küçük ve sakin adımlar kullanarak hayvandan uzaklaşın.
- Zarar gören bölgeye tuzlu su uygulayın. Bu şekilde sıcaklıkta büyük bir değişiklik olmayacak ve nematosistlerin yakma ihtimali azalacak.
- Bölgeyi tuzlu suyla yıkadıktan sonra temiz suyla durulayın. Acıyı dindirmeye yardımcı olması ve zarar gören bölgeyi azaltması için 15 dakika boyunca ilgili bölgeye buz uygulayın.
- Enfeksiyonu önlemek için antiseptik krem uygulayın ve birkaç gün boyunca gözünüz zarar görmüş bölgenin üzerinde olsun. Bandajlar, bakterilere karşı korumanın iyi bir yoludur.
Bu metin yalnızca bilgilendirme amaçlı sunulmuştur ve bir profesyonelle görüşmeyi yerine geçmez. Şüpheleriniz varsa, uzmanınıza danışın.