Avustralya'daki Fare Vebasının Sonuçları

İnanılmaz biyoçeşitliliği ve muhteşem manzaraları ile Avustralya, son yıllarda ekosistemlerinin dengesini ciddi şekilde tehdit eden bir dizi felaket yaşadı. En yenisi, her şeyi mahveden yıkıcı bir fare vebası oldu.

Avustralya halkının da anlamakta zorlandığı ülkeyi bu kritik duruma sokan durumun nedenlerinin araştırılması gerekiyor. Doğadaki her şey gibi, çevredeki değişiklikler de çoğu zaman olayları büyütmüş ve bir dizi sonuç doğurmuştur.

Avustralya: bir dizi talihsizlik

Avustralya, küresel ısınmadan en çok etkilenen kurbanlardan biridir; son 40 yıl bu ülkenin tarihindeki en sıcak yıllar olmuştur. Yüksek sıcaklıkların bu kalıcılığı kuraklığı destekledi ve bu da kötü şöhretli yangınlara yol açtı.

Çöller, Avustralya yüzeyinin %44’ünü kaplar. Hava sıcaklığı yılın büyük bir bölümünde ılımandır- kışın genellikle 18ºC’nin altına düşmez ve kuvvetli rüzgarlar, düşük yağışlarla birleşerek yangınlar için mükemmel ortamı yaratır.

Avustralya’da Ocak ve Mart ayları arasındaki dönem “yangın mevsimi” olarak bilinir.

2020 salgını sırasında, itfaiyecilerin yanan ormanlardan koalaları çıkaran görüntüleri viral olmuştu. Bu yangınlardan elde edilen veriler cesaret kırıcı:

• 80.000 kilometrekare, çoğu çölleşmenin önündeki son engel olan orman alanları olmak üzere, harap oldu. Size bir fikir vermek gerekirse, bu alan İrlanda’nın büyüklüğünden biraz daha büyüktür.
• 1 milyardan fazla hayvan etkilendi. Bu habitat tahribatının bir sonucu olarak, 244’ü ülkeye özgü olmak üzere 327 hayvan ve bitki türü kritik derecede tehlike altına girmiştir.
• Atmosfere 400 megaton CO2 salındı. Yangınlardan çıkan dumanlar Arjantin ve Şili’den görülebiliyordu. Uydu görüntülerinde yangının ülke genelinde devam ettiği görülüyor.

Bu yangınların ardından yağan yağmurlar, ülkenin itfaiye teşkilatlarını rahatlatsa da büyük sellere de neden oldu. Bu olayın nedenleri, heyelanlara karşı bitki örtüsünün sağladığı korumanın tüm arazinin yangın tarafından harap olmasıyla ortadan kalkmasından olduğu bulundu.

Yağmurlar ve farelerin vebası

Yangınlar ve sellerden kurtulduktan sonra, yaz yağmurları mahsul çiftliklerinin nihayet gelişmesine izin verdi. Bununla birlikte, bu aynı zamanda farelerin ( Mus musculus ) çoğalması için ideal koşulları yarattı ve bu da Avustralya’da bir sonraki felakete yol açtı: tarlaları harap eden bir fare vebası.

Dişi fareler, 8 ila 12 bebek doğurabilir. Bu, gebeliklerinin 22 ila 24 gün sürmesi gerçeğiyle birlikte, her farenin yılda yaklaşık 300 birey yetiştirmesini mümkün kılar. Uygun koşullar altında ve yırtıcılar olmadan, bu hayvanların üreme hızı, popülasyonda üstel ve kaçınılmaz bir büyümeye dönüşür.

Şu anda, fare vebası kontrolden çıktı. Uzmanlar, sorun çözülmediği takdirde şehirlerde kemirgenlerin görülmeye başladığını söylüyor. Kışın gelmesiyle birlikte oraya sığınacaklardır.

Fare vebası Avustralya’ya nasıl zarar verir?

Bu kadar çok sayıda hayvanın tek etkisi mahvettikleri ekinler üzerinde değildir. Evlerde ve çiftliklerde de bu istilanın dikkate alınılması gereken sonuçları vardır. İşte en önemlilerinden bazıları.

1. Gıda kontaminasyonu

Yiyecek ve tahıl depolarında farelerin bulunması, başta dışkı ve idrar olmak üzere, hatta yiyeceklerin arasına gizlenmiş halde çürüyebilen cesetlerle olmak üzere ciddi bir kontaminasyon sorunu oluşturmaktadır. Fare gövdelerinin birikmesi halk sağlığı için bir tehlikedir.

2. Fare vebasının ana sonucu: mahvolmuş ekinler

Şaşırtıcı olmayan bir şekilde, büyük fare kitleleri, tahıl alanlarını ve diğer yiyecekleri yok eder. Özel meyve bahçeleri ve çiftlikler istisna değildir, çünkü bu kemirgenlerin gece boyunca tavukların ve diğer hayvanların ayaklarını kemirmeye geldiklerini belirten birkaç ifade yayınlanmıştır.

3. Leptospirosis vakalarında artış

Bakteri leptospira interrogans’ın neden olduğu bu zoonotik hastalık, farelerin daha sonra tükettiği yiyecek veya su birikintileri üzerine idrar yaptıklarında fekal-oral yolla bulaşır. Semptomları hastalığın şiddetine göre, grip benzeri semptomlardan böbrek yetmezliği ve pulmoner kanamaya kadar değişir.

4. Fare vebası nedeniyle evlerde yaşanan sorunlar

Bu fare istilasının insan evleri üzerindeki etkisi çeşitlidir. Kabloların kemirilmesi nedeniyle elektrik kesintileri, insanların hastanelerin içinde bile ciddi ısırıklara maruz kalmaları belgelendi ve birçok kişi  ölü farelerin kokusunun dayanılmaz olduğu konusunda uyarıyor.

Farelerin vebasını kontrol altına almak için şimdiye kadar alınan önlemler – tuzaklar bazında- yetersiz. Öte yandan, zehirli yemlerin kullanımı diğer hayvanlar için de tehlike olduğu için kullanımları şimdilik kısıtlıdır. Tahminler, bu fenomenin 2 yıla kadar sürebileceğini söylüyor.

Bu felaketler zinciri, iklim değişikliğinin sonuçlarının klasik bir örneğidir. Avustralya zaten kaybettiği her şeyi kurtarmak için çalışıyor olsa da, bu talihsizliklerin dünyanın geri kalanında tekrarlanmasını önlemek tüm insanlığın görevidir.